Mijnheer De Clercq, de leiding van DHL heeft de knoop doorgehakt: er komt geen uitbreiding maar een inkrimping van het bedrijf in Zaventem.
WILLY DE CLERCQ: Een overwinning van de ecologie op de economie, maar bij deze afloop voel ik mij ongemakkelijk. Er is een gevaarlijk precedent geschapen: de groei van een economische activiteit, met bijbehorende arbeidsplaatsen, wijkt voor het comfort van omwonenden. Indien dat gebeurt met elke industriële vestiging die enige hinder veroorzaakt, dan is er in ons dichtbevolkte Vlaanderen niet veel plaats meer om nog industrie te ontwikkelen. Het is een illustratie van wel de lusten maar niet de lasten willen, en dat brengt onze welvaart in het gedrang.
De hele discussie toont aan dat het spreidingsplan van toenmalig minister van Mobiliteit Bert Anciaux (Spirit) niet de beste oplossing is geweest. Door de nachtvluchten over de hele Brusselse regio te spreiden, heeft hij iedereen tegen de uitbreiding van DHL in het harnas gejaagd. Hij had beter de vluchten geconcentreerd rond één welbepaalde corridor, en daar dan inspanningen geleverd voor geluidsisolatie of verhuispremies.
DHL was een zeer moeilijk dossier, maar de grote fout van de politici is dat zij er niet in geslaagd zijn een beeld van zelfverzekerd bestuur te creëren. De meningsverschillen binnen de verschillende regeringen en tussen de regering onderling hebben opnieuw de indruk van inefficiëntie geschapen. Dat is mede een gevolg van de ingewikkelde structuur van ons land, maar het is ook de verantwoordelijkheid van de politici zelf.
Net als bij de sluiting van Renault slaagt de vakbond er niet in om een grensoverschrijdend verzet te organiseren.
DE CLERCQ: Zoals vele sectoren in onze samenleving moeten ook de vakbonden zich bezinnen over hun toekomstige rol in de geglobaliseerde economie. Ze hollen de feiten achterna, en verliezen hun geloofwaardigheid en het vertrouwen van leden en sympathisanten. De werkgevers zijn Europees veel beter georganiseerd, en de multinationals afzonderlijk zeker. De vakbonden hebben daarop geen antwoord.
Vlaams minister van Onderwijs en Werk Frank Vandenbroucke (SP.A) haalt in een open brief zwaar uit naar de federale regering en naar zijn eigen partijgenoten daarin. Hij suggereert de huidige coalitie uit te breiden met CD&V.
DE CLERCQ: Een merkwaardig initiatief waarover het laatste woord nog niet gevallen is. Ik vermoed dat ook dit nog past in de strategie van opendebatcultuur, waar ik van het begin af aan tegen ben geweest. Zolang het goed gaat, is er niets aan de hand, maar als de zaken verkeerd lopen, komt men snel terecht in een openruziecultuur. De paarse regering heeft zich daar meermaals aan bezondigd, en Vandenbroucke volhardt in die boosheid.
Inhoudelijk heeft hij mogelijk voor een groot stuk gelijk, maar een verstandig politicus die iets belangrijks te zeggen heeft, doet dat via de geijkte politieke kanalen, niet met een frontale aanval op collega’s in de krant. Dat het niet echt botert tussen Vandenbroucke en SP.A-voorzitter Steve Stevaert is nu wel duidelijk. Ze zijn twee totaal verschillende types: de intellectueel en de volksmens. Dat kan tot spanningen leiden, en dus moet je er zeker niet zelf voor zorgen dat de media op die spanningen gaan focussen. De SP.A heeft niet veel geleerd van wat in de VLD is gebeurd.
Vandenbroucke klaagt onder meer aan dat de federale regering, zonder overleg, de Vlaamse een extra heffing op het vakantiegeld van haar ambtenaren oplegt.
DE CLERCQ: Wat dat overleg betreft, heeft hij waarschijnlijk een punt. Maar de politici hebben zelf dit ingewikkelde staatssysteem uitgedokterd. Ze moeten er dan ook maar de gevolgen van aanvaarden, bijvoorbeeld asymmetrische regeringen. Wij hebben een federale structuur met slechts drie componenten, in feite met twee grote taalblokken. Dat accentueert de tegenstellingen veel meer dan in een federatie met meerdere deelstaten, zoals Duitsland. Zal de opname van CD&V in de nationale regering de besluitvorming ten goede komen? Dat is verre van zeker, de kans is even groot dat daardoor alleen maar nieuwe moeilijkheden worden gecreëerd.
Die kondigen zich ook aan rond de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Kan de regering in het huidige klimaat van wantrouwen die knoop ontwarren?
DE CLERCQ: Ze moet wel. De kwestie sleept al meer dan veertig jaar aan, en het arrest van het Arbitragehof dwingt nu tot het vinden van een oplossing. Maar als Vlaanderen die met een soort machtsgreep wil doordrukken, sluit het zijn ogen voor de realiteit. Die zegt dat de splitsing alleen maar in dialoog met de Franstaligen kan worden gerealiseerd, of men dat nu graag heeft of niet. Alle belangrijke communautaire problemen die België al heeft moeten oplossen, zijn trouwens door dialoog en compromis geregeld. Ons land is geboren uit een compromis, het leeft dankzij voortdurende compromissen. Daar is niets oneerbaars aan. Het is al altijd gelukt, waarom zou het nu niet kunnen?
Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (VLD) toonde zich op zijn Afrikareis bezorgd over het niveau van de Congolese politieke leiders, en sprak zelfs over een mogelijke VN-voogdij.
DE CLERCQ: Zijn vaststellingen zijn ongetwijfeld juist, maar ook in de internationale politiek is het niet altijd verstandig om juiste vaststellingen van de daken te schreeuwen. Ik neem aan dat hij zijn bekommernissen ook heeft geuit in de privé-gesprekken met de Congolese leiders. Het idee van die VN-voogdij is al eerder geopperd. Als een land niet over de nodige middelen beschikt om degelijk en in het belang van de bevolking te besturen, moet de internationale gemeenschap ingrijpen. Dat is een van de bestaansredenen van de Verenigde Naties. Maar jammer genoeg zijn de VN een veel te zwakke instelling. Ze zijn een intergouvernementeel orgaan, en bijgevolg niet erg geschikt om dringende initiatieven te nemen.
De nieuwe Europese Commissie moet deze week het vertrouwen krijgen van het Europees parlement. De omstreden Italiaanse commissaris Rocco Buttiglione blijft voorlopig aan boord.
DE CLERCQ: Commissievoorzitter José Manuel Barroso heeft hem in feite ook onder curatele geplaatst, van een werkgroep met andere commissarissen die zich mee over problemen van non-discriminatie zullen buigen. En hij moet openlijk afstand nemen van zijn denigrerende woorden over vrouwen en homoseksualiteit.
Ik weet niet of het hierbij blijft, misschien doen zich toch nog onverwachte wendingen voor, maar zoals hij tot nu toe dit probleem heeft aangepakt, heeft Barroso weer een goede indruk op mij gemaakt. We zitten nu eenmaal de facto met een formule waarin elke regering ‘haar’ commissaris aanstelt. Barroso zelf zou een figuur als Buttiglione wellicht niet gekozen hebben, maar als de Italianen die man voordragen, kun je hem als voorzitter moeilijk weigeren. Dat zou een te zwaar incident veroorzaken.
Dat het parlement geen individuele commissarissen kan weigeren, is niet meer van deze tijd. Als één commissaris uit de bocht gaat, moet de hele Commissie opstappen, ook wie goed werk levert. Dat heeft Karel Van Miert tot zijn scha en schande moeten ondervinden, toen na de affaire rond Edith Cresson de volledige Commissie van Jacques Santer de laan uitging. Op die manier proberen de regeringen om hun macht te vrijwaren, maar dat is niet meer werkbaar met een Commissie van 25 leden.
In de Verenigde Staten wordt volgende dinsdag een nieuwe president gekozen. Wie wint: George W. Bush of John Kerry?
DE CLERCQ: De kansen lijken fify-fifty. En dus kan de uitslag worden bepaald door een gebeurtenis van het laatste moment. Denk aan de verkiezingen in Spanje, waar de aanslagen op de treinstations in Madrid voor een verrassing hebben gezorgd. Ook de opkomst van de kiezers kan een doorslaggevende factor zijn: hoeveel mensen gaan stemmen, en wie?
Toch denk ik dat Bush het zal halen. Kerry heeft te weinig charisma en biedt geen uitgesproken alternatief. De kritiek op Bush is feller in het buitenland dan in de States zelf. Ik ben er overigens niet van overtuigd dat voor Europa Kerry een grote verbetering zou zijn. Ik denk niet dat zijn internationale koers veel verschilt van die van Bush. Alleen de stijl kan anders zijn. Wat meer raadplegingen van de bondgenoten, wat meer contacten, wat minder egotripperij… dat kan allemaal gemakkelijk terwijl je toch dezelfde politiek voert.
De Amerikanen brengen de Britse premier Tony Blair in verlegenheid door steun te vragen voor hun militaire operaties rond Bagdad. Blair heeft nog maar net de kritiek op zijn Irakbeleid overleefd. Wordt dit een stap te ver?
DE CLERCQ: De Britten zaten in een relatief rustig gebied in het zuiden van Irak. Nu moeten ze mee gaan vechten op de hot spot. Het aantal gedode Britse soldaten was relatief gering. Als er plotseling meer bodybags terug naar huis zouden komen, kan Blair problemen krijgen met zijn publieke opinie. Hij is in elk geval consequent in zijn steun aan Bush. Voor Bush is dat belangrijk, misschien niet zozeer voor de militaire operaties op het terrein, maar vooral als rechtvaardiging van zijn politiek. Je moet het Blair nageven dat hij een politicus met karakter is, die tegen de stroom durft in te gaan. Hij is een dynamisch leider, die bovendien het geluk heeft dat de Conservatives geen evenwaardige tegenstander in het strijdperk kunnen sturen. Ik denk dat hij nog wel een paar jaartjes aan de macht zal blijven.
Koen Meulenaere
