CD&V/N-VA
De kritiek dat ze, ondanks alle dure eden over het volledig uitzitten van de rit, al na drie jaar de Vlaamse regering verlaat en daar het probleem van de wachtlijsten in de zorgsector achterlaat, lijkt weinig vat te hebben op lijsttrekster Inge Vervotte. Hetzelfde geldt voor de scepsis over haar motivatie om na 10 juni te wegen op de (communautaire) regeringsonderhandelingen. Vervotte heeft in 2003 en 2004, met respectievelijk 93.000 en 134.000 voorkeurstemmen, bewezen dat ze voor haar partij en het kartel CD&V/N-VA electoraal van goudwaarde is. En dat is wat telt op 10 juni.
In het kielzog van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin moet N-VA-voorzitter Bart De Wever het kartel naar minstens zes en mogelijk zeven zetels tillen. Met dat resultaat keren Servais Verherstraeten (derde plaats) en Jef Van den Bergh (vijfde plaats) terug als volksvertegenwoordigers en is ook Mia De Schamphelaere (vierde plaats) zeker van een overstap van de Senaat naar de Kamer.
De Schamphelaere ruilt met Nahima Lanjri, die voor CD&V-Antwerpen de tweede plaats op de Senaatslijst van het kartel heeft gekregen. Samen met Elke Tindemans en Ergün Top moet ze op die lijst Marc Van Peel doen vergeten. Na een parlementaire loopbaan van twintig jaar bedankte hij voor een strijdplaats. Van Peel heeft naar eigen zeggen de handen ook vol als Antwerpse schepen van de Haven.
Lijstduwer voor de Kamer is Vlaams minister van Openbare Werken en Energie Kris Peeters. De verwachting is dat hij over de nummers zes (N-VA’er Flor Van Noppen, broer van de vermoorde veearts Karel Van Noppen) en zeven (uittredend CD&V-Kamerlid Mark Verhaegen) springt. Maar Peeters blijft in de Vlaamse regering en maakt zo normaal de weg vrij voor een tweede N-VA-gekozene, Jan Jambon. Hij is schepen in Brasschaat, heeft een stevig Vlaams palmares en trekt de lijst met opvolgers. Als Vervotte federaal minister wordt, kan ook Katrien Schryvers door opvolging haar huidige stek in de Kamer behouden. Cathy Berx ten slotte wilde aanvankelijk geen kandidaat zijn. Maar Berx, die CD&V-ondervoorzitter, Vlaams parlementslid en fractievoorzitster in de Antwerpse gemeenteraad is, liet zich toch overhalen en sluit de rij van opvolgers.
SP.A/SPIRIT
In de laatste rechte lijn naar 10 juni houdt men bij het kartel SP.A/Spirit in Antwerpen zijn hart vast. Na een slopende, maar geslaagde campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen vorig jaar hield Patrick Janssens het been stijf door niet opnieuw lijsttrekker, maar slechts lijstduwer te worden. Samen met partijvoorzitter Johan Vande Lanotte trok Janssens, die in peilingen steevast de populairste SP.A-politicus is, wetenschapster Christine Van Broeckhoven over de streep om de lijst aan te voeren.
Maar Van Broeckhoven, die aan de Universiteit Antwerpen een laboratorium voor moleculaire genetica leidt en een internationale autoriteit inzake het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer is, verteert deze stap moeizaam. De gezondheidszorg, de vergrijzing en de combinatie van werk en gezin voor vrouwen zijn haar stokpaardjes. Maar in haar ‘Brein & Branie’-campagne, die laat op gang kwam, laat Van Broeckhoven steken vallen. Tijdens een televisiedebat over gezondheidszorg zakte ze door het ijs en nam ze afstand van enkele SP.A-standpunten. Dat ze na 10 juni slechts een vijfde van haar tijd in parlementair werk wil steken, is evenmin wervend. Stamboomsocialist Maya Detiège (derde plaats) gaf al lucht aan haar wrevel over de politieke onervarenheid van Van Broeckhoven.
Het betekent in de campagne een tandje bij steken voor Detiège, de oud-staatssecretarissen Jan Peeters (tweede plaats) en Greet Van Gool (vijfde plaats) en voor uittredend Spiritsenator Fauzaya Talhaoui (vierde plaats). ‘Arbeider’ van dienst op plaats zes is Rudi Kennes, syndicaal hoofdafgevaardigde bij Opel in Antwerpen. De politieke loopbaan van ‘groene huisvrouw’ en boeddhiste Margaretha Guidone (plaats zeven) houdt allicht snel op na 10 juni.
Om enigszins in de buurt van de uitslag van 2003 uit te komen, duwt staatssecretaris Els Van Weert (Spirit) mee de lijst, maar zonder uitzicht op een nieuw mandaat. Bij de opvolgers moeten Caroline Gennez, Vlaams minister van Mobiliteit Kathleen Van Brempt en de Antwerpse schepen Monica De Coninck (die uit de Kamer verdwijnt) de schade helpen beperken. Als tweede opvolger mag David Geerts nog hopen op een verlenging van zijn parlementair mandaat. Koen T’Sijen (Spirit) is daarvoor uitgeweken naar de Senaatslijst van SP.A-Spirit.
OPEN VLD
Open VLD begon de verkiezingscampagne eind februari met een blunder van formaat. De partijtop vond samen met strategisch adviseur Noël Slangen dat Europarlementslid Dirk Sterckx de geknipte man was om de lijst in Antwerpen te trekken. Maar toen die prompt zei dat hij niet in de Kamer zou zitten, moest deze ‘vergissing’ snel worden rechtgezet en werd partijvoorzitter en burgemeester van Mechelen Bart Somers alsnog gedwongen om lijsttrekker te zijn.
Merkwaardig was vervolgens ook het dumpen van Kamerfractieleider Fons Borginon, die het aanbod van een voorlaatste plaats op de lijst als weinig respectvol afwees. De inspanningen van premier Guy Verhofstadt en opnieuw Slangen om de voormalige hoofdcommissaris van de Antwerpse politie Luc Lamine op de lijst te zetten, kregen dan weer een veto van de liberalen in Antwerpen. Die moesten op hun beurt slikken dat advocaat en coming man Kris Luyckx tevreden moet zijn met een dertiende plaats.
De vele perikelen bij de lijstvorming werden enkel gecompenseerd door het strikken van Willem-Frederik Schiltz voor de derde plaats. Hij is de eerste Antwerpenaar op de lijst. De zoon van wijlen Hugo Schiltz, die na zijn VU-periode bij Spirit uitkwam, is naar eigen zeggen kandidaat omdat er bij Open VLD ‘ruimte voor vernieuwing’ is. Inhoudelijke argumenten geeft hij niet.
De peilingen voorspellen intussen ook in Antwerpen niet veel goeds voor Open VLD. Voor uittredend Kamerlid en gezondheidszorgdeskundige Yolande Avontroodt op plaats twee is dit nog geen ramp. Maar voor haar collega’s Martine Taelman, Claude Marinower en Ludo Van Campenhout wordt het erop of eronder. Annemie Turtelboom is verhuisd naar de Senaatslijst van Open VLD.
Van Campenhout, die ook schepen in Antwerpen is, duwt de lijst. Een plaats hoger staat rampendokter Luc Beaucourt. Naast Sterckx, moeten bij de opvolgers de Vlaamse parlementsleden Annick De Ridder, Margriet Hermans en Marleen Vanderpoorten het verwachte verlies beperken. Dat geldt nog meer voor de lijstduwer bij de opvolgers, Vlaams minister van Begroting Dirk Van Mechelen. Hij deelde de eerste speldenprikken uit aan Yves Leterme, toen die begin mei eindelijk als boegbeeld van CD&V/N-VA naar voren trad.