Beste SP.A-leden
Ik ben het. Bruno Tobback, uw voorzitter. Ja, ik weet het, dat is schrikken. Het is enorm ongebruikelijk dat ik mij via deze weg tot u richt, maar nood breekt wet. Onze partij bevindt zich nu al maandenlang in een toestand van schier ondraaglijke spanning, en dat kan en mag ik als voorzitter niet langer aanvaarden. Vandaar deze open brief: ik wil dat mijn boodschap niet alleen u maar ook de rest van Vlaanderen ongefilterd bereikt. Zo kan er later geen misverstand bestaan over de juiste toedracht van mijn woorden.
Er is sinds de verkiezingen van 25 mei geen dag voorbijgegaan, kameraden, zonder dat ik het mikpunt was van harteloze kritiek en nodeloze spot. Ik lees allang niet meer alles wat ze allemaal schrijven, maar ik ben mij bewust van het ongenoegen dat bij velen van u leeft. Onze goede vriend Freddy Willockx, die in ruil voor een partijtje biljart altijd wel bereid is om de vuile was van de partij buiten te hangen, heeft het dit weekend nog eens open en bloot gezegd in Het Laatste Nieuws: het is Tobback tegen de rest. Blijkbaar vindt ook hij mij een koppige ezel die de partij schade toebrengt door zich vast te klampen aan de voorzittersstoel. Aan die aantijgingen, vrienden, moet een einde komen.
Laat deze brief gelden als eerste en enige kennisgeving van antwoord aan allen die mij de voorbije weken hebben zwartgemaakt. Aan iedereen die mij een halve autist heeft genoemd, die mij een vadercomplex heeft aangesmeerd, die tijdens het partijbureau is opgestapt, die de poten onder mijn stoel heeft willen doorzagen – aan ieder van hen zeg ik keihard en zonder omwegen: u hebt volledig gelijk. Ik moet eruit. Bij dezen neem ik dan ook formeel ontslag als voorzitter van de Vlaamse sociaaldemocraten.
Ik vraag u nederig om vergiffenis, kameraden, dat het zo lang heeft geduurd voor deze simpele keuze zich van mij meester maakte. Het spijt me dat ik deze lijdensweg zo lang heb gerekt. Het spijt me dat ik critici de mond heb gesnoerd tijdens het partijbureau. Het spijt me dat ik vorige week nog met een geforceerde glimlach tot achter mijn oren in Reyers laat zat te doen alsof er niets aan de hand was. Het spijt me dat ik in ontkenning leefde, al heb ik daarvoor één excuus: wij doen dat allemaal – en met ‘wij’ bedoel ik het kliekje dat al jaren de leiding van de partij in handen heeft. Mijn voorgangster, Caroline Gennez, heeft die tactiek op griezelige wijze geperfectioneerd: zij plantte bij problemen terstond de kop in het zand. Gaandeweg hebben wij elkaar op het partijhoofdkwartier, onbewust wellicht, met die slechte gewoonte aangestoken. Vergelijk het met nonnetjes die op den duur allemaal samen beginnen te menstrueren.
Als ik eerder tot inkeer was gekomen, dan had ik u de uitleg die ik heb verkocht na de fractiedagen in Nieuwpoort eind vorige week kunnen besparen. Ik heb daar gezegd dat de SP.A, en ik citeer, ‘moet vervellen tot een betrokken en daadkrachtige partij’. Dat we ‘uit onze comfortzone moeten treden en breed moeten gaan’. Dat we ‘met een warm en welluidend verhaal’ een partij moeten worden die – ahum – ‘appelleert aan wat er leeft in onze samenleving’. Opnieuw: mijn excuses. Zulke holle praatjes zullen onze partij niet redden. Zulke holle praatjes hebben de partij ten gronde gericht. De kiezer laat zich nog liever het geld uit de zakken kloppen door rechts dan dat hij voor ons stemt. Dat is toch iets om eens diep over na te denken.
In dat verband, voor ik mij terugtrek in de geborgenheid van mijn zeilboot: een woord van waarschuwing over mijn opvolger. Ik weet dat velen geloven dat John Crombez de man is die de partij kan optillen in de vaart der volkeren. Maar zondagmiddag, toen ik hem zag zitten bij Dany Verstraeten in het VTM Nieuws, trof het mij dat ook hij grossiert in holheid. Zo bracht hij onder meer deze zin te berde: ‘Wat er nodig is, is een partij die naar de mensen brengt wat duidelijk moet zijn.’ Hij zei het met die tergende, electoraal dodelijke rust die hem zo typeert, de rust die hem blijkbaar tegenhoudt om zich grondig voor te bereiden op zo’n interview, de rust die mij deed denken: zit daar nu de volgende voorzitter van de SP.A of de volgende voorzitter van de cannabisgebruikersbond?
Succes ermee.
Bruno Tobback
Het spijt me dat ik met een geforceerde glimlach tot achter mijn oren zat te doen alsof er niets aan de hand was.