In een puntige column, Congratulations! It’s a Belgian, vertelde de pas verkozen Londense burgemeester Boris Johnson, in een vorig leven Brussels correspondent voor The Daily Telegraph, zijn wedervaren als vader van een in België geboren dochter. Door haar geboorte hier kreeg Johnsons dochter meteen de Belgische nationaliteit.
De gedachte dat zijn kind, door haar Belgische geboortevlek, nooit cricket zou kunnen spelen voor Engeland, laat staan in aanmerking zou komen om de geheime dienst MI5 te leiden, was voor vader Johnson al weinig opbeurend. Maar dat zijn Lara Lettice onderdaan werd van een land dat tijdens de eerste Golfoorlog weigerde munitie te leveren aan het Verenigd Koninkrijk, was voor Boris Johnson een ondraaglijke vaststelling.
Hij was, zo schreef hij, bereid tot de hoogste Europese gerechtshoven door te dringen om voor haar een smetteloos Brits paspoort te bemachtigen.
Heel anders ging het met de Afghaan Jalal S. Die kreeg, samen met honderden andere kandidaten, in een massale naturalisatieronde de Belgische nationaliteit cadeau van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Gênant detail: Jalal S. zat op dat moment in de gevangenis. Een Dendermondse rechtbank had daar voor hem een langdurig verblijf gereserveerd nadat zij tot de bevinding was gekomen dat de Afghaanse entrepreneur actief was in de mensenhandel.
In beide gevallen, dochter Johnson en Jalal S., kwam er juridisch vlechtwerk aan te pas – voor Jalal S. zelfs een heuse reparatiewet – om de Belgische nationaliteit op te heffen.
Men stelle zich nu de verbijstering voor van de tweeling Marc en Louis Ryckmans die zich in 2006 in Australië, alwaar ze verblijven en werken, bij de Belgische consul aanbieden om hun Belgisch paspoort te vernieuwen – wat zij in het verleden routineus om de vijf jaar deden – en plots tegen een weigering aanlopen.
Het broodnodige document en dus ook hun Belgische nationaliteit worden hen geweigerd, omdat zij volgens de consul in Hongkong werden geboren uit een Chinese moeder en dus de dubbele nationaliteit hebben, de Chinese van hun moeder en de Belgische van hun vader, Pierre Ryckmans.
Marc en Louis Ryckmans, die vandaag in Sydney wonen en werken, hadden volgens de consul, voor hun 28e een bewarende verklaring moeten afleggen om de Belgische nationaliteit te kunnen behouden. En dat is vreemd, want de twee heren, intussen veertigers, hadden op die leeftijd probleemloos hun paspoort verkregen, zonder welke verklaring ook.
Terecht overigens. Want Marc en Louis Ryckmans, geboren in Hongkong onder Brits protectoraat, zijn net zo Belgisch als hun vader Pierre Ryckmans en hun moeder, die Belgische werd door haar huwelijk.
En zelfs al hadden zij de dubbele nationaliteit, dan nog hebben ze volgens de huidige Europese voorschriften recht op een Belgisch paspoort.
Toch eist de Belgische ambtenarij een verklaring van de nieuwe autoriteit in Hongkong, de Volksrepubliek China, dat Marc en Louis Ryckmans geen Chinezen zijn.
Laat Marc en Louis Ryckmans nu uitgerekend de zonen zijn van Pierre Ryckmans, internationaal befaamd onder zijn schrijversnaam Simon Leys, auteur van de internationale bestsellers De nieuwe kleren van Voorzitter Mao en Chinese Schimmen, twee boeken waarin het mao-istische regime en zijn fellow travellers in het Westen genadeloos werden ontmaskerd. Pierre Ryckmans was overigens adviseur van Patrick Nothomb, de eerste officiële Belgische ambassadeur in de Volksrepubliek.
De 73-jarige Pierre Ryckmans geniet, hoewel emeritus, nog steeds een wereldreputatie als sinoloog, literator en auteur van wat algemeen wordt beschouwd als de beste vertaling van Confucius, zowel in het Frans als in het Engels.
Maar vorige week weigerde een Brusselse rechter zich uit te spreken in het kort geding dat de zonen Ryckmans aanspanden om hun Belgisch paspoort terug te krijgen.
De rechter vond dat er van urgentie geen sprake was. Waardoor de zaak op de lange baan raakt.
Het ontnemen van de paspoorten en van de Belgische nationaliteit van Marc en Louis Ryckmans is het gevolg van een beoordelingsfout van een ambtenaar. Kan gebeuren.
Het wordt nu tijd de ambtelijke fout recht te zetten en de twee Belgen, die momenteel staatloos zijn, in hun rechten te herstellen. Er zijn al voor minder Koninklijke Besluiten genomen.
blogs.knack.be/vancauwelaert/
door Rik Van Cauwelaert
