Een controversieel onderwijsvoorstel of een heikel probleem in de klas? Het hele schooljaar lang vragen we de mening van de leerkrachten.
Of het nu over het lerarentekort, de eindtermen, centrale toetsen of digitalisering gaat, tegenwoordig heeft iederéén een mening over het onderwijs. Van ouders en leerlingen tot pedagogen en andere experts. Daarbij vergeet men al te vaak te luisteren naar degene die als geen ander weet hoe het in Vlaamse klaslokalen toegaat: de leerkracht. Knack wil daar verandering in brengen. Op geregelde tijdstippen zullen we de mening vragen van een panel van vijftien leerkrachten.
Vorige maand lanceerden we een oproep, waarop 120 mensen reageerden. Uit al die inzendingen stelden we een evenwichtig panel samen met leerkrachten uit alle onderwijsnetten, -vormen en -niveaus. Zij vormen tot het eind van dit schooljaar De Leraarskamer van Knack. Telkens als er een discussie losbarst, een opvallend voorstel wordt gedaan of iemand een controversiële uitspraak over het onderwijs doet, zullen we hen om hun mening vragen.
Afgelopen week bogen ze zich over het eerste thema: kunnen kinderen en jongeren vandaag minder goed lezen dan vroeger? Haast alle leden van ons onderwijspanel merken inderdaad dat hun leerlingen een armere woordenschat hebben, slechter spellen en vooral moeilijk informatie uit een tekst kunnen halen. Ze zouden ook niet genoeg geduld meer hebben om een tekst – laat staan een boek – écht en tot het eind te lezen. ‘Zelfs op Google of Wikipedia lezen leerlingen vaak alleen de eerste paragraaf van een tekst’, klinkt het.
Maak kennis met De Leraarskamer van Knack via Knack.be/leraarskamer
‘Kunnen kinderen en jongeren vandaag minder goed lezen dan vroeger?’
Saskia Boelens (leerkracht geschiedenis): ‘In een talig vak als geschiedenis wordt in de derde graad verwacht dat leerlingen een stevig stuk tekst kunnen verwerken. Dat vormt de laatste tien jaar toch wel een probleem, dat is ontstaan door het intensieve gebruik van online tekstmateriaal. Door de integratie van jongeren met leerstoornissen is daarbovenop ook de reflex ontstaan om minder lange teksten aan te bieden omdat de leerlingen ze anders niet gelezen krijgen.’
Veerle Roelandt (kleuterleerkracht): ‘Wanneer ik veel kleuters heb met een andere thuistaal dan het Nederlands, merk ik dat ik snel geneigd ben om het klasniveau naar beneden te halen. Dan kies ik sneller eenvoudigere verhaaltjes of leer ik kortere versjes aan. Dat mag eigenlijk niet, maar het is wel de realiteit. Zodra ik me daar bewust van word, herpak ik me.’
Jan Toremans (leerkracht klassieke talen): ‘Leerkrachten moeten een voorbeeld geven. Ze moeten laten zien dat concentratie en de juiste aandacht belangrijk zijn bij het lezen van teksten. Ze moeten zelf genoeg lezen en laten voelen wat dat voor hen betekent. Hun leeservaringen moeten, veel meer dan de handboeken die de uitgeverijen hen ter beschikking stellen, hun lessen voeden. Op dat vlak moet een deel van de leerkrachten de hand in eigen boezem steken. Velen onder ons lezen niet of veel te weinig.’
Karo Voets (leerkracht Frans): ‘Vroeger moesten leerlingen vaak aantekeningen maken in de les. Er was wel een handboek met teksten, maar daarnaast legden ze een eigen cursus aan. Tegenwoordig zijn er alleen nog invulwerkboeken op de markt. Leerlingen hoeven alleen nog woordjes in te vullen en geen volzinnen meer te schrijven.’
