Minister Vera Dua blijft met hand en tand de noodzaak voor nieuwe kwetsbare gebieden verdedigen.
Vlaams minister van Landbouw en Leefmilieu Vera Dua (Agalev) maakt zich vooralsnog niet veel zorgen om de interventies van haar minister-president Patrick Dewael (VLD) in het boerendossier, hoewel Dewael vond dat er voor Pasen een oplossing moest komen in de discussie over de nieuwe kwetsbare gebieden met hun zware mestbeperkingen.
‘Europa stelt dat Vlaanderen honderd procent kwetsbaar is inzake nitraatbelasting’ benadrukt Dua voor de zoveelste keer. ‘Er zijn de jongste jaren wel grote inspanningen geleverd om de nitraatbelasting terug te dringen, zodat wij Europa een reeks uitzonderingen op de regel gevraagd hebben. De norm voor langlevend grasland in kwetsbare gebieden is bijvoorbeeld maar een beetje lager dan de eindbemestingsnorm. Maar Europa zal die uitzonderingen alleen toestaan als het ons globaal plan aanvaardt.’
Dat is het plan waarin 54 procent van de Vlaamse landbouwgrond ‘kwetsbaar’ wordt. ‘De Boerenbond misleidt hier niet alleen zijn eigen mensen maar ook de VLD’, stelt Dua. ‘Want er wordt hardnekkig verzwegen dat de gevolgen van dit plan voor de boeren peanuts zijn. Een afbakening van 54 procent creëert een bijkomend mestoverschot dat gelijkstaat aan een warme sanering van 25 miljoen euro. Een peulschil. De Boerenbond mobiliseert om, zoals vroeger, de plannen te laten uitstellen. Terwijl een bijkomende afbakening de waterkwaliteit voor iedereen ten goede zal komen.’
Ook over de kaarten wordt volgens Dua desinformatie verspreid: ‘Het is evident dat de nieuwe kwetsbare gebieden niet gekoppeld zijn aan de afbakening van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). De boeren weten dat er in het VEN garanties zijn ingebouwd voor gezinsveeteeltbedrijven. Ook habitat- en vogelrichtlijngebieden zijn combineerbaar met landbouw. In vele landen is het landbouwareaal sowieso multifunctioneel. Wat de boeren hier als beperkingen ervaren, is in Frankrijk onderdeel van de gewone landbouwpraktijk. We moeten de landbouwers meer in dat soort multifunctionaliteit inschakelen en hen daarvoor vergoeden, bijvoorbeeld als ze een poeltje laten liggen of een haag aanplanten.’
Dua beseft dat het bannen van intensieve landbouw een sociaal bloedbad zou betekenen. ‘Maar het conflict tussen boeren en natuur in Vlaanderen heeft natuurlijk met die intensieve landbouw te maken. Vlaanderen is klein en dichtbevolkt, en de boeren bleven boven water door heel intensief te gaan telen. Dat legde een enorme druk op het milieu. Grondgebonden landbouwbedrijven veroorzaken zelden problemen. Die moeten we steunen. Maar de grondongebonden bedrijven met twee hectaren stallen waarin duizenden varkens zitten, die moeten een oplossing vinden voor de overlast die ze veroorzaken, bijvoorbeeld door mestverwerking in de bedrijfsvoering te incorporeren.’
Dua wil duidelijkheid voor iedereen. Er kunnen, zoals rond de Blankaart in West-Vlaanderen, goede protocollen tussen boeren en natuurliefhebbers worden afgesloten. De kaarten met afbakeningen moeten dringend klaargemaakt worden, zodat onzekerheden inzake de aankooppolitiek in bijvoorbeeld uitbreidingsperimeters rond natuurgebieden verdwijnen. Iedereen moet weten wat er kan worden gekocht.
Maar de Boerenbond moet eerlijk blijven. ‘De landbouwers waren vragende partij voor een snelle afbakening van het VEN’, zegt Dua, die hier eigenlijk gewoon het decreet natuurbehoud uitvoert dat CVP en SP in de vorige regering goedkeurden. ‘Er is geen overlap met de gewenste agrarische structuur. De 20.000 hectaren overlap waar de Boerenbond het over heeft, daar zijn schitterende valleigebieden bij waar soms een boer inzit die zonevreemd wat maïs kweekt. Als zonevreemde landbouw goed in een natuurgebied is ingeschakeld, dan is dat voor mij geen probleem. De boeren moeten er niet uit. Maar ze moeten wel willen meewerken.’