Vampierkind

Vreemd en eng, zo omschreef de leider van een Amerikaans archeologisch team onlangs de vondst van het skelet van een tienjarig kind met een grote steen in zijn of haar mond. Het kind werd aangetroffen op een midden 5de-eeuwse begraafplaats in het dorp Lugnano in Umbrië, zo’n honderd kilometer ten noorden van Rome.

In die tijd werd deze streek getroffen door een ongekende malariaepidemie die vooral veel baby’s en kinderen het leven kostte. Zij werden begraven op een aparte plek, in een verlaten Romeinse villa uit de 1ste eeuw v.Chr. Inmiddels zijn in deze Necropoli dei Bambini al zo’n vijftig lichaampjes opgegraven, allemaal jonger dan vier jaar. In sommige van deze graven werden tevens ravenklauwen, gedroogde padden en skeletten van puppies gevonden en een kind van wie de handen en voeten waren vastgebonden met stenen. Volgens het onderzoeksteam wijzen deze ‘grafgiften’ en die stenen erop dat we hier te maken hebben met magische rituelen die moesten voorkomen dat deze kinderen uit hun graf zouden oprijzen om dood en verderf, in dit geval malaria, te zaaien of op een andere manier onheil te verrichten. De nieuwe vondst van het tienjarige kind, dat op zijn zijde lag begraven onder twee grote dakpannen, lijkt deze vooronderstelling te bevestigen. De steen in zijn mond moest blijkbaar voorkomen dat een of ander kwaadaardig wezen dat het met zich meedroeg in zijn graf, zou kunnen ontsnappen en zodoende zou verhongeren.

In vele oude volksverhalen wordt aan deze angst geappelleerd, namelijk dat mythische wezens, zoals vampiers, zich in lijken schuilhouden om dan in de nachtelijke uren uit het graf te komen om kwaad te berokkenen. Dat deze angst nog onbewust voortleeft, bewijst het feit dat toen de vondst van het kind bekend werd, het bij de plaatselijke bevolking al snel de bijnaam ‘de vampier van Lugnano’ kreeg. Vroeger was de meest gebruikelijke methode om de vampier, van wie men vermoedde dat daarin een kwade geest doolde, monddood te maken door hen te doorboren met een paal dwars door het hart. Vele honderden van dit soort praktijken zijn bekend. Het opzettelijk aanbrengen van een steen in de mond is ook geen unicum. Zo werd een jaar geleden in het Engelse North Hampshire een graf gevonden uit de 4de eeuw met daarin een man wiens tong was uitgesneden en vervangen door een steen.