?Op harpen en snaren?, zestien composities en arrangementen voor harp door Katleen De Vylder.

De kunstminnende Felix Timmermans, zowat de charmantste Vlaamse schrijver ooit, hield heel veel van harpmuziek. Naar buiten toe uitte zich dat in ?De harp van Sint-Franciscus? en in ?Boerenpsalm? : de lofzang op boer Wortel, wiens beproefd bestaan wordt geadeld door zijn sterk geloof in God. Daarin staat de prachtige zin ?Ik dank, o Heer !… op harpen en snaren?.

?Op harpen en snaren? is ook de titel van een pas uitgekomen, erg toffe cd met harpmuziek gedeeltelijk samen met andere instrumenten door de harpiste Katleen De Vylder en uitgegeven bij Ferri’ Records. Ze speelt erg mooi, heel muzikaal en bijzonder expressief, met fraaie frasering en verrassend dynamische tinten. Haar majestatische Salvi-harp (model Aurora) klinkt vol, maar ze kan haar ook laten fluisteren. Je ondergaat haar inzet om een muzikale boodschap over te brengen.

Het is allemaal romantisch tot en met, wat je trouwens kan lezen in een tekst van haar in de bijsluiter : ?Een hemelse droomreis, waarbij je je soms in een oud kasteel waant, of het water van een bergriviertje een weg hoort banen, of je het spelen van de bladeren met een zacht herfstbriesje hoort, of je plots dansende elfjes bemerkt, of je eventjes zigeunerbloed door de aderen voelt stromen, of je gewoon weg kan dromen bij fijne, gevoelige, romantische harpklanken, al dan niet vergezeld van viool, cello of dwarsfluit?.

Haar medemuzikanten op deze cd zijn de violist Eric Baeten, de celliste Katelijn Van Kerckhoven en de fluitist Luc Anthonis. De harp staat echter centraal. Jammer dat er hier geen plaats is om de boeiende geschiedenis te vertellen van dit zo nobele instrument, dat echter moeilijk te bespelen is als je er ver in wil gaan. Niet zozeer omdat de pink nooit meedoet, maar omdat het hand- en voetwerk (de pedalen) samen zo gecompliceerd is en arbeidsintensief.

Zestien composities staan er op de cd, allemaal van single-lengte, dus tussen de tweeënhalf en circa vijf minuten. Dat maakt het beluisteren zo prettig. Alle componisten weten dat het gewone volk niet van lang durende toestanden houdt. Mozart op de eerste plaats : in zijn meesterwerk ?Die Zauberflöte? overschrijdt geen enkele van de veertien betoverende aria’s, duetten en terzetten de 3’30”. Dat korte droeg bij tot de populariteit, het makkelijk kunnen onthouden en het nazingen ervan. Popjongens weten dat ook verdraaid goed en schrijven derhalve hun ?nummers? op single-maat.

EEN IERSE HARP

De helft van de werkjes hier zijn transcripties, omdat ze oorspronkelijk niet voor harp waren gedacht. Sommigen zeggen ?O, dat is maar een arrangement?. Dat ?maar? geeft een negatieve appreciatie weer en duidt zacht gezegd op een gebrek aan kennis. Mozart, bijvoorbeeld, maakte veel bewerkingen, onder meer van de gavotte uit ?Paride ed Elena? van Gluck voor twee fluiten, vijf trompetten en pauken (KV 626b), of van oratoria van Händel waaronder ?The Messiah?. En Bach toverde diverse Italiaanse concerto’s van Vivaldi & friends om tot heerlijke orgelwerken. Denk ten slotte aan Liszt met zijn Wagner-hits voor piano, of aan Ravel met Moessorgki’s ?Schilderijententoonstelling?. Ze deden het allemaal, die grote heren. Dus…

De keuze van de werkjes op de cd is heel prettig. Sommige zijn erg bekend omdat iedereen ze simpelweg graag hoort. Een keuze : de meeslepende ?Pavane? van Fauré ; het ?Andante Allegro? uit Händels harpconcerto in Bes, waar je eindeloos vaak naar kunt luisteren ; de populaire ?Czardas? van Monti ; het bevallige ?Le cygne? van Saint-Saëns ; het beroemde ballet uit ?Orfeus en Euridice? van Gluck ; het ?Largo? uit Vivaldi’s ?Winter?, of het ?Wiegenlied? van Schubert.

Maar ik heb ook ontdekkingen gedaan van juweeltjes die ik niet kende. Zoals ?La source? van de Luikse componist Alphonse Hasselmans die zelf harpist was ; de door Eric Baeten puntgaaf en heel gevoelig vertolkte ?Romance? van de Finse toondichter Juha Leinonen ; het al even romantische ?Larghetto? van Donizetti ; de elegant-weemoedige ?Ground? van William Croft ; de vrolijke ?Le Basque? van Marin Marais met een dansende fluitpartij, en de zo lieflijke ?Pavane? van de hedendaagse Franse componist Bernard Andrès.

?Op harpen en snaren? is al bij al een fijne cd. Eventuele schoonheidsfoutjes worden goed gemaakt door het overtuigd samen musiceren. Er zit veel sfeer in en het maakt je rustig.

Een gouden tip : als u kinderen hebt die binnenkort naar de muziekschool gaan, kan deze cd hen wellicht inspireren om harp als instrument te kiezen. Viool, piano, klarinet of dwarsfluit zijn heus niet alleen zaligmakend in de muziekexpressie. Meestal beginnen de peuters op een kleiner model harp, een Ierse of zo, omdat hun armpjes nog wat kort zijn. Maar heel gauw kunnen ze al liedjes en melodietjes spelen, wat stimulerend werkt en veel vreugde verschaft, voor henzelf en voor het hele gezin. Want daar komt het bij muziek maken tenslotte op aan : een stukje hemel brengen op aarde.

Fons de Haas

?Op harpen en snaren?, Katleen De Vylder, Ferri’ Records FR006. Bij Praetorius, Fnac Antw/Gent, Pro Arte, in diverse winkels, of tel/fax 03/665.22.76.

Katleen De Vylder : Gewoon even wegdromen bij romantische harpklanken.