Na een valse start probeert Guy Verhofstadt het moreel van zijn ploeg op te krikken.
Het leek wel Restore Hope maandag bij de VLD. En dat was nodig. Het defaitisme sloop daar al wekenlang door de gangen. Er werd al geruime tijd openlijk gespeculeerd over het lot van de liberale partij na de nederlaag. De vorige week gedesavoueerde senator Leo Goovaerts was zeker niet de eerste en niet eens de meest gewichtige liberaal die in de glazen bol het einde van het tijdperk Verhofstadt voorspelde. In een of andere variant zeiden Marc Verwilghen, Herman De Croo, Pierre Chevalier, Patrick Dewael en Rik Daems ook al dat de generatie Verhofstadt zijn koffers wel mocht pakken op 14 juni, als het de dag voordien mis zou lopen.
De VLD leek al geknakt nog voor ze gebroken was. Er zijn meerdere redenen waarom de bijl zo hard neerkwam uitgerekend op Goovaerts’ nek. De VLD kent vele vleugels en fracties, maar over de Brusselaar waren zowat alle liberalen het eens: het is een onverbeterlijke intrigant, een mol. Zijn intenties wogen zwaarder dan de woorden in het gewraakte artikel in Gazet van Antwerpen waar hij plots de kaart trok van het zorgzame, sociale liberalisme. Lachwekkend voor wie weet dat Goovaerts het gezicht is van burgerlijk rechts in Brussel. Maar deze rel ging dan ook niet over de inhoud.
Eigenlijk was ze ook de ontlading van een debat dat in de VLD al aan de gang is sinds de “overwinningsnederlaag” van 1995. Tot vandaag zijn er VLD’ers die vinden dat Verhofstadt vorig jaar de eer aan Verwilghen had moeten laten om, als nieuw boegbeeld, de Senaatslijst te trekken. Dan hadden de liberalen nu een King en een Kingmaker. Dan kon de “partij van de verandering” zich ook voor het grote publiek met recht en reden onderscheiden van de CVP en de SP die met dezelfde boegbeelden van 1995 naar de kiezer trekken.
In dit soort sluimerende discussies leverde Goovaerts – jarenlang de penningmeester van de partij – vaak munitie voor moddergevechten. Maar zijn laatste zet was een fatale misrekening. Op het eerste gezicht voegde hij zich gewoon bij het lijstje liberalen dat speculeerde over de toekomst van de VLD na 13 juni. En hij meende dat inhoudelijk te kunnen onderbouwen met de congresteksten van het Liberaal Vlaams Verbond (LVV) waarvan De Standaard eerder al had geschreven dat ze een breuk betekenden met de Burgermanifesten van Verhofstadt. Rik Daems voerde samen met enkele andere liberalen de pen voor die teksten over het “zorgzaam liberalisme”. Menig liberaal wees er de waarnemers uitdrukkelijk op dat Verwilghen prominent aanwezig was op dat congres. Toen Goovaerts dat vorige week ook nog eens, voor de slechte verstaanders, in de verf wilde zetten, werd de grens tussen vrij waaiende gedachten, stemmingmakerij en regelrechte coupfantasieën wel heel vaag. Temeer omdat Goovaerts zijn verhaal had gedaan aan een journalist die enkele dagen later de stap naar het Vlaams Blok zou zetten.
EEN MEESTER-MANIPULATOR MET POEN
Ook al daarom achtte Verhofstadt de tijd rijp om een daad te stellen. Het weze hierbij opgemerkt dat het LVV, Daems en Verwilghen zelf in generlei mate verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor Goovaerts’ gebruik van hun naam. Goovaerts trok te pas en te onpas aan hùn mouw om zijn diensten aan te bieden – onder meer aan Verwilghen om voor hem campagne te voeren in het Brusselse -, en niet omgekeerd. Er doen in de VLD veel geruchten de ronde over de wijze waarop hij zijn macht over sommige VLD’ers zou hebben afgekocht en wat de man na zijn ontslag nog allemaal uit de kast kan halen. Beter geplaatste bronnen in de VLD zijn daar geruster in: “De man is lucht. Hij heeft poen en is een meester-manipulator. Hij wekte graag de indruk dat hij mensen aan zich kon binden, voedde zelf die geruchten.”
Door Goovaerts’ kop op tafel te zetten, heeft Verhofstadt een duidelijk signaal gegeven. En dat deed hij maandag ook nog eens publiek ten behoeve van zijn eigen kompanen: “Op 13 juni gaat het niet om de carrière van onze mandatarissen. Al evenmin staat de politieke toekomst van een generatie liberale veertigers op het spel.”
De voorbije dagen voelden de liberalen overigens een nieuwe wind waaien die hun minder pessimistisch stemt. Nu Tobback de weg naar paars volledig afblokt, weten de VLD’ers dat ze op de CVP zijn aangewezen. En daar hebben ze Tobback de afgelopen dagen in niet mis te verstane bewoordingen de wacht aangezegd. Het moreel in de Melsensstraat werd ten slotte ook opgekrikt door de resultaten van een geheime peiling naar de kiesintenties die de SP voor eigen gebruik liet uitvoeren. Die resultaten zouden zorgwekkend zijn. Het Vlaams Blok maakt een hallucinante sprong voorwaarts. Niet ten koste van de VLD evenwel, zoals vele liberalen de afgelopen weken vreesden, wel (opnieuw) van de SP.
F.R.
