Het land mag dan wel onbestuurbaar lijken, Zwarte Woensdag vlucht niet voor zijn verantwoordelijkheid. Daarom, om de nageboorte van de moeder aller verkiezingen weer vlot te krijgen: enkele nuttige tips ten behoeve van de succesrijke formateur.
Neem contact met Zulte. Maar let erop dat Bonheiden voor een stuk waakt naar zijn toekomst toe. Wees niet beschaamd om te zeggen dat men voor het minister-presidentschap ergens geboren moet zijn, in Bonheiden bijvoorbeeld.
Spreken is zilver. Laat niet in uw kaarten kijken. Geheimzinnigheid en stilzwijgen geven u een air van belangrijkheid. U riskeert daardoor ook niets te zeggen wat later tegen u kan worden gebruikt. Maak bedekte toespelingen op het Paleis en op bepaalde zaken die niet mogen worden ontbloot, zelfs niet als het verkiezingsbeloften betreft.
Studeer chemie. Niet alles past bij elkaar. Sommige stoffen die in één reageerbuis worden samengebracht, kunnen voor verrassende effecten zorgen. Test op PCB’s om de aanwezigheid van dioxine op het spoor te komen.
Test het water. De succesrijke formateur let erop niet meteen op z’n bek te gaan. Hij sture daarom het meest ambitieuze goudhaantje van zijn partij eerst als informateur door het mijnenveld. Verleid daartoe Marc Verwilghen met de boodschap dat zowel het algemeen belang als een mooie portefeuille in het geding zijn. Zeg daarna tegenover de pers: “Spijtig, maar hij kan het niet, hé.” Alsook: “In de formatie bestaat geen protocol.”
Wees discreet. Inviteer uw aspirant-coalitiegenoten niet in zaal F van de senaat maar in een discreet restaurant. Kies, om tijdverlies en nodeloos zoeken in de binnenstad van Gent te vermijden, voor een restaurant met een tot de verbeelding sprekende naam als De Blauwe Zalm: iedereen leest dat als “Zwalm” en weet meteen waar u te vinden bent – en “blauw”, dat is voor iedereen duidelijk. Breek het ijs door alvast voor uw gesprekspartner een sigaretje op te steken, ook als u zelf niet rookt. Let erop niet te hard te kuchen. Verlies niet te veel tijd met praatjes over kangoeroes of door uw gesprekspartner abusievelijk als Joyce aan te spreken.
Hou een slag om de arm. Blijf volhouden dat de uitslagen nog niet definitief zijn en dat nog niet alle voorkeurstemmen zijn geteld. Verwijs naar mogelijke mankementen aan de stemcomputer (leg er de nadruk op dat ook hier Banksys in het spel was, iedereen die wel eens op zaterdag geld uit de muur wou halen, zal het geloven). Zeg dat u klaar wil zien.
Wees duidelijk. Loop niet met toeristische folders over Toscane, Zuid-Afrika of Sardinië onder de arm.
Luister naar goede raad. Als het land gered moet worden, luister dan naar wijze mensen als Pol Van den Driessche en Yves Desmet. Zij hebben het land al eerder langs gevaarlijke klippen geloodst. Dreig desnoods met een journalistenkabinet.
Laat uw hart spreken. We leven tenslotte in een emocratie. Wees niet bang om uw gevoelens te tonen. Zeg bijvoorbeeld: vake Bert moet naar zijn kindjes. Dat zorgt voor een ontspannen atmosfeer tijdens nachtelijk beraad.
Wees alert. Let op het knipperen van het signaal van de kiezer, want wie een kloof graaft tussen de burger en de politiek, valt er zelf in.
Ken uw kleuren. Rood: stoppen. Groen: doorrijden. Oranje: wachten. Blauw: voorrang. Zwart: defect.
Safety first. Wie een coalitie vormt voor een ander, moet zelf op de eierschalen zitten.
M.R./P.P.