De moorddadige raids van de zogenaamde Bende(n) van Nijvel vonden plaats in de jaren tachtig van de vorige eeuw. In die periode kreeg België ook te maken met criminele activiteiten van (ex-)rijkswachters en extreem-rechtse groeperingen én met de bommencampagne van de Cellules Communistes Combattantes. Ook het NAVO-dubbelbesluit en de installatie van Amerikaanse kernraketten op ons grondgebied zorgden voor grote ongerustheid bij de publieke opinie.

LEGENDE

Bende(n) van Nijvel

(ex-)rijkswachters & co.

extreem-rechts

Cellules Communistes Combattantes

andere benden

1980

Vrijdag 18 januari. Rijkswachtcommandant Léon François, hoofd van de Nationale Drugsbrigade (BND), wordt gearresteerd. Hij wordt verdacht van drugszwendel. Zijn dienst wordt meteen opgedoekt. François werkte nauw samen met o.a. de Amerikaanse Drugs Enforcement

Administration (DEA). Die DEA houdt zich bezig met drug-, wapen- en inlichtingenzwendel en wordt in Brussel geleid door Frank Eaton, die

diplomatieke onschendbaarheid geniet.

1981

Januari. De rijkswachters Madani ‘Dany’ Bouhouche en Robert ‘Bob’ Beyer, leden van de Brusselse Bewakings-en Opsporingsbrigade (BOB)

van de rijkswacht, beginnen autoboxen en flats te huren in het kader van hun eigen criminele activiteiten. Later beweert Beyer dat hij handelde in

opdracht van administrateur-directeur-generaal Albert Raes en commissaris Christian Smets van de Staatsveiligheid. Zij én Bouhouche

ontkennen dat. Pas in april 1983 verlaten Bouhouche en Beyer de rijkswacht. Samen richten ze het detectivebureau Agence de Recherche et

d’Information (ARI) op.

Januari. Twee extreem-rechtse organisaties, het Front de la Jeunesse en de Vlaamse Militanten Orde (VMO), worden vervolgd wegens de

vorming van privé-milities. Dat gebeurt na onderzoek door de Staatsveiligheid, die de ‘zwarte baron’ Benoit de Bonvoisin aanwijst als financier van

extreem-rechts in België (vanwege die aantijging zal Bonvoisin 20 jaar processen voeren tegen de top van de Staatsveiligheid).

Het Front de la Jeunesse was al midden de jaren zeventig in de rijkswacht geïnfiltreerd via de Groep-G. met o.a. Bouhouche en Martial Lekeu.

Wanneer Lekeu midden 1984 in verband met de Bende van Nijvel ondervraagd moet worden, vlucht hij met de steun van Frank Eaton (DEA) naar

Florida (Verenigde Staten). Lekeu sterft op 7 juni 1997 zonder zijn geheimen prijs te geven.

Maart. De harde kern van het Front de la Jeunesse richt Westland New Post (WNP) op, een schimmige organisatie geleid door de al even

schimmige Paul Latinus. Latinus staat in contact met commissaris Smets van de Staatsveiligheid en beweert later dat WNP, in opdracht van

Amerikaanse inlichtingendiensten, mogelijke mollen van de Sovjet-Russische geheime dienst KGB in de Staatsveiligheid wou neutraliseren.

WNP organiseert zich als een ondergrondse verzetsorganisatie tegen

het communisme, zoals het nooit helemaal blootgelegde Gladio-net-

werk.

Onderzoek in Italië onthulde dat dit NAVO-netwerk betrokken zou zijn

bij bomaanslagen eind jaren ’70, begin jaren ’80 in het kader van de

‘strategia della tensione’ (‘strategie van de spanning’). Deze strategie

steunt o.a. op de Westmoreland-nota van 1970, vernoemd naar de

toenmalige chef-staf van het Amerikaanse leger. Daarin wordt de VS

zonder meer het recht toegekend om, zelf in bevriende landen, special operations (waaronder terrorisme en banditisme) te organiseren indien

deze landen ‘links’ te gunstig gezind zijn.

Juni. WNP-leden, in dienst van het Belgische leger, stelen NAVO-telexen bij de legerstaf in Evere.

Zondag 25 oktober. 200.000 mensen betogen tegen de volgzame houding van de rooms-rode regering in verband met de installatie van Amerikaanse kruisraketten, gericht tegen het communistische Oostblok.

Zondag 8 november. Parlementsverkiezingen leiden tot de rooms-blauwe regering Martens-V. De Franstalige liberaal Jean Gol wordt minister van Justitie. De Franstalige christen-democraat Charles-Ferdinand Nothomb minister van Binnenlandse Zaken.

November. Commissaris Smets van de Staatsveiligheid leert WNP-leden schaduwtechnieken aan. Dat gebeurt ten huize van Marcel Barbier,

bij de Staatsveiligheid bekend als ‘le dur’ (‘de harde’) van het Front de la Jeunesse.

Donderdag 31 december 1981/ Maandag 4 januari 1982. Bij het Speciaal Interventie Eskadron (SIE) van de rijkswacht in Etter-

beek worden 26 geavanceerde wapens gestolen. Enkele ervan worden in november 1987 teruggevonden in een autobox van Bouhouche en Beyer.

1982

Donderdag 18 februari. In de Herdersliedstraat in Anderlecht wordt een koppel vermoord. Later blijkt dat dit gebeurde bij het schaduwen

door WNP, dat beweert samen te werken met de Staatsveiligheid. Hiermee brengt WNP de Staatsveiligheid verder in opspraak. Ook blijkt dat

commissaris Smets, onder de verantwoordelijkheid van administrateur-generaal Raes, in z’n dooie eentje in WNP wilde infiltreren. Bezwaren van

collega’s die waarschuwden voor WNP, werden weggelachen.

Woensdag 14 april. Rijkswachtcommandant François (BND) wordt samen met drie medewerkers veroordeeld tot al dan niet voorwaarde-

lijke gevangenisstraffen. Vier leden van het Bestuur voor Criminele Informatie (BIC), ressorterend onder de minister van Justitie, worden samen

met zeven medeplichtigen in het milieu zwaarder gestraft.

Maandag 10 mei. In Elsene stelen twee onbekenden een Austin-Allegro. Hij wordt ’s anderendaags teruggevonden in Lembeek.

Dinsdag 11 mei. In Lembeek wordt een VW-Santana gestolen.

Zaterdag 14 augustus. Met deze VW-Santana (met Belgische nummerplaat) wordt, net over de Belgisch-Franse grens, in Maubeuge een

delicatessenwinkel overvallen. Eén Franse politieagent raakt zwaargewond. Er wordt geschoten met een 7.65 mm-pistool. Buit: champagne en

luxegoederen.

Donderdag 30 september. In Waver wordt, met dezelfde VW-Santana (dit keer met Franse nummerplaat) de wapenhandel Dekaise

overvallen. De drie gemaskerde overvallers maken een twintigtal zware wapens buit: o.a. twee Ingram-snelvuurpistolen. Een gewonde politieman

wordt afgemaakt en bij de achtervolging worden twee BOB-leden zwaar verwond. De overvallers gebruiken 7.65 en 9 mm-pistolen en voor het

eerst een zwaar jachtgeweer met afgezaagde tweeloop, een Faul (Centaure). Kort na de overval wordt de VW-Santana uitgebrand teruggevonden

in een dreef in Ukkel.

Woensdag 22/donderdag 23 december. José Vanden Eynde, de conciërge van de Auberge du Chevalier in Beersel, wordt afgeran-

seld en vervolgens gedood met acht pistoolschoten van het kaliber .22. Buit: champagne, wijn, koffie én vijftien borden van het merk Royal Schwabap.

1983

Zondag 9 januari. Taxichauffeur Constantin Angelou, een oud-collega van José Vanden Eynde, verdwijnt in Brussel. Hij wordt neergeschoten

met hetzelfde .22 pistool als in Beersel en drie dagen later dood teruggevonden in de koffer van zijn taxi in Bergen. De portefeuille van het slacht-

offer is verdwenen.

Vrijdag 28 januari. In Watermaal-Bosvoorde wordt een Peugeot 504 gestolen.

Vrijdag 11 februari. Met deze Peugeot 504 overvallen zeker drie gangsters met carnavalsmaskers de Delhaize in Genval. Daarbij wordt

onder andere met een .38 of .357 revolver geschoten. Buit: 700.000 frank.

Maandag 14 februari. In Lasne wordt een VW-Golf gestolen.

Dinsdag 15 februari. In Waterloo wordt de Peugeot 504 en daarin een kogel van een riotgun kaliber -12 teruggevonden.

Vrijdag 25 februari. Met de in Lasne gestolen VW-Golf overvallen drie mannen met bivakmutsen de Delhaize in Ukkel. Er wordt gescho-

ten met een .38 of .357 revolver. Een getuige raakt zwaargewond. Buit: 600.000 frank.

Donderdag 3 maart. Nog steeds met dezelfde VW-Golf overvallen drie mannen met bivakmutsen de Colruyt in Halle. De filiaalhouder wordt

omgebracht met hetzelfde 9 mm-pistool als is gebruikt bij de overval op de wapenhandel Dekaise. Schietend door het open dak van de auto slaan

de daders op de vlucht. Buit: 1,2 miljoen frank.

Donderdag 26 mei. Het Front de la Jeunesse en de VMO worden in eerste aanleg veroordeeld en als privé-militie verboden.

Woensdag 8 juni. In een garage in Eigenbrakel wordt een Saab-turbo gestolen en de waakhond doodgeschoten met het reeds eerder

gebruikte .22-pistool.

Donderdag 9 juni. De VW-Golf die op 14 februari in Lasne werd gestolen en sindsdien bij de warenhuisovervallen in Ukkel en Halle werd

gebruikt, wordt teruggevonden in het bos van Hourpes in Lobbes (Thuin).

Zaterdag 10 september. In het gespecialiseerde textielbedrijf Wittock-Van Landeghem in Temse worden ’s nachts zeven exemplaren van

een nieuw type kogelvrij vest gestolen. De drie overvallers schieten de huisbewaarder dood en laten zijn vrouw voor dood achter. Bij deze overval

worden de Saab-turbo, alweer hetzelfde .22-pistool en voor het eerst een riotgun van het kaliber -12 gebruikt.

Zaterdag 17 september. Met dezelfde Saab overvallen minstens drie mannen ’s nachts de Colruyt in Nijvel. Daarbij worden twee

getuigen en een rijkswachter doodgeschoten. Zijn collega wordt voor dood achtergelaten. Hierbij worden kogelvrije vesten en alle reeds eerder

vermelde wapens gebruikt, alsook een .45-pistool en een andere riotgun van kaliber -12. Buit: koffie, pralines, whisky, twee 7,65 mm-rijkswacht-

pistolen, een uzi (pistoolmitrailleur) van de rijkswacht en de Mercedes van het vermoorde koppel. Later wordt de Saab met een lekke achterband,

de Mercedes en de buit (met uitzondering van de twee gestolen rijkswachtpistolen) teruggevonden in Eigenbrakel. De overvallers hadden zowel

vanuit de Saab als vanuit de Mercedes de politiepatrouille beschoten die hen op de hielen zat. Voortaan is sprake van ‘de Bende van Nijvel’ of

‘les tueurs du Brabant Wallon’.

Vrijdag 23 september. Paul Latinus wijst Marcel Barbier en Eric Lammers aan als de daders van de dubbele moord in de Herderslied-

straat. Lammers wordt op 25 mei 1987 vrijgesproken. Barbier wordt tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld, maar komt vrij in

augustus 1995.

Zondag 2 oktober. Twee mannen met carnavalsmaskers overvallen het restaurant Les Trois Canards in Ohain. De uitbater Jacques Van

Camp wordt vermoord met een 7.65 mm-rijkswachtpistool, gestolen bij de overval op de Colruyt in Nijvel. Buit: 50.000 frank en een Golf-GTI.

Vrijdag 7 oktober. Met deze Golf-GTI overvallen drie gemaskerde mannen de Delhaize in Beersel. De filiaalhouder wordt gedood. Er

wordt geschoten met een riotgun van het kaliber -12 en er vallen verschillende gewonden. Buit: 1,2 miljoen frank.

Dinsdag 11 oktober. De Brusselse onderzoeksrechter Francine Lyna probeert het WNP-dossier bij de Staatsveiligheid in beslag te

nemen. Tevergeefs. Ook later, bij het verhoor van administrateur-generaal Raes, zal zij bot vangen.

Zondag 23 oktober. Bijna 400.000 mensen betogen in Brussel tegen de installatie van Amerikaanse kruisraketten op Belgisch grondgebied.

Vrijdag 28 oktober. De zogeheten ‘Borains’, afkomstig uit de Borinage (Henegouwen), worden gearresteerd op verdenking van bende-

vorming en gewapende warenhuisovervallen. Onder hen Michel Cocu, een ontslagen politieman, Vittorio Adriano uit het Noord-Franse marginale

milieu en Mohammed Bouaroudj. Deze laatste onderhield nauwe contacten met Christian Amory, een met Bouhouche en Beyer in opspraak ge-

brachte rijkswachter. Sommige ‘Borains’ zullen verklaren dat er behalve zijzelf ook ‘de echte bendeleden’ (‘les vrais’) waren. Zij geven enkele

details waarvan uitsluitend bende-leden op de hoogte konden zijn. Voor de rest zwijgen de ‘Borains’. Naar eigen zeggen uit angst.

Donderdag 1 december. In Anderlues overvallen minstens drie niet gemaskerde mannen de juwelierszaak van het Poolse echtpaar

Szymusik. Zij gebruiken daarbij opnieuw de in Ohain gestolen Golf-GTI, het .22-pistool, het .45-pistool, een .38/.357-revolver en een van de twee

ontvreemde 7,65 mm-rijkswachtpistolen. Het echtpaar wordt afgemaakt met verschillende kogels in het hoofd. Buit: juwelen. Dezelfde dag wordt de

Golf-GTI uitgebrand teruggevonden in het bos van Hourpes (Lobbes), waar op 9 juni de eerder gebruikte VW-Golf teruggevonden was.

21 maanden lang zal de Bende van Nijvel zich gedeisd houden.

1984

januari. Onder valse namen huren leden van de Cellules Communistes Combattantes (CCC) enkele flats, onder meer in Brussel. Pierre

Carette en medestanders duiken onder. Sommigen onder hen onderhouden al sinds het einde van de jaren zeventig contacten met extreem-

linkse groeperingen in Duitsland (Rote Armee Fraction, RAF) en in Frankrijk (Action Directe, AD).

Dinsdag 24 april. Paul Latinus verhangt zichzelf bij hem thuis. Volgens sommigen zou het evenwel niet om zelfmoord gaan.

Zaterdag 12 mei. De CCC overvalt de legerkazerne van Vielsalm, verwondt een soldaat en maakt een aantal oorlogswapens buit.

Zaterdag 2 juni. In de steengroeve van Ecaussines (Henegouwen) steelt de CCC een hoeveelheid explosieven. Een deel wordt later

teruggevonden bij de RAF en Action Directe.

Dinsdag 2/maandag 8 oktober. Vier CCC-bomaanslagen in de Brusselse regio tegen bedrijven die samenwerken met de NAVO.

De materiële schade is gering.

Maandag 15 en woensdag 17 oktober. CCC-bomaanslagen tegen de liberale studiedienst in Brussel en het CVP-secretariaat in

Gent. De materiële schade is aanzienlijk.

Maandag 26 november en dinsdag 11 december. Opeenvolgende CCC-bomaanslagen tegen NAVO-zendmasten in Bierset en

tegen NAVO-oliepijpleidingen in Wallonië.

1985

Dinsdag 15 januari. Een CCC-bomauto ontploft bij een NAVO-gebouw in Zaventem en verwondt twee Amerikaanse soldaten.

Vrijdag 1 maart. De bende van Patrick Haemers overvalt een geldtransport van De Post in Wilsele. Buit: 12,5 miljoen frank. Vanaf deze

datum tot januari 1989 worden geldtransporten overvallen waarbij telkens vele miljoenen buit worden gemaakt. Er vallen ook enkele doden.

Vrijdag 15 maart. De Amerikaanse kruisraketten worden overgevlogen naar de Belgische luchtmachtbasis van Florennes. De regering geeft haar fiat terwijl het parlement nog over de installatie moet debatteren. Twee dagen later betogen in Brussel 150.000 mensen.

Maandag 1 mei. Bij een CCC-bomaanslag tegen het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) komen twee Brusselse brandweer-

mannen om. De CCC had tevergeefs gewaarschuwd voor de bomauto.

Zaterdag 6 mei. CCC-aanslag op een rijkswachtgebouw in Sint-Pieters-Woluwe (Brussel). De CCC geeft de rijkswacht de schuld van de

dood van de twee brandweermannen.

Maandag 15 mei. In Overijse worden tientallen wapens gestolen bij Juan ‘Tonio’ Mendez-Blaya. Hij is sinds midden 1981 wapenverkoper bij

FN in Herstal en een bekende van ‘Dany’ Bouhouche en van andere leden van Brusselse schietclubs. Sommige gestolen wapens worden te koop

aangeboden in het milieu, onder andere aan Patrick Haemers. Andere wapens van Mendez-Blaya worden later, samen met sommige gestolen

SIE-wapens, teruggevonden in een autobox van Bouhouche en Beyer. Veel later zal wetenschappelijk bewezen worden dat geen van deze

wapens gebruikt werd bij overvallen van de Bende(n) van Nijvel, al dacht Juan Mendez-Blaya van wel.

Woensdag 26 juni. De bende van Philippe De Staercke maakt naam als de Bende van Baasrode bij de overval van het postkantoor aldaar.

Buit: 1,4 miljoen frank. Tot eind januari 1986 volgen zeker vijftien gewapende overvallen en minstens dertig diefstallen van bijna uitsluitend BMW’s.

Zondag 22 september. In Erps-Kwerps wordt een gloednieuwe Golf-GTI gestolen.

Vrijdag 27 september. Met deze Golf-GTI overvallen drie mannen de Delhaize in Eigenbrakel. Er zijn drie doden en een zwaargewonde.

Er wordt geschoten met een riotgun van het kaliber -12 en voor het eerst ook met een 9 mm-Ingram pistoolmitrailleur zoals op 30 september 1982

bij Dekaise is gestolen. Buit: 750.000 frank

Onmiddellijk daarna overvallen de drie ook de Delhaize in Overijse. Zij schieten met riotguns en de Ingram-pistoolmitrailleur. Daarbij vallen vijf

doden. Buit: 1 miljoen frank.

Dinsdag 8 en zaterdag 12 oktober. Opeenvolgende CCC-aanslagen op Sibelgaz in Brussel en Fabrimetal in Charleroi.

Zondag 13 oktober. Na de parlementsverkiezingen treedt de regering Martens-VI aan. Gol blijft minister van Justitie en Nothomb minister van Binnenlandse Zaken.

Zaterdag 19 oktober. CCC-aanslag op de informatiedienst van het leger in Namen.

Zondag 20 oktober. Vijfde grote betoging tegen de installatie in België van de Amerikaanse kruisraketten.

Maandag 4 en dinsdag 5 november. CCC-aanslagen tegen bankfilialen achtereenvolgens in Etterbeek, Charleroi, en Leuven. Telkens

vallen er gewonden.

Zaterdag 9 november. De Delhaize in Aalst wordt overvallen. Er wordt geschoten met dezelfde wapens als bij de Delhaize-overvallen

in Eigenbrakel en Overijse. Dit keer vallen er acht doden – zeven vóór de overvallers de eerste kassa bereiken. Er vallen ook gewonden. De

politie van Aalst vuurt op de vluchtauto, maar de daders ontkomen. Misschien is een van hen gewond. Buit: 200.000 frank. Eerder die dag

waren in het bos van La Houssière in ’s Gravenbrakel voorwerpen teruggevonden die verband houden met de overvallen op de Delhaizefilialen

in Eigenbrakel en Overijse.

Maandag 11 november. In het bos van La Houssière worden nu ook de in Erps-Kwerps gestolen maar uitgebrande Golf-GTI en voorwer-

pen van de overval op de Delhaize in Aalst teruggevonden.

Donderdag 21 november. Terwijl de Amerikaanse president Ronald Reagan het NAVO-hoofdkwartier in Evere bezoekt, laat de CCC een

bom ontploffen in het Brusselse filiaal van Motorola.

Woensdag 4 december. Een CCC-bom ontploft bij de Bank of America in Antwerpen en verwondt vier personen.

Vrijdag 6 december. De 25e CCC-bom treft de NAVO-oliepijpleiding, parallel aan de spoorlijn, in Wortegem-Petegem.

Maandag 16 december. De CCC-kopstukken Pierre Carette, Didier Chevolet, Bertrand Sassoye en Pascale Vandegeerde worden op

aanwijzing van de Staatsveiligheid opgepakt in het GB-Quickrestaurant in Namen. Het Brusselse hof van assisen zal hen op 21 oktober 1988

veroordelen tot levenslange gevangenisstraf.

Begin 2000 worden achtereenvolgens Vandegeerde, Chevolet en Sassoye in voorlopige vrijheid gesteld. Op 25 februari 2003 wordt ook Carette

voorlopig vrijgelaten. Onmiddellijk na zijn vrijlating en in aanwezigheid van zijn trouwe luitenant Bertrand Sassoye zegt Carette de strijd te zullen

voortzetten.

1986

Dinsdag 7 januari. Juan Mendez-Blaya wordt aan het stuur van zijn wagen doodgeschoten op een parkeerstrook langs de snelweg

Brussel-Namen in Rosières. Het moordwapen is niet in verband te brengen met de wapens gebruikt door de Bende(n) van Nijvel. Hij wordt door

het hoofd geschoten.

Zondag 26 januari. Bouhouche wordt gearresteerd. Op 17 november 1988 komt hij opnieuw vrij, maar op 15 september 1989 wordt hij

alweer opgepakt. Dit keer voor de moord op de Antwerpse diamantair Suleiman. Hiervoor wordt ook Bob Beyer gearresteerd. Voor deze feiten

worden Bouhouche en Beyer in 1994 veroordeeld tot respectievelijk 20 en 15 jaar cel. In december 1999 wordt Beyer in voorlopige vrijheid gesteld.

Later vertrekt hij naar Thailand. Bouhouche komt vrij in september 2000. Beiden blijven elke betrokkenheid bij de Bende(n) van Nijvel ontkennen.

Donderdag 6 november. Na een duik in de Zenne met geavanceerd Duits materiaal op zoek naar wapens van de bende-De Staercke,

wordt ook nog eens gezocht in het kanaal Brussel-Charleroi ter hoogte van Ronquières waar na de overval op de Delhaize in Aalst niets gevonden

was. Nu worden onder meer opgevist: een 9 mm-pistool op 30 september 1982 gestolen bij Dekaise, het aldaar gebruikte eendenjachtgeweer met

afgezaagde loop, een stuk van een kogelvrij vest op 10 september 1983 gestolen bij Wittock-Van Landeghem, de 7,65 mm-pistolen op 17 sep-

tember 1983 buitgemaakt op twee rijkswachters, een op 9 november 1985 bij Delhaize gestolen kleine kluis, een huls van elke gebruikte riotgun

alsook de daarvoor bestemde jachtpatronen van het kaliber 12 en een mantel die beantwoordt aan de beschrijving van een van de daders.Al

deze voorwerpen leggen een duidelijk verband tussen de eerste reeks overvallen van de Bende(n) in 1982/1983 en de tweede reeks in 1985. Tal van

aanwijzingen en bewijsstukken blijven evenwel zoek of worden nog steeds verder onderzocht.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content