Jan de Vries
Jacob Benckes (1637-1677) en zijn wereld
Walburg Pers, Zutphen 2018
384 blz., ? 24,95 ISBN 978 94 624 9274 5
‘Verzwegen zeeheld’ klinkt een beetje verongelijkt, als een verwijt dat Benckes bewust onder het stof is beland. En eigenlijk is dat wel een beetje zo, vindt de auteur. Centrale stelling van het boek is dat Jacob Benckes, namens stadhouder Willem III, Nieuw Amsterdam/New York in 1673 op de Engelsen terugveroverde, maar dat mocht niet op conto van zijn opdrachtgever bekend worden. Willem wilde de kolonie hebben en teruggeven om daarmee een huwelijk met Mary Stuart te vergemakkelijken.
Over Benckes bestaat zo goed als geen literatuur, waardoor De Vries zich door de archieven heeft moeten ploegen om het beeld compleet te krijgen. Dat leidt zeker in de eerste hoofdstukken tot soms wat taaie kost met veel namen, terwijl de lezer liefst actie wil zien, die pas op bladzijde 114 losbarst. De Fries Benckes maakte na een koopvaardijloopbaan carrière bij de Amsterdamse Admiraliteit en raakte betrokken bij alle grote zeeslagen. Het waren enerverende jaren met een superieure Nederlandse zeemacht, onder leiding van de briljante Johan de Witt. In 1674 staat Benckes op dezelfde voet als Michiel de Ruijter en Cornelis Tromp, aldus de auteur. Benckes kreeg het steeds drukker met de opdrachten van Willem III, maar na het Rampjaar 1672 was het met de Hollandse overmacht gedaan en uiteindelijk kostte een Franse aanval hem de kop. Erger nog: Benckes werd aan duizend flarden gereten in de laatste grote maritieme actie van de Republiek.
Overigens zelden een boek gelezen met zoveel (42) zetfouten, die echter geen afbreuk doen aan een goede vertelling van een vergeten zeeheld. Dat de auteur op de hoogte is van de achterliggende gebeurtenissen en zo zijn verhaal kleur geeft, is beslist een meerwaarde; anders blijft het een losse vertelling.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
