ma 2709

Velen, nu ook in Nederland, vinden meneer de marketeer een zelfingenomen snoeshaan. Een aansteller, quoi. En terecht. Maar één ding moeten we hem nageven: dat idee om, net voor hij de wijk zou nemen, De Standaard nog snel een dodelijke slag toe te brengen via de benoeming van een ombudsman was briljant. Niet te verwonderen dat zo’n genie van zijn nieuwe baas in een peperdure luxeflat in een modern torengebouw mag wonen. Een ander zou dat verborgen houden, privéleven weet u wel, bescheidenheid eventueel, maar niet de marketeer. Die kwam er uitgebreid mee opscheppen in Cobra, het uit piepschuim en Frieda Van Wijck opgetrokken cultuurprogramma van Canvas.

De inbreng van Frieda, zoals steeds uitstekend voorbereid, beperkte zich tot: ‘Amai, dat is hier hoog.’ Verder kwam ze niet. Stond gedwee te luisteren hoe de marketeer zich verloor in een grotesk partijtje namedropping van allerlei schijnbaar beroemde architecten die van Rotterdam de lelijkste stad van Europa hebben gemaakt. En in plaats van dan nadien de stad in te trekken en een paar beelden te schieten van die gebouwen, begaf Frieda zich geen stap verder dan het balkon van de marketeer, zodat we enkel een paar dakpannen in de verte te bewonderen kregen. Cultuur op de VRT, het blijft afzien.

Het is te opvallend: de twee zaakvoerders van de twee commanditaire journalistieke vennootschappen in Vlaanderen wonen nu allebei in de duurste loft van hun stad. De ene in Mechelen, de andere in Rotterdam. Dat kan geen toeval zijn. Vóór zijn rivaal in beeld kwam, was de commanditaire loftsocialist van De Morgen kandidaat-hoofdredacteur bij NRC Handelsblad. Naar men fluistert, zouden die gesprekken zijn afgesprongen op zijn commanditaire financiële eisen, maar die Hollanders moeten gedacht hebben dat bonussen en grote lofts in België standaardvergoeding zijn voor een hoofdredacteur. En daarvan profiteert de marketeer. Wie niet beter wist zou nog denken dat die als onderzeeër is uitgestuurd om NRC de Coreliogroep binnen te sluizen. Of kent u een andere reden waarom een hoofdredacteur die opstapt meteen wordt opgenomen in de Raad van Bestuur van de krantengroep die hij verlaat?

Intussen maakt de ombudsman het functioneren van de opvolgers van de marketeer onmogelijk. Wie zijn stukken uitknipt, heeft al na vier weken het onomstotelijke bewijs in handen dat De Standaard niet één enkel haar beter is dan Het Laatste Nieuws, Gazet van Antwerpen of HetBelang van Limburg, die ze aan de Gossetlaan in hun hoogmoed tot niet-kwaliteitskranten hebben uitgeroepen. Heeft eerst de eigen wetenschaps- en economieafdeling onderuitgeschopt, daarna hekelde hij het bewuste bedrog van de fotoredactie, en dan sloeg hij met de moker het koppenbeleid van zijn blad plat.

Sinds De Standaard op tabloidformaat is uitgebracht, volgden ook inhoud, opmaak, foto’s en koppen het voorbeeld van de Britse en Duitse boulevardbladen. De voorpagina hoeft niets meer toe te geven aan Bild Zeitung of The Sun. Elke dag schreeuwt ze u iets verschrikkelijks toe. Nooit geziene impasse! Onontwarbare knoop! Nietsontziende ruzie! Pol op ramkoers met Piet! Meestal staan er niet meer dan enkele zinnen tekst, de rest is foto of titel, in één woord: sensatie.

Ook dat klaagt ombudsman Filip Verhoest zelf aan, en dan nog met een vrij onschuldig voorbeeld van een paar weken geleden. Als teaser voor een interview met Marianne Thyssen stond er groot: ‘Zelfs mijn ontslag mocht ik niet zelf bekendmaken.’ Na lectuur hadden wij ook al even gedacht dat Thyssen, trouwe partijsoldate, positiever over de hele episode sprak dan de titel suggereerde. Maar wij hadden er verder niet bij stilgestaan. Hoe schrijnend het verschil met de ombudsman, die er niet alleen wél bij stilstond maar op de koop toe zelf de CD&V opbelde! Of ze niet kwaad waren vanwege die kop?

‘Welke kop?’ vielen ze op het christelijke hoofdkwartier uit de lucht.

‘Wel,’ hield de ombudsman hardnekkig vol, ‘boven het interview met uw ex-voorzitster. Dat ze haar ontslag niet zelf mocht bekendmaken, dat staat niet in het stuk hè, of hebt ge het niet goed gelezen? Dat hebt ge dan gemeen met onze eindredactie. Ik zeg: pure stemmingmakerij én oneerlijke journalistiek. Ge moogt gerust een klacht indienen, mailen naar ombudsman at standaard punt bee ee.’

Nog waren de CD&V’ers niet overtuigd: ‘Ach, het is logisch dat ze een provocerende quote verkiezen boven een nietszeggende. We hebben dat zelfs liever, anders leest niemand het artikel.’

Maar Verhoest was niet te vermurwen: ‘Het is uw plicht te reageren. Waar gaan we anders naartoe? Ik ken dat kieken dat die kop erboven heeft gezet, het is niet haar eerste keer. Hoog tijd om in te grijpen, maar ik kan niets doen als er geen klacht is.’

Dat de ombudsman elke maandag zijn eigen collega’s publiekelijk blameert, daaraan waren ze in Groot-Bijgaarden au fur et à mesure aan het wennen. Maar dat hij nu ook de lezers persoonlijk opjut om te protesteren, dat was weer een stap verder. Om de zaak-Thyssen te beslechten bracht Verhoest een nog schandelijker geval onder onze aandacht. Boven een interview met een verantwoordelijke van het gemeenschapsonderwijs die aankondigde dat ook in zijn net een meldpunt voor mogelijk seksueel misbruik zou worden opgericht, luidde het: ‘Misbruik niet alleen in katholieke scholen!’

‘Ontoelaatbaar’, pende de ombudsman woedend. ‘Ook deze kop dekt weer allerminst de lading. Een titel zoekt vaak de grenzen van het toelaatbare op, maar die zijn in dit geval ver overschreden.’

Zou er nu één krant of één bedrijf ter wereld zijn dat de eigen fouten zo breed uitsmeert? U bent bakker en draait viezigheid door uw taartendeeg, of slager en mengt hormonen door uw steaks. Hangt u dan een affiche in de etalage waarin u dat zelf aan de klanten meedeelt? U zult de tent gauw kunnen sluiten, niet? Welnu, die Verhoest doet dat dus wel.

Weet u wat: we zullen hem een handje helpen. Pro Deo. Woensdag 29 september, De Standaard, bladzijde 16. Een alweer brullende kop over een kwart pagina: ‘Slachtoffer oog in oog met eigen verkrachter’. Ernaast een knoert van een foto van kardinaal Danneels! Kennelijk de verkrachter van wie sprake, tot een andere conclusie kun je niet komen.

Wij hebben het nagemeten: de foto is twintig centimeter hoog en vijftien centimeter breed, de kop tien centimeter hoog en tien centimeter breed. Maar ho, wacht even. Hier: onder de reusachtige prent van de kardinaal staat nog een miniem tekstje. Eerst een loep nemen: de hoogte van het hele stuk is drie centimeter en die van deze kop drie millimeter: ‘Danneels: kerk heeft al ergere crisissen doorstaan.’ Dit is dus het artikeltje dat bij die foto hoort, en niet dat van het slachtoffer en haar verkrachter.

Geef nu toe, ook u die mild van oordeel bent: dit kan toch niet meer per ongeluk zijn, dit is kwaad opzet. En het is precies dezelfde manier waarop Bild Zeitung werkt. Een schande voor onze kwali… voor onze krant. Hier dienen koppen te rollen, en niet alleen die boven de artikels. In Rotterdam, zestien hoog in een chique loft, lacht er een in zijn vuistje.

do 3009

Het proces-Clottemans. Vier weken smullen voor de crimicel van de VRT-nieuwsdienst. Nog net niet hetzelfde vakantiegevoel als tijdens het proces-Dutroux in Aarlen, waar de hele persmeute, alle advocaten, de burgerlijke partijen en op de duur ook de jury en de magistraten elke avond feestvierden in café Le Wapiti. Bij Monique Poppel. Op een nacht kwamen Marc Dutroux en Michel Nihoul binnenvallen.

Waren dat tijden. Meester Hein Diependaele en rechter Edwin Van Fraechem die voor TerZake eens kwamen rondneuzen. ‘Met zo’n kluns van een voorzitter is het afgelopen met de assisenrechtspraak in België’, dixit Van Fraechem nadat hij vijf minuten in de zaal was geweest. Toen de advocaat en de rechter om vier uur ’s nachts Le Wapiti verlieten om de verre tocht naar huis aan te vatten, viel de dure Saab van meester Diependaele bij het buitenrijden van Aarlen zonder benzine. Op een steile helling.

Er was de voetbalwedstrijd tussen advocaten en journalisten, waarbij de assisenvoorzitter de aftrap kwam geven en rondging met de lotjes van de tombola. Er was de busreis naar Charleroi. En er was de rechtstreekse VRT-uitzending rond de uitspraak. Leo Stoops bracht live verslag uit vanaf een podium, een soort boksring, terwijl Caroline Van den Berghe en Bert Lauwers elk om beurten uit het Justitiepaleis kwamen gesprint en buiten adem de antwoorden van de jury piepten: ‘Op vraag één: ja.’ Daarna rende de ene terug naar binnen en kwam de andere al naar buiten gestormd met het antwoord op vraag twee. (‘Ja.’)

Er waren in totaal drieënzeventig vragen. Caroline was bij zesenveertig al zo vermagerd dat ze na een nieuwe spurt slechts op het nippertje een aangenaam tafereel kon vermijden. Bij de wissel tussen de vragen vier- en vijfenvijftig botsten zij en Lauwers frontaal tegen elkaar. Op de duur stoven de beide ijlbodes zo snel heen en weer dat ze rapper waren dan de jury. Het uiteindelijke vonnis was vroeger te horen op de VRT dan binnen in de rechtszaal.

Van dat niveau is het proces-Clottemans nog niet, maar Leo Stoops is alvast weer in supervorm. U weet dat Leo voor elke tussenkomst in Journaal of TerZake met zijn vrienden voor een bak Duvel wedt dat hij er een vreemde zin of uitdrukking tussen zal lappen. Dat het proces-Dutroux deed denken aan een Poolse landdag was in die categorie de top, maar is bij het begin van de zaak-Clottemans van de tabellen geveegd.

Eerst vertelde hij een verbouwereerde Lieven Verstraete dat hij een paar keer met de beklaagde was gaan eten. ‘Een sympathiek meisje’, wist Leo. ‘Goed opgevoed, keurige taal, weet wat ze wil en heeft haar proces tot in de puntjes voorbereid. Hebt ge haar zien binnenkomen in de rechtszaal, met die lelijke rode trui? Bestudeerd! Om op de jury de indruk te maken van een brave maar wat onappetijtelijke seut, helemaal niet de verleidster die Jef Vermassen van haar zal willen maken. Wees eerlijk, Lieven: zoudt gij daarop kruipen? Ik niet.’

Verstraete, die normaal elke gesprekspartner na vijf seconden onderbreekt, was zo van slag dat hij er deze keer het zwijgen toe moest doen. Stoops was hoe dan ook niet meer te stoppen. Hij is altijd nogal geneigd om de kant van vrouwelijke beklaagden te kiezen. Beroemd is zijn stand-up op de slotdag van het proces-Haemers, waarin hij op de trappen van het Brusselse Justitiepaleis de vrijspraak van de mooie Denise Tyack voorspelde, op hetzelfde moment waarop ze binnen vijfentwintig jaar kreeg.

Clottemans is misschien minder aantrekkelijk dan Denise Tyack, maar datzelfde ging op voor Monique Poppel, ook niet bepaald het anorexiatype. Leo lust graag een bolleke Koninck, laten we niet verder in detail treden. En dus trok hij meteen van leer tegen de openbare aanklager, die de arme Clottemans een moord in de schoenen wou schuiven hoewel hij geen enkel materieel bewijs had, geen vingerafdrukken en geen DNA-sporen. ‘Maar ja,’ zuchtte Leo, ‘wat de openbare aanklager eigenlijk wil aanvoeren is dat als een dier melk geeft en “boe” zegt, het waarschijnlijk een koe is.’

Dat zei hij! Zonder één spier in zijn gezicht te vertrekken, al had de ondeugende twinkeling in zijn ogen al van bij het begin van het gesprek verraden dat er weer iets speciaals op komst was. Lieven Verstraete, op voorhand op de hoogte van de weddenschap, kon zijn lach niet langer inhouden en proestte het uit, maar Leo wist zijn bak Duvel binnen en gooide er nog een schep bovenop: ‘In de meeste gevallen waarin een vrouw wordt vermoord, is de schuldige haar echtgenoot of haar minnaar. Dat klinkt misschien raar, maar het is zo. Hier spreken we over een vrouw die mogelijk vermoord is door de minnares van haar minnaar, dit komt minder frequent voor. Maar er zijn nog mensen met een motief en met een gelegenheid. De minnaar zelf, eveneens valschermspringer en mee in de lucht bij de fatale val. De man van de minnares van de minnaar, ook een parachutist. En er is de minnares van de man van de minnares van de minnaar van de beklaagde, die zelf een vriendin is van de vrouw van de man van de minnares van de minnaar van de andere minnares. En daar ligt de kans van Vic Van Aelst.’

Na deze uiteenzetting overschouwde Stoops glunderend de ravage die hij in de studio had aangericht, en kondigde dan maar zelf het TerZake Nieuwsoverzicht aan.

vr 0110

In het feestnummer van Dag Allemaal van deze week spreken tal van BV’s een woordje van lof voor het bestverkochte blad van Vlaanderen. Wij citeren de Vlaams-nationalist Siegfried Bracke: ‘ Alle politici en journalisten zouden Dag Allemaal móéten lezen om te weten wat er in de héle wereld gebeurt. De interviews zijn erg professioneel en exact. Iets wat ik heel belangrijk vind! Bovendien kan ik in Dag Allemaal altijd mezelf zijn. Als Dag Allemaal er niet was, zouden we in Vlaanderen ontzettend veel verliezen!‘

door Koen Meulenaere

‘Als Dag Allemaal er niet was, zouden we in Vlaanderen ontzettend veel verliezen.’

(S. Bracke, Vlaams-nationalist)