Om er zijn beleggingsstrategie op af te stemmen, volgt hoofdeconoom bij private banker Van Lanschot Luc Aben de economische actualiteit op de voet. Hij twijfelt over de woordkeuze: aanmodderen, kabbelen, slabakken, stagneren…? Uiteindelijk wordt het aanmodderen. Er is geen reden om de polonaise te dansen.
Toen de economie medio 2018 begon te sputteren, riepen velen eenmalige en tijdelijke factoren als verklaring in’, opent Luc Aben, hoofdeconoom bij private banker Van Lanschot, zijn analyse van de economische actualiteit. ‘De griepepidemie, Turkije in slechte doen, nakende handelsoorlogen, te weinig water in de Rijn, problemen met de nieuwe emissienormen in de Duitse autosector, de haperende brexit, de Italiaanse economische aanpak… “Het zou allemaal, stuk voor stuk, wel overgaan”, klonk het.’
Maar vanaf het najaar vertraagde de economie. ‘Met sindsdien een structurele bijstelling van de groeiverwachting, wereldwijd. Recent nog paste het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn groeivoorspellingen voor 2019-2020 met 0,2% neerwaarts aan. Niets wereldschokkends, maar de aanpassing geldt zowel voor de VS, Europa als de groeimarkten. Dan aarzelt de economie en ontstaat er groeiangst.’
EPO-SHOT VOOR DE VS
Vorig jaar gaf Donald Trump de VS-economie een boost met een belastingverlaging – Aben noemt het een epo-shot. ‘Maar op het einde van 2018 bleek dat er rond de VS (nog) geen muur staat, want de groeiangst in Europa en Azië besmette ook de VS. Natuurlijk zaaide ook de monetaire politiek van de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve, FED) onrust. FED-baas Jerome Powell hield tot december 2018 vol dat de beleidsrente hoger zou moeten. Maar januari 2019 was amper begonnen of hij krabbelde terug en schoof zijn intentie op de lange baan.’
Blijven de VS groeien aan 3%, zoals vorig jaar? ‘Wellicht niet’, antwoordt Luc Aben. ‘Maar evenmin dreigt er een recessie. De werkloosheid is er laag en de lonen groeien zonder inflatiedruk te veroorzaken. De Amerikaanse economie houdt stand, en blijft per saldo groeien. Trouwens, misschien verlaagt de FED de rente wel opnieuw.’
TIJD VOOR POLITIEKE ACTIE IN EUROPA
In Europa moddert de economie aan, stelt Luc Aben vast. ‘Ik krijg soms het gevoel dat Mario Draghi, de voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB), opnieuw volop obligaties wil kopen om liquiditeit in de Europese economie te pompen. Veel andere werktuigen zitten er overigens niet meer in de gereedschapskist van de ECB. Maar dat helpt alleen als er ook politieke structurele hervormingen volgen. Dat laatste gebeurde en gebeurt niet of veel te weinig. Het is nu echt wel tijd voor gecoördineerde actie tussen monetaire en politieke beleidsmakers. Politici moeten meer structurele maatregelen nemen. Verschillend van land tot land weliswaar. In Italië kan dat het optrekken van de pensioenen zijn, in Duitsland de digitale achterstand wegwerken.’
En in België? ‘Een beleid met visie uitbouwen zonder achter de opiniepeilingen aan te lopen. En vooral: het bureaucratische monster tot meer logische proporties herleiden.’
Luc Aben pleit voor een diepere integratie tussen de landen van de Eurozone. ‘Ze hebben allemaal het monetaire beleid aan de ECB afgestaan, maar hun budgettaire macht behouden – akkoord, binnen de Europese marge voor het begrotingstekort. Vergelijk het met autorijden: met twee eensgezinde handen aan het stuur kom je wel ergens. Maar als de ene hand (monetair) naar links wil en de andere (budgettair) naar rechts, dan is het lastig sturen.’
‘Het is cruciaal om een deel van de nationale budgetten op het Europese niveau te tillen. Een Europese minister van Financiën is meer dan zinvol. “Dat kan niet”, zeggen sommigen, maar met enige politieke wil, kan het wel. Zelfs de centen zijn er. De lopende rekening van de Eurozone – hoeveel burgers en onder- nemingen overhouden – bedraagt circa 380 miljard euro per jaar! Dat geld verlaat nu de Eurozone. Voor beleggingen en investeringen elders. Waarom kunnen we dat niet in onze eigen economie pompen? Via nuttige infrastructuurwerken bijvoorbeeld?’
CHINA NEEMT EEN BOCHT
Ook China kent een groeivertraging. Een gevolg van de handelsoorlogen? Luc Aben: ‘Niet uitsluitend. Vooral het bekampen van de enorme schuldenberg drukte de groei. In 2015 en 2016 had China het ook al wat moeilijker, maar toen gaf de overheid massaal geld uit. Dan is het recept van de voorbije maanden subtieler. De overheid verlaagt de directe en indirecte belastingen en zorgt er zo voor dat economische groei een geleidelijk(er) proces wordt.’
‘Een groeiherneming zal sowieso van de binnenlandse vraag moeten komen. Dat past in de wijde bocht die China maakt: van een exportgedreven model met zware industrie naar een binnenlandse-marktmodel met vooral diensten. Die ommezwaai dateert niet van gisteren, maar kan best een generatie of twee duren. Overigens doemt inmiddels ook in China het spook van de vergrijzing op.’
‘Een dynamisch evenwicht tussen aandelen en kortlopende obligaties’
Wat betekent de wereldwijd aanmodderende economie voor de beleggingsstrategie bij Van Lanschot? Luc Aben: ‘We zoeken niet onbesuisd het hogere risico van aandelen op, omdat de bedrijfswinsten bij een groeivertraging stagneren. Tegelijk is er geen alternatief, want de obligatierente blijft erg laag. De keuze tussen obligaties, met hooguit 1%, of aandelen met bijna 4% rendement (dividend), is snel gemaakt. Waarbij dat dividend natuurlijk wel houdbaar moet zijn. Maar we verwachten geen recessie. En zelfs met een groei in Europa van slechts 1% kunnen bedrijfswinsten 3% tot 4% per jaar groeien.’
‘Daarom houden we een neutrale aandelenweging aan, met een dynamisch evenwicht tussen aandelen en kortlopende obligaties, met de nadruk op bedrijven als emittent. Bij de aandelen ligt het accent op de groeilanden. In Europa verwacht ik niet meteen nieuwe dynamiek, maar in China, Taiwan, Zuid-Korea en zo bespeuren we groene scheuten. We verkiezen globaal de wat meer defensieve sectoren: gezondheidszorg, de nutssector, energie… Want bedrijven in die sectoren betalen een aantrekkelijker dividend dan de opbrengst die je van obligaties kunt verwachten.’
