Koen Meulenaere
Koen Meulenaere Van 1991 tot 2012 de satiricus van Knack

Het stond in een vergeten hoekje van de krant: ‘Verslaggever Arnold Karskens gewond in Uganda.’ Arnold! De held van Bagdad. De knuffelbeer van Martine Tanghe. ‘Voorzichtig Arnold.’ ‘Pas goed op jezelf Arnold.’ ‘Hopelijk tot morgen Arnold’… Je werd er een beetje ongemakkelijk van, thuis. Diezelfde Arnold is in Uganda met een legerhelikopter gecrasht. Eén inzittende soldaat kwam om het leven, Arnold zelf werd gewond.

Nu mag iedereen denken wat hij wil, maar volgens ons is die helikopter niet zomaar neergestort, die is neergehaald. Het ongeluk deed zich namelijk voor in Noord-Uganda. En wie werpt zich, met de hulp van enkele plaatselijke vrienden, steeds meer op als ‘de koningin van Noord-Uganda’? Niet te ver zoeken: inderdaad, Els De Temmerman, ook bekend als madam Rat. Weinig twijfel over wie Arnold uit de lucht heeft geschoten: als Els al niet zelf de trekker heeft overgehaald, dan wel een van haar trawanten. Wij houden in de gaten of het liberale europarlementslid J. Van Hecke binnenkort geen bonnetje indient om via de EU de kosten van de kogels te recupereren.

Arnold Karskens is de nummer één van de oorlogsverslaggevers. Nog vóór onze eigen Dirk Draulans en Johan Depoortere. En lange boulevards voor aandoenlijke amateurs als bijvoorbeeld, eens even nadenken, eum… Rudi Vranckx! Die toerde in november vorig jaar een maand door Irak, kwestie van de laatste resten van het nieuwsdienstbudget op te maken. Afgezette benen, bebloede hoofden, geen elektriciteit in het ziekenhuis, praatjes bij de barbier… u kent die reportages wel. Alleen dat krijsende mens dat hij de vorige keren had ingehuurd was nu in geen velden of wegen te bespeuren.

Vranckx had nauwelijks Irak weer verlaten of Saddam Hoessein werd gepakt. En waar zat Rudi? Op een van dé hoogdagen uit de wereldgeschiedenis? Op een exotisch strand met vakantie! Ja maar. Een kwartier nadat Saddam uit zijn put was getakeld zagen de onthutste soldaten vijftien meter verderop de aarde opwoelen door wat ze eerst voor een reusachtige mol hielden, maar wat bij beter toekijken Jef Lambrecht bleek te zijn. ‘Jeff, we got him’, sprak de Amerikaanse officier de fatale woorden.

Zo dichtbij en dan toch nog dertig miljoen dollar door zijn neus geboord. Jef kroop van ellende terug zijn eigen put in. Vijftien jaar geleden was hem al hetzelfde overkomen toen hij met zijn Belgian Institute for World Affairs een monsterproces tegen Peter Stuyvesant voerde. Ondertussen heeft God en klein Peerke van Amerikaanse rechters miljarden franken schadevergoeding gekregen van elke denkbare tabaksproducent, maar uitgerekend Jef beet als laatste in het zand. Omdat Peter Stuyvesant op de sigarettenverpakking vermeld stond als stichter van de stad New York, en niet de Belg Pierre Minuit, voelde Jef zich als Belg moreel zodanig gekwest dat hij een claim van vijf miljoen dollar redelijk vond. Tegelijkertijd liet hij via derden weten dat er vanaf drie miljoen gepraat kon worden, men moet ook niet het onderste uit de kan willen. Om kort te gaan: Peter Stuyvesant kreeg gelijk en Jef kreeg naast de rekening van advocaten en magistraten ook de bedekte raad zich niet meer in Amerika te vertonen.

Dat Arnold Karskens niet per ongeluk verongelukte, of toch bijna, ligt voor de hand. Enkele jaren geleden schreef hij een boek over oorlogsverslaggeving, waarin hij Els De Temmerman met de grond gelijkmaakte. Els oogstte in de jaren negentig grote lof voor haar gedurfde reportages uit Rwanda. Maar volgens Arnold had ze al die tijd het vliegveld van Kigali niet verlaten. Ja, honderd meter om een andere achtergrond te hebben. Een lounge lizard, noemde hij haar. En wat ze vertelde, steunde enkel op de propaganda van het Patriottisch Front.

Proces! Opgezweept door haar vriend de Rat, specialist in het aanspannen van rechtszaken, daagde ze Karskens wegens laster en eerroof voor de rechter. Maar dat was van een kale reis terug. Niet alleen werd Arnold glorieus vrijgesproken en werd Els veroordeeld tot het betalen van de niet geringe proceskosten. Maar in zijn vonnis stelde de rechter expliciet dat De Temmerman in haar verslaggeving bijzonder partijdig was geweest. In een officieel vonnis! Steek zoiets maar in uw zak.

En dan wist de edelachtbare nog niet alles. Want op een mooie dag tijdens de genocide stond Els, alweer op de luchthaven van Kigali, haar cameraploeg uit te schelden omdat ze zo lang op zich had laten wachten. ‘Ja maar’, verdedigden die mannen zich, ‘wij moesten voor Katelijne Hermans filmen.’ Op datzelfde moment kwam Katelijne aangesloft. De hel die toen losbrak, oversteeg die van de echte genocide buiten met vele niveaus. Temmermans tegen Emmermans. ‘En ik was hier eerst.’ ‘En gij zijt maar een medewerkster en ik ben vast benoemd.’ ‘En si en la.’

Toen landde er een vliegtuig en wie kwam het platform opgewandeld alsof alles daar van hem was? Gui Polspoel! Liep naar de camera, griste de microfoon weg, en deed voor de vuist weg een stand-up over de hachelijke toestand in het Rwandese binnenland. Terwijl hij vijf uur voordien nog op de tribune van RWDM zat. En toen begonnen ze met zijn drieën ruzie te maken.

De hoofdredactie in Brussel koos uiteindelijk voor Katelijne Hermans. Omdat haar gezicht het best paste bij het drama dat zich afspeelde. Waarna De Temmerman haar ontslag nam en naar VTM overliep, en Polspoel zijn ontslag nam en naar FilmNet trok. Toen Katelijne een dag later dacht dat ze het rijk voor zich alleen had, arriveerde Peter Verlinden te voet in Kigali. Rond zijn middel een koord waarmee hij een rijtuigje voorttrok met daarin André Geens.

Tiens, dat doet ons eraan denken: waar is die Katelijne naartoe? De ene oorlog is nog niet afgelopen of de volgende breekt al uit, maar nooit wordt Katelijne Hermans nog uitgestuurd. Platgewalst wellicht onder het geweld van de haantjes van de buitenlandredactie: Vranckx, Verlinden, Blommaert, De Keyser. En op het gevaarlijke Haagse Binnenhof: Goedele Devroy.

Koen Meulenaere

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content