Uit het ridderlijke woordenboek

Waarin verschilt het rennen van het steken? Waarom wordt een helmschouw niet bij de wapensmid gehouden? En waarom is er af en toe toch een woord Frans bij? Een kleine handreiking.

Arthur- of tafelrondetoernooi | Een feest waarop men motieven en personen uit de arthurlegende uitbeeldt

Baanmeester | (ook: kamprechter) Scheidsrechter, soms bijgestaan door herauten, ook die van bezoekende edelen

Bouhourt | Het Oud-Franse woord voor ‘stoten’ en verzamelbegrip voor alle soorten toernooien

Champion | Aanduiding voor een ridder die men als plaatsvervanger in het gerechtelijke tweegevecht inhuurt

Cimier | Het figuurlijke, meest symbolische deel van de helmtooi

Dank | Prijs bij een toernooi, voor de overwinnaar, maar ook voor de moedigste of anderszins meest welgevallige strijder

Dolende ridder | Gangbare benaming voor een professionele tweekamper, levend van de buitgemaakte paarden en wapenrusting van zijn tegenstanders; onderneemt daarvoor toernooitochten en verstuurt uitdagingbrieven aan edelen in de streken die hij passeert

Helmschouw | Formele inspectie van de wapentekens, om de toernooiwaardigheid van de ridders vast te stellen

Heraut | Omroeper, tevens kenner van de heraldiek

Hoofdspel | Officiële, voornaamste toernooionderdeel, kon – ook zonder aankondiging vooraf – door een naspel gevolgd worden

Melée | Veldslagachtig massatoernooi tussen twee partijen, vaak de plaatselijken (‘die van binnen’), tegen de bezoekers (‘die van buiten’), soms met scherpe wapens (à outrance)

Quintana | Ongevaarlijk ruiterspel, zoals ringsteken of het inrijden op een beweegbare pop

Rennen | Tweegevecht te paard met blanke lans en schild. De helm lijkt op de gewone oorlogshelm

Steken | In tegenstelling tot rennen gebruik van een stompe lans, met een kroontje aan het uiteinde. De zware helm heeft een smalle kijkspleet

Tjost | (Vlaams: joestement) Verzamelnaam voor alle tweegevechten met gevelde lans

Vêpres de tournoi | publieke ruiteroefening voor jongeren (debutanten) aan de vooravond van het toernooi

Wapenpas (het) | – sterk gereglementeerd, ceremonieel ridderspel zonder wedstrijdelement