Knack vroeg kandidaat-burgemeester Bart De Wever wat hij nu echt van plan is met Antwerpen, maar de N-VA-voorzitter had ‘geen tijd’. De vragen blijven.
Ik sprak nooit met Bart De Wever. Of toch, vijf minuten. In het Felixpakhuis op 18 oktober 2009, de avond van het referendum over de Oosterweelverbinding. Het was al laat. De meeste journalisten en politici waren naar huis, alleen nog een paar plakkers. Toen de politicus een frangipanneke aan het eten was, tikte ik hem op de schouder. Hij draaide zich om.
– ‘Dag meneer De Wever, is de campagne voor het burgemeesterschap vandaag begonnen?’
– ‘Ik heb geen enkele ambitie om in 2012 burgemeester te worden.’
– ‘Uw partijgenoot Jan Peumans beweerde deze week nochtans iets anders.’
– ‘ (geïrriteerd) Ik heb dat ook gelezen, ja. Nogmaals: ik wil geen burgemeester worden.’
En weg was hij, op zoek naar een nieuw frangipanneke. Bolle tijden, toen nog.
April 2012. De Wever kondigt aan dat hij zich kandidaat stelt voor het burgemeesterschap. Eigenlijk, zegt hij, stond zijn beslissing al lang vast. Nooit had hij echt getwijfeld. ‘Als Antwerpenaar droom je daar al van op de dag van je geboorte. Het verbaast mij dat anderen verbaasd zijn.’ Deze week voegt hij daar in De Kruitfabriek aan toe: ‘Ik heb geen enkele ambitie om in 2014 minister-president te worden.’
Alleen al daarom wou ik hem interviewen, maar ook om een andere reden. Ik woon 36 jaar in de stad wor azzek zen gebore. Nooit gedroomd van de burgemeesterssjerp. Toch ligt Antwerpen me na aan het hart: ik adoreer en haat dat moeilijke lief. In elke opiniepeiling lees ik dat Bart De Wever met grote voorsprong de volgende burgemeester zal worden, nooit wat hij van plan is met mijn stad.
Dat vertelde ik twee weken geleden ook tegen de woordvoerder van De Wever. Stelde voor om een interview af te nemen van zijn baas, waarbij ik alleen Antwerpse vragen zou stellen. Niets over Di Rupo, geen semantische discussies over stadslogo’s… Gewoon, een uur, twee stadsgenoten onder elkaar. De woordvoerder moest het bespreken met ‘meneer De Wever’. Wat later kwam het antwoord: hij heeft tot 14 oktober geen tijd voor een interview.
De weken erna dook hij zowat overal op. Met Boris Johnson in Londen, op de voorstelling van zijn dieetboek, in De Kruitfabriek, in Reyers Laat, bij Villa Vanthilt…. In kranteninterviews dreigde hij ATV te boycotten als ze niet meer tijd voor de N-VA zouden maken. Voorts ging het ook nog over een stadsslogan. Mijn vragen werden nergens beantwoord.
Meneer De Wever, leest u mee? Ik blijf nog altijd geïnteresseerd in de antwoorden. Heb alle tijd voor een interview. En anders maak ik wel tijd – alles voor een stadsgenoot.
Uw kandidatuur verbaast me. Uw columns of interviews gingen tot voor kort zelden of nooit over Antwerpen. U was het enige gemeenteraadslid voor de N-VA, maar u liep de deur van ’t Schoon Verdiep niet plat. Zelfs niet op spannende momenten. Na rellen in de stad waren er vorig jaar twee extra gemeenteraden, twee keer was u prominent afwezig. Vanwaar die plotse interesse?
Bart De Wever:
U blijft partijvoorzitter tot 2014. Waarom neemt u geen ontslag? Antwerpen is de grootste stad van Vlaanderen, heeft een half miljoen inwoners én een wereldhaven. Verdient zo’n stad geen burgemeester die daar dag en nacht mee bezig is?
De Wever:
Patrick Janssens zei bij het begin van zijn ambtstermijn: ‘Wat er ook gebeurt, ik blijf zes jaar burgemeester in Antwerpen.’ Waarom weigert u om u onvoorwaardelijk te engageren voor zes jaar burgemeesterschap?
De Wever:
Een opvallende naam op de Antwerpse N-VA-lijst is André Gantman, populair in de Joodse gemeenschap. In 2006 werd hij veroordeeld tot 18 maanden met uitstel voor frauduleus bankroet, misbruik van vertrouwen en witwasserij. Destijds werd dat ‘een milde straf’ genoemd. Hoort zo iemand thuis op een kieslijst?
De Wever:
Uw lijstduwer Chris Morel zei onlangs in De Standaard: ‘Meisjes met een hoofddoek zijn niet volledig geïntegreerd.’ Is dat het partijstandpunt?
De Wever:
Een quote uit uw partijprogramma: ‘Inspraak is alleen nuttig als er rekening mee gehouden wordt.’ Waarom hield u dan geen rekening met de Antwerpenaar toen die het BAM-tracé wegstemde?
De Wever:
Twee jaar geleden kozen het stadsbestuur en de Vlaamse regering voor het BAM-tracé met tunnels, onder drie voorwaarden: ze moeten technisch haalbaar zijn, ze mogen niet te duur worden en ze moeten binnen een redelijke termijn gebouwd kunnen worden. Merkwaardig detail: de bouwaanvraag voor de Lange Wapper is nog altijd niet ingetrokken. Kan die brug straks weer boven water komen?
De Wever:
Ik ben niet getrouwd met een tracé, zei u op TerZake. Waarom saboteert u dan het Meccanotracé van de actiegroepen? In Beveren bouwt de Vlaamse overheid nu een gevangenis, pal op dat Meccanotracé. Annemie Turtelboom, lijsttrekster van de Open VLD, zei op een debat van de actiegroep Ademloos dat zij en andere regeringsleden die gevangenis gerust 48 meter wilden opschuiven, ‘maar anderen hebben dat verhinderd’. Ze doelde op uw partij.
De Wever:
Hét Antwerpse verkiezingsthema is de overkapping van de Ring. Uw partij wil ‘laten onderzoeken of dat haalbaar is’. Zolang u vasthoudt aan het BAM-tracé is het onmogelijk om die Ring helemaal te overkappen. Dat weet u toch ook?
De Wever:
U wil weer voorrang geven aan de auto en de zone 30 in de binnenstad opnieuw bekijken. Verklaar eens waarom. Antwerpen behoort nu al tot de ergste filesteden in Europa. En door de luchtvervuiling en de geluidsoverlast is buiten sporten zelfs ongezond in Antwerpen, zei sportarts Chris Goossens vorig jaar nog.
De Wever:
U pleit ook voor meer parkeerplaatsen. Nochtans was uw eigen schepen Ludo Van Campenhout verantwoordelijk voor het parkeerbedrijf van de stad. U vond zijn beleid dus niet goed?
De Wever:
In de stad leeft veel ongenoegen over de nieuwe dienstregeling van De Lijn. Er zijn vijf buslijnen afgeschaft, waardoor heel wat ouderen zich niet meer kunnen verplaatsen. De trams zitten overvol en tot 2014 komen er geen nieuwe tramstellen bij. Niet meteen uw bevoegdheid, straks, maar u kunt wel druk zetten. Gaat u als burgemeester op tafel kloppen in Brussel en bij De Lijn?
De Wever:
In Brasschaat is de N-VA tegen de komst van de tram uit Antwerpen, omdat ze de ‘bang zijn voor de verstedelijking’. Is de stad voor de N-VA dan iets negatiefs?
De Wever:
Straks wordt de Rooseveltplaats, vlakbij het Centraal Station, heraangelegd. Daar zou in het midden van het plein mogelijk hoogbouw komen. Toen de bewoners dat op een buurtvergadering hoorden, waren ze in alle staten. Als burgemeester zult u partij moeten kiezen: kan hoogbouw in het stadscentrum? Worden de historische bomen op de Rooseveltplaats en de Italiëlei gekapt?
De Wever:
In uw partijprogramma staat dat de N-VA opkomt voor het Antwerpse erfgoed. Maar in geen enkel urgent Antwerps erfgoeddossier van de voorbije zes jaar heeft de N-VA voor bescherming gepleit. Integendeel. U stemde in met de sloop van het Zeemanshuis, het laatste modernistische gebouw in Antwerpen van die grootte.
De Wever:
De sloop van het Zeemanshuis wordt een van de eerste dossiers die op uw bureau belanden. Waarschijnlijk gaat het geplande vastgoedproject niet door. Toch zal het Zeemanshuis afgebroken worden omdat volgens een geheim collegebesluit de stad anders miljoenen euro’s schadevergoeding moet betalen. Hoe gaat u dat uitleggen aan de Antwerpenaar?
De Wever:
De N-VA vindt dat er tijdens de Zomer Van Antwerpen ook ruimte moet komen voor gildenfeesten en traditionele Antwerpse verenigingen. Wat moeten we daar juist onder verstaan? Krijgen we binnenkort dan ook het Echt Antwaarps Theater in het Toneelhuis? De Strangers in deSingel?
De Wever:
’t Stad is niet van iedereen, zei u vorige week naar aanleiding van de rellen in Borgerhout. Vorig jaar schoot u met scherp naar de tweeverdieners met bakfiets in de wijk Zurenborg, ‘die altijd over multicultuur spreken, maar hun kinderen wel naar een blanke school sturen’. Van welke Antwerpenaren wilt u eigenlijk burgemeester zijn?
De Wever:
Waarom beledigt u voortdurend stadsgenoten en stigmatiseert u bepaalde wijken? Alleen als er rellen zijn, horen we u over Borgerhout praten, en altijd negatief. Terwijl er de laatste zes jaar ook veel ten goede is veranderd. Bent u al eens in de Roma geweest?
De Wever:
U was de laatste jaren bijna permanent in Brussel om te onderhandelen, zei u zelf in interviews. Kent u uw eigen stad eigenlijk nog wel? Toen u zich laatst met heel wat camera’s in de Seefhoek liet rondleiden, trok u grote ogen. Voor alle zekerheid toch een kleine update: er varen nu trendy badboten door de stad. Tezelfdertijd lijden steeds meer mensen honger in Antwerpen. Vorig jaar stonden er 1600 aan de voedselbedeling, nu al bijna 3000. Wat gaat u daaraan doen?
De Wever:
U staat bekend als een hevig voorstander van de GAS-boetes. Die worden in Antwerpen nu ook al gebruikt om een gratis griepprikactie van Geneeskunde voor het Volk op de Grote Markt te verhinderen, of om een spontane betoging van Occupy aan te pakken. Is de vrije meningsuiting in uw stad in het gedrang?
De Wever:
Laatste vraag is meer een queeste: u wilt heel graag burgemeester worden, maar wil u het ook zijn?
De Wever:
Bedankt voor het gesprek, meneer De Wever.
DOOR STIJN TORMANS
