Over twee weken is het zover. Wat onthouden we tot dusver uit de campagne? In dit verkiezingsalfabet presenteren wij u een bijzonder selectief en zeer onevenwichtig overzicht van de opvallendste figuren, trends en modewoorden.

Alexander De CrooWerd op 12 december 2009 verkozen tot voorzitter van Open VLD en trok welgeteld vier maanden en tien dagen later, op 22 april 2010, ‘de stekker uit de discobar’ omdat de deadline voor een akkoord over Brussel-Halle-Vilvoorde niet was gehaald. Zal de Senaatslijst van zijn partij trekken, in de hoop zijn prille geloofwaardigheid (‘Een afspraak is een afspraak’) te kunnen verzilveren. Of dat lukt, is nog de vraag. Kan zich bij een nederlaag troosten met de gedachte dat hij het al bijzonder ver heeft gebracht: hij zit nog geen jaar in de politiek en stond al twee keer op de cover van Knack. Antipolitiek

Scheldwoord waarmee men jarenlang de kiezers van het Vlaams Blok/Belang (en daarna die van Lijst Dedecker) om de oren heeft geslagen. Wie vindt dat het daar in Brussel ‘allemaal dezelfden’ zijn, die is een ‘foertstemmer’ en doet aan ‘antipolitiek’. Strikt genomen deugt die term niet: antipolitiek is evengoed politiek. Toch wil niemand ermee geassocieerd worden.

Sinds de mededeling van zanger Stijn Meuris dat hij deze keer niet gaat stemmen, heeft de uitdrukking ‘Ik ben geen racist, maar…’ er een broertje bij: ‘Ik doe niet aan antipolitiek, maar…’. Men leze het opiniestuk dat Meuris schreef om zijn electorale onthouding te verantwoorden: ‘Deze keer zijn het niet the usual suspects die de politiek de rug toekeren. (…) Deze keer roert zich een segment van de bevolking dat je nog het best kunt omschrijven als de positief-actieven. (…) Mensen die – geloof het of niet, dames en heren politici – altijd oprecht geloofd hebben in de democratie en in de politiek.’ Ongeveer een week later riep Meuris ons in Het Belang van Limburg op om vooral wél te gaan stemmen. Zie ook: Hoogmoed.

BeloftesZijn een belangrijk thema in deze verkiezingscampagne. Niet de beloftes op zich, zoals dat gewoonlijk het geval is, maar de vraag of er überhaupt wel ruimte is voor beloftes. SP.A-voorzitster Caroline Gennez beweert dat elke Belg die werkt tot z’n vijfenzestigste, straks tot tweehonderd euro meer pensioen zal krijgen. Zelfs als dat haalbaar is, zullen maar weinig mensen het momenteel geloven. Bij andere partijen is alvast te horen dat zulke beloftes onverantwoord en een beetje ongepast zijn in de huidige budgettaire omstandigheden. Ook bij de SP.A zelf zijn de meningen ongetwijfeld verdeeld – zie ook: Frank Vandenbroucke. Besparingen

Zouden een veel belangrijker thema moeten zijn in deze campagne: hoe gaan we die 22 miljard vinden die we volgens het Planbureau de komende vijf jaar moeten besparen? Of kan er de komende jaren tegelijk worden gepraat over extra inkomsten? Zie ook: Miljonairstaks.

Boycot

Ongeveer de helft van de burgemeesters in Halle-Vilvoorde weigert straks de stembusgang te organiseren. Dat deden ze bij eerdere verkiezingen ook al, telkens om dezelfde reden: uit protest omdat hun kieskring nog altijd niet gesplitst is. Het gaat om een veeleer symbolisch protest, want de organisatie van de verkiezingen loopt geen gevaar. Lodewijk De Witte, de gouverneur van Vlaams-Brabant, zal die taak van de betrokken burgemeesters overnemen. Er is nog een andere reden waarom het protest van de burgemeesters geen indruk maakt: een aantal onder hen staat op zondag 13 juni wel op een verkiesbare plaats. Een vergelijkbare inconsequentie treffen we aan in een oproep van de zogenaamde Werkgroep B-H-V, waar onder meer de Vlaamse Volksbeweging en het Taalaktiekomitee deel van uitmaken. Die werkgroep roept iedereen op om elke medewerking aan deze ‘ongrondwettige’ verkiezingen te weigeren, maar spoort iedereen terzelfder tijd aan om wél te gaan stemmen. Zie ook: Grondwet.

Charlie ChaplinCodenaam voor Siegfried Bracke, die door de N-VA-top werd gebruikt om in alle discretie ’s mans komst te kunnen voorbereiden. Bracke stapt na een lange en controversiële carrière bij de openbare omroep, waar hij de nieuwsdienst heeft helpen verwoesten, in de politiek. Tot verrassing van velen landt hij bij de N-VA. Zegt dat hij het niet meer kon aanzien. Dat hij almaar kwader wordt als hij die andere politici bezig hoort. Omdat hij ze gewoon niet meer gelooft. En dat het tijd werd dat hij zelf in de politiek stapt. Zie ook: Hoogmoed. Compromis

Overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven (Van Dale). Heilige graal van de vaderlandse politiek.

DegoutantWansmakelijk. De krachtterm dook op in een opiniestuk van de doorgaans krachttermloze politoloog Carl Devos: ‘Dat twee viceminister-presidenten zich als lijsttrekker federaal kandidaat stellen maar in de Vlaamse regering willen blijven, mag gerust als een degoutant dieptepunt gezien worden.’ Zie ook: Legitimering. ExitEen aantal volksvertegenwoordigers uit Kamer en Senaat zullen we na 13 juni zeker niet meer terugzien. Zij kozen voor de uitgang of werden zachtjes in die richting begeleid. Bij CD&V verdwijnen Ilse Uyttersprot, Mark Verhaegen, Yalcin Hilal en Tony Van Parys. Bij Open VLD verdwijnen Yolande Avontroodt, Ludo Van Campenhout, Geert Versnick, Marc Verwilghen en Paul Wille. Bij Vlaams Belang verdwijnen Bruno Stevenheydens en Francis Van den Eynde. Bij SP.A verdwijnen Jan Peeters, Christine Van Broeckhoven en Magda Raemakers. Bij N-VA verdwijnen Luc Sevenhans en Els De Rammelaere. Bij Lijst Dedecker, ten slotte, verdwijnen Martine De Maght, Lieve Van Ermen en niemand minder dan Dirk Vijnck. Jazeker, dé Dirk Vijnck – bij het ter perse gaan stond hij ook bij geen enkele andere partij op de lijst, al kunnen de onderhandelingen nog volop aan de gang geweest zijn. FacebookVirtueel oord waar steeds meer mensen meer tijd verliezen dan goed voor hen is. Ook journalisten en programmamakers vinden er steeds vaker hun inspiratie. Denk aan de mediamarathon van Stijn Meuris, die zijn verzuchting om niet te gaan stemmen op Facebook had geventileerd. Ook reclamemaker Guillaume Van der Stighelen mocht het meteen bij Phara komen uitleggen nadat hij op Facebook had uitgeroepen: ‘Ik wil voor een Waal kunnen stemmen!’ De ene Facebook-militant is het overigens niet noodzakelijk met de andere eens. Toen men hem vroeg wat hij van het initiatief van Meuris vond, zei Van der Stighelen dat het hem deed denken aan een kind dat zegt dat het zijn adem gaat inhouden zolang het zijn zin niet krijgt. Federale kieskring

Idee voor een extra kieskring, waarbij de grote kopstukken in het hele land stemmen zouden kunnen halen, zodat Vlamingen ook de Franstalige ministers kunnen belonen en straffen – of omgekeerd. Zou volgens de voorstanders onder meer helpen om het contraproductieve communautaire opbod voor verkiezingen enigszins te temperen. Om nogmaals Guillaume Van der Stighelen te citeren: ‘Vandaag word je eerste minister door te zeggen dat Walen te dom en te lui zijn om Nederlands te leren.’ Voor zo’n federale kieskring bestaat geen politieke meerderheid. Alleen Groen! is onversneden voor. Er zijn wel heel wat academische voorstanders aan beide kanten van de taalgrens. Die hebben zich verenigd in de zogenaamde Paviagroep.

Frank Vandenbroucke

Vermoedelijk de slimste, maar ook de stugste van alle SP.A-politici. Werd mede daarom vorig jaar door zijn voorzitster aan de kant geschoven bij de Vlaamse regeringsvorming en vervangen door respectievelijk Pascal Smet (op onderwijs) en Ingrid Lieten (als viceminister-president) – zie ook: Legitimering. Duwt op zondag 13 juni de Senaatslijst van zijn partij. Moest wel zélf naar zijn voorzitster bellen om te vragen of hij nog een rol kon spelen. Vandenbroucke kwam een paar maanden geleden, in tempore non suspecto, met een groot essay voor de dag waarin hij uiteenzette wat ons de komende jaren te wachten staat qua financiële sanering, en welke paden we daarvoor moeten bewandelen – zie ook: Miljonairstaks. Dat essay klonk een stuk geloofwaardiger dan de huidige verkiezingsbeloftes van zijn partij. Vandenbroucke wil straks ‘wegen’ op het beleid, maar de kans is klein dat zijn partij hem een ministerpost gunt. Zie ook: X-Factor.

Goed bestuurWaar iedereen het een paar jaar geleden over had. Waar iedereen vandaag zedig over zwijgt. Grondwet

Is geen vodje papier. Vandaar het belang van de vraag: zijn deze verkiezingen zonder een oplossing voor de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde nu grondwettig of niet? De meningen zijn verdeeld. Volgens een aantal Vlaamse voorzitters van rechtbanken van eerste aanleg kunnen de verkiezingen niet plaatsvinden in de huidige provinciale kieskringen en zouden we terug moeten naar de vroegere, kleinere kiesarrondissementen. Ghislain Londers, de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie en dus de hoogste magistraat van het land, gaat daar niet mee akkoord. Volgens hem volgen er automatisch verkiezingen als Kamer en Senaat worden ontbonden, en heeft de Kamer het exclusieve recht om de verkiezingen geldig te verklaren. Ook grondwetspecialisten verschillen over deze kwestie van mening. Volgens ontslagnemend premier Yves Leterme zijn de verkiezingen ‘legaal, maar tegen de grondwet’.

HaatmailStatussymbool voor politici en andere deelnemers aan het maatschappelijk debat. Onder meer N-VA-kopstukken pakken er graag mee uit. Onlangs wist Vlaams minister Geert Bourgeois te melden dat hij ‘stapels haatmail’ had ontvangen. Bij navraag bleken dat er een stuk of vijftien te zijn, verspreid over twee weken. Dat is op zich niet zo vreemd. Vlaams-nationalisten zijn van oudsher veel beter in het versturen van haatmail dan in het ontvangen ervan. Hoogmoed

Het gevoel dat men in deze democratie dé grote uitzondering is. Dat men hét verschil maakt. Dat men zó bijzonder is dat het verkeer moet stilvallen als men het woord neemt. Leidt tot uitspraken zoals: ‘Iedereen moet vooral gaan stemmen, maar ik blijf thuis!’ Of nog: ‘Wat een prutsers allemaal, het wordt tijd dat ik zélf in de politiek stap!’

Horoscoop

Vorm van bijgeloof waarvan iedereen weet dat het flauwekul is, maar waar iedereen stiekem toch een beetje in gelooft of wil geloven. Perfect te vergelijken met politieke peilingen, aldus sociologe Nathalie Sonck, die er haar doctoraat over maakte en zegt: ‘Als media zelf zeggen dat peilingen eerder entertainment zijn, moeten ze ze misschien op de horoscooppagina plaatsen.’ Helaas doen media dat niet, integendeel: Gazet van Antwerpen zette op woensdag 28 april de resultaten van een aantal internetpolls zelfs op de frontpagina. Uit die polls bleek dat de N-VA straks tot vijftig procent van de stemmen zou kunnen behalen. Zie ook: Zeepbel.

InzettenHét stopwoord van deze campagne: ‘Wij zetten in op…’ Jean-Marie DedeckerOeps, die hadden we bijna vergeten. Was ooit nog populairder bij media en opiniepeilers dan Bart De Wever vandaag. Maar het kan verkeren: Dedecker zal volgens geoefende waarnemers deze keer in een aantal provincies met moeite het hoofd boven de kiesdrempel kunnen houden. Trekt zelf de West-Vlaamse Kamerlijst van LDD en laat de Senaatslijst over aan zijn kopvrouw Anne De Baetzelier, die daarmee na een lange carrière in de media eindelijk kandidaat-premier is. LDD boekte bij de Vlaamse verkiezingen in 2009 een overwinningsnederlaag – zie ook: Zeepbel. KiezerHeeft altijd gelijk. Zal de kaarten schudden. Maakt politici niet bang. Zéggen ze. Klimaat

Als verkiezingsthema in geen velden of wegen te bekennen. Pech voor Groen! en pech voor Jean-Marie Dedecker (zie ook aldaar), die net nu met zijn boek De aarde warmt op en de geesten verhitten voor de dag komt.

LegitimeringWat Ingrid Lieten graag zou willen. Zij werd voor de SP.A viceminister-president in de Vlaamse regering zonder zich ooit aan de kiezer te hebben blootgesteld. Dat ze bij deze federale verkiezingen de Limburgse Kamerlijst trekt, terwijl ze zeker Vlaams minister zal blijven, probeert ze nu te verantwoorden met de smoes dat ze zich ‘democratisch wil laten legitimeren’. Wat een beetje vreemd is (zie ook: Degoutant), gelet op het feit dat ze vroeger altijd pertinent heeft geweigerd om zich verkiesbaar te stellen. Dezelfde harde woorden passen voor het gedrag van Geert Bourgeois, die als Vlaams minister toch de West-Vlaamse Kamerlijst van N-VA trekt, terwijl hij altijd heeft vooropgelopen in de strijd tegen dat soort kiezersbedrog. MiljonairstaksVoorstel van de Partij van de Arbeid om de twee procent rijksten in ons land extra te belasten voor in totaal zo’n acht miljard euro. Idee dat ook Groen! niet ongenegen is. Lijkt onhaalbaar en werd tot voor kort door haast niemand ernstig genomen. Al zou daar, gelet op de budgettaire situatie, de komende jaren wel eens verandering in kunnen komen. Zelfs Frank Vandenbroucke ziet tegenwoordig brood in een of andere vorm van vermogensbelasting. In De Morgen zei hij: ‘We moeten eindelijk naar een verschuiving van de lasten op arbeid naar vermogen. Niet alleen links zegt dat, ook steeds meer professoren en economen beseffen dat. Als ik het Open VLD-programma lees, moet ik heel erg denken aan die beroemde uitspraak van Milton Friedman: “There’s no such thing as a free lunch.” Ik hoor ze heel graag zeggen dat ze de lasten op arbeid willen verminderen, maar dan moeten ze ook bereid zijn om de grote vermogens te belasten.’ In Knack voegde hij daar vorige week aan toe: ‘Dat is niet alleen een kwestie van sociale rechtvaardigheid, maar ook een harde economische logica als we de federale overheid en de sociale zekerheid anders willen financieren.’ Zie ook: Besparingen. Niet stemmenIets wat ongeveer tien procent van de bevolking doet. Verbazend veel, gelet op het feit dat in ons land een opkomstplicht geldt. Niet opdagen aan het stemhokje is strafbaar, maar in de praktijk kom je er moeiteloos mee weg. Wie thuis blijft, moet er rekening mee houden dat hij of zij de partijen waarvoor de anderen hebben gestemd alleen maar groter maakt, want bij het berekenen van de percentages tellen de stemmen die niet werden uitgebracht uiteraard niet mee. Wie niet gaat stemmen, ontzegt zich voorts ook het morele recht om tijdens de volgende regeerperiode kritiek te formuleren op het beleid. We zullen Stijn Meuris en zijn volgeling Jeroen ‘Ik doe ook niet aan antipolitiek, maar…’ Olyslaegers de komende jaren dus helaas moeten missen in het maatschappelijk debat. OlijfboomEen coalitie van socialisten, christendemocraten en groenen. Vormen momenteel de meerderheid in het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap. Als dat straks ook op federaal niveau mogelijk is, kan er geregeerd worden zonder de liberalen – de Franstalige liberalen hebben immers Olivier Maingain van het FDF in hun gelederen en de Vlaamse liberalen zwaaien te graag met deadlines. De kans dat zo’n olijfboom aan Vlaamse kant een meerderheid heeft, grenst evenwel aan het nulpunt. Als men zonder de N-VA wil besturen, zal een klassieke tripartite, eventueel aangesterkt met Groen!, de enige mogelijkheid zijn. Of wordt de N-VA echt onontkoombaar? Zie ook: Zeepbel. Politiek pensioenVormt geen thema in deze campagne. Zal de komende maanden nochtans steeds vaker ter sprake komen. Elke keer als een politicus iets zegt over ‘onze pensioenen’ of over ‘langer werken’, moet de journalist die hem interviewt gewoon vragen: hoe verantwoordt u dat volksvertegenwoordigers al op 52-jarige leeftijd, na 20 jaar in het parlement, recht hebben op een volwaardig pensioen? Na die vraag zal een schroomvolle stilte vallen. Premier

Weinig begerenswaardige job die velen begeren. Waren de vorige federale verkiezingen in 2007 nog uitgesproken kanseliersverkiezingen, waarbij Johan Vande Lanotte (SP.A), Guy Verhofstadt (Open VLD) en Yves Leterme (CD&V-N-VA) het als kandidaat-premiers tegen elkaar opnamen, dan is dat deze keer helemaal niet het geval. Zelfs Bart De Wever heeft al expliciet gezegd dat hij zich kan verzoenen met de Waalse socialist Elio Di Rupo als eerste minister, op voorwaarde natuurlijk dat zulks een verregaande staatshervorming mogelijk maakt. Volgens de logica achter die redenering zou een Vlaming in ruil voor de sleutel van de Wetstraat 16 toch altijd zijn ziel verkopen aan de Franstaligen. De laatste Franstalige eerste minister was Edmond Leburton, begin jaren zeventig. Sprak nog slechter Nederlands dan Di Rupo.

QuotesWorden almaar korter, zo blijkt uit recent academisch onderzoek. Een politicus krijgt op de televisie gemiddeld 12 seconden om een antwoord te formuleren, voor hij of zij wordt onderbroken. In 2004 was dat nog 16 seconden. Is allemaal de schuld van Siegfried Bracke. Zie ook: Charlie Chaplin. (R)evolutieCruciale letter die het verschil tussen Vlaams Belang en N-VA moet samenvatten. SlogansTest uzelf en zet de juiste slogan bij de juiste partij. (1) Vlaams Belang. (2) Open VLD. (3) N-VA. (4) SP.A. (5) Groen!. (6) Partij van de Arbeid (PvdA+). (7) CD&V. (8) Linkse Socialistische Partij (LSP). (9) Lijst Dedecker. (a) Nu durven veranderen. (b) Vlamingen 1st. (c) Nooit opgeven. (d) Een nieuwe start. (e) Uw centen. Daar gaat het om. (f) Verdeel de rijkdom, niet de werknemers. (g) Stem tegen dit politieke circus. (h) Positieve energie. (i) We moeten weer vooruit. Stemadvies (1)

In een interview met De Standaard riep Luc Cortebeeck, voorzitter van het Algemeen Christelijk Vakverbond, op om voor partijen te stemmen die ‘verantwoordelijkheid willen opnemen’ en ‘compromissen durven te sluiten’, meer bepaald voor ‘CD&V, SP.A, Groen! of à la limite Open VLD’. Op de frontpagina luidde het dat Cortebeeck opriep om niet voor de N-VA te stemmen. Vreemd: het is toch niet omdat je iemand adviseert om naar de zon te vliegen, dat je hem afraadt om te gaan skiën?

Stemadvies (2)

Vandaag is hij natuurlijk bevooroordeeld, maar vijf maanden geleden gaf hij nog objectief advies. Toekomstig CD&V-senator Rik Torfs zei op 26 december 2009 in De Tijd dat men in tijden van crisis liberaal moet stemmen. ‘Dat is een kwestie van gezond verstand’, lichtte hij zijn stemadvies toe. ‘Om een sputterende economie weer op gang te trekken, is optimisme nodig. Vertrouwen. Ondernemerschap. Mensen die de handen uit de mouwen steken en die de ruimte en de vrijheid krijgen om dat te doen. Zo kom je vanzelf bij de liberalen uit. (…) Let op. Ik zeg niet dat de liberalen altijd moeten winnen. Dat zou overdreven zijn. Als het goed gaat, mogen de sociaaldemocraten van mij de grootsten zijn. Al was het maar om het systeem van de nodige correcties te voorzien. Maar in nood kan vrijheid en vrijheid alleen ons redden.’

Stemadvies (3)

Res Publica, een ‘denkgroep’ die streeft naar Vlaamse onafhankelijkheid, adviseert ons om te stemmen voor Vlaams Belang, N-VA of Lijst Dedecker. Dat advies vergde vermoedelijk niet zo heel veel denkwerk, aangezien zowel Bruno Valkeniers (VB), Jan Jambon (N-VA) als Boudewijn Bouckaert (LDD) stichtende leden zijn. Wel opmerkelijk: ook filmmaker Jan Verheyen ondertekende dat stemadvies. Verheyen heeft zich al vaker geout als Vlaams-nationalist, maar tot een stem voor het Vlaams Belang had hij nooit eerder opgeroepen. Dat zulks in de media nauwelijks werd opgepikt – terwijl Verheyen toch een BV van stijnmeurisiaanse proporties is – wijst er nog maar eens op dat het Vlaams Belang volgens de meeste waarnemers irrelevant is geworden en de energie van de verontwaardiging niet meer waard.

Stemtest

Er is ook goed nieuws. Omdat het allemaal veel te snel moest gaan, heeft de VRT-nieuwsdienst geen tijd gehad om een nieuwe versie van Doe de stemtest uit te werken. Ook al die andere tenenkrullende verkiezingsformats van vorige jaren blijven ons deze keer bespaard.

TwitterNieuwste hype. Leidde al tot incidentjes. Premier Yves Leterme (CD&V) twitterde iets over de koers terwijl hij in een cruciale onderhandeling zat. Vincent Van Quickenborne (Open VLD) liet al weten dat de teerling geworpen was (‘Alea jacta est’) een half uur vóór zijn partij officieel het vertrouwen in de regering opzegde. Van Quickenborne verstuurde twittergewijs ook al eens een foto van zijn blote voeten onder een onderhandelingstafel. Union Fait la force. Slogan van de Franstalige christendemocraten. In Vlaanderen durft alleen kleinlinks dat nog hardop te zeggen. PvdA+ is zelfs nog een unitaire partij. VerantwoordelijkheidMoet worden opgenomen, meer bepaald om de problemen van de mensen op te lossen. Walter CronkiteLegendarisch Amerikaans journalist en nieuwsanker. Vorig jaar overleden. Had bij CBS News in de jaren zestig en zeventig zo veel bekendheid en geloofwaardigheid opgebouwd dat hij gemakkelijk president van de Verenigde Staten had kunnen worden, mocht hij dat gewild hebben. Cronkite weigerde echter over te stappen van journalistiek naar politiek, omdat hij vond dat hij daarmee de geloofwaardigheid van de hele journalistieke klasse zou hebben aangetast. In Vlaanderen is zo’n overstap de normaalste zaak van de wereld: Pol Van Den Driessche, Ivo Belet, Dirk Sterckx, Mark Demesmaeker – allemaal gingen ze Siegfried Bracke voor en sloegen ze munt uit hun schermbekendheid om een politiek baantje te versieren. Witte konijnen

Bekende en prominente kandidaten die uit het niets tevoorschijn komen, als werden zij door een goochelaar uit de hoed getoverd. Behalve Torfs en Bracke is dat deze keer ook mensenrechtenprof Eva Brems. Zij zal de Kamerlijst voor Groen! in Vlaams-Brabant trekken. Merkwaardig. Begin dit jaar zei ze in De Wereldverbeteraars op Kanaal Z nog dat ze nooit in de politiek zou gaan: ‘Nee, zeker niet. Om verschillende redenen. Ik zou geen partij kunnen kiezen. Ik kan ook geen gezag aanvaarden, ik zou mij onmogelijk naar een partijgezag kunnen schikken. En het is een te harde wereld.’

Woordenschat

Gaat er qua niveau niet bepaald op vooruit. Deed men in bepaalde kringen vroeger nog zijn best om de dingen ietwat elegant te formuleren, dan laat men tegenwoordig steeds vaker zijn ongefilterde emoties de vrije loop. Beste voorbeeld: Siegfried Bracke. Sprak in een interview als volgt: ‘Die SP.A-mail van Barteld Schutyser aan Caroline Gennez waarin schaamteloos de uitschakeling van Frank Vandenbroucke wordt beraamd: dat is toch – in plat Oost-Vlaams uitgedrukt – om uw blote kloten te tonen? Man, man, man.’ Zie ook: Charlie Chaplin.

X-factorValt in de politiek gemakkelijk te meten: tel de voorkeurstemmen. Die zijn voor iedereen belangrijk, maar deze keer vooral voor: Bart De Wever (scoort hij zo goed dat niemand meer om hem heen kan, zoals dat drie jaar geleden met Yves Leterme gebeurde?), Yves Leterme (scoort hij zo goed dat hij opnieuw premier dreigt te willen worden?) en Frank Vandenbroucke (scoort hij zo goed dat zijn partij hem bij regeringsdeelname wel minister moet maken?). YPolitiek steeds minder relevante letter. ZeepbelBekend beursfenomeen, bestaat ook in electorale variant. Een partij wordt door allerlei peilingen en bezorgde dan wel enthousiaste journalisten van tevoren zó hard opgepompt dat ze op de verkiezingsdag zelf van de weeromstuit alleen maar uit elkaar kan spatten. Het overkwam ooit Lijst Dedecker. Deze keer moet Bart De Wever als de dood zijn dat het zijn partij zal overkomen. Het is dé grote vraag van deze verkiezingen: wordt de N-VA de grootste of tweede grootste partij van Vlaanderen, of lijdt ze een zogenaamde overwinningsnederlaag? Zondag 13 juni

Alweer een feestdag voor onze democratie. Spannender dan ooit. En dan te weten dat ú uiteindelijk alles beslist. Terwijl Stijn Meuris machteloos toekijkt.

DOOR JOëL DE CEULAER / ILLUSTRATIES KIM