De slimste mens ter wereld is graaf Leopold Lippens, de burgemeester van Knokke. De kans dat híj een affaire begint met Patrick Dewael is verwaarloosbaar, al heeft de minister wel een appartement in Knokke. Een van de weinige minpunten van deze voor het overige sympathieke gemeente.

Graaf Lippens is samen met zijn broer en nog enkele gelukkigen eigenaar van de Compagnie du Zoute, een immobiliënvennootschap die het gros van Knokke bezit. Terecht, want verre voorvaders van de burgemeester hebben indertijd de zee tegengehouden. Zonder Lippensen geen Knokke, dat is een historisch onloochenbaar feit.

De Compagnie heeft niet alleen oog voor geld, maar ook voor architectuur. Wie vertrekt in De Panne en onze hele kust afwandelt, zal moeten toegeven dat die pas in het Zoute een beetje allure krijgt. Eén schandvlek evenwel: de Swimming Pool, die gedurende decennia stond te verkommeren en te vervuilen.

Eerst de oplossing voor dit probleem, zoals aangedragen door de Compagnie du Zoute: ‘We breken de Pool af, en bouwen in de plaats een mooi hotel, een achttienholes-golfbaan, tweeduizend luxeflats, en een ultramodern congrescentrum.’ Nu het antwoord hierop van Knack: ‘Njet. ‘

Jarenlang heeft dit blad, onder de kundige aanvoering van Frank De Moor, een oorlog uitgevochten met de Compagnie du Zoute. Frank, een fanatiek natuurliefhebber, zag met lede ogen hoe zwinbosje na zwinbosje door de clan Lippens in dure bouwkavels werd omgezet, en had besloten dat het genoeg was geweest: geen morzel grond meer voor de Compagnie. Wie in de zwinbosjes nog maar een strohalm durfde uit te trekken, werd de dag nadien al voor de onderzoeksrechter geleid.

In die context moet u kijken naar wat nu gebeurt met het casino, een prachtig bouwwerk van Léon Stynen, door de familie Nellens vol kunstwerken gestopt. De muren van de speelzaal zijn beschilderd door René Magritte, en de beste meester-glasblazers van Murano hebben hun longen door hun blaaspijp moeten persen om een zo mooie kroonluchter als in het Knokse casino te maken. Maar het gebouw is zeventig jaar oud, en een grondige opknapbeurt drong zich op.

En daar zag graaf Lippens zijn kans. Wat niet mocht in de zwinbosjes, kon wel op het Casinoplein, en het erachter gelegen domein van hotel La Réserve: een congrescentrum. En nieuwe luxeflats, a rato van honderdvijftig miljoen frank per stuk. De graaf had zijn project snel klaar, en het bekende Gentse architectenpaar Paul Robbrecht – Hilde Daem tekende met vaardige hand de plannen.

Dit kwam Frank De Moor ter ore! Mensen toch, de Knack van die week was te klein. De doopcelen van alle Nellensen, Lippensen, Robbrechten en Daemen gingen door de scanner, zakelijke verbanden werden blootgelegd, amoureuze intriges genadeloos ontmaskerd. Frank keerde het kadaster van Knokke-Heist ondersteboven, ontrafelde eeuwenoude eigendomsakten en testamenten, en kwam zoals gewoonlijk met een conclusie die stond als een huis: het plan-Lippens was illegaal, frauduleus, en in strijd met minstens zeventien wetsartikelen, Koninklijke Besluiten, en al dan niet bijzondere plannen van aanleg.

Hoe de vork juist in de steel zat, zijn wij vergeten, maar het kwam erop neer dat het casino eigendom was van de gemeente, en dat dus een openbare wedstrijd voor architecten moest worden georganiseerd. Nadat zijn vreselijke ziekte hem al klein had gekregen, schreef Frank vorig jaar van in zijn ziekenhuisbed met zijn laatste krachten nog een laatste artikel voor Knack, waarin hij de achtergronden van alle juryleden haarfijn uit de doeken deed. Hiermee preventief verhinderend dat alsnog zou worden vals gespeeld.

En toen kwam het tactische genie van Leopold Lippens naar boven. Hij had noodgedwongen die wedstrijd uitgeschreven, en één ingediend plan was het zijne. Verder waren er een paar verdienstelijke schetsen van goedmenende onwetenden, en ten slotte het voorstel van de Amerikaan Steven Holl. Die laatste werd door de burgemeester voor een informeel onderhoud ontboden.

‘Uw inzending maakt veel kans’, fluisterde Lippens op samenzweerderige toon, ‘maar ze voldoet niet aan alle gestelde vereisten. Wellicht hebt u de Nederlandse tekst niet helemaal begrepen. Daarom geven we u de kans uw voorstel nog bij te werken. Uw gebouw is niet hoog genoeg. Waarover klagen de mensen in Knokke? Te veel zon. Het is te warm, er is nergens schaduw. Welnu, dat kunnen we verhelpen door bovenop het dak van het casino een brede en hoge muur op te trekken, waarachter we luxeflats kunnen bouwen, een congrescentrum, en een olympisch zwembad. De voorgeschreven hoogte, ik lees het even voor uit het lastenboek, is driehonderdtwintig meter. De breedte mag variëren tussen de vierhonderdvijftig en de vierhonderdnegentig meter. Daar bovenop moeten zestig windmolens komen om de energie voor het gebouw te leveren, twaalf gsm-masten, en een batterij alarmsirenes die automatisch beginnen te loeien bij windkracht drie, zodat de bevolking gewaarschuwd wordt voor een mogelijke tsunami. Die hele bovenbouw moet in paarse en gele vierkantjes worden geschilderd, afgewisseld met oranje en roze driehoekjes.’

Toen de winnende maquette officieel werd voorgesteld, vielen de mensen in Knokke ongeveer dood van ontzetting. Zoiets lelijks bestond voorzeker in de hele wereld niet.

Graaf Lippens prees de originaliteit van het ontwerp, en zag tot zijn genoegen in een hoekje van de zaal de eerste protestcomités gestalte krijgen. Nog een korte procedure bij de Raad van State, en iedereen zal opgelucht zijn dat uiteindelijk het concept van de Compagnie du Zoute zal worden uitgevoerd.

Koen Meulenaere