Severus, een in Libië geboren patriciërszoon, was tijdens de regeerperiode van Marcus Aurelius senator in Rome en vervolgens gouverneur van de provincie Pannonia Superior (het huidige Oostenrijk en een deel van de Balkan). De twee opeenvolgende keizers na Marcus Aurelius werden vermoord, waardoor Rome in een stuurloze chaos belandde. De troepen onder bevel van Septimus Severus riepen hem tot keizer uit. Maar in de provincies Syria en Britannia riepen de daar gelegerde legioenen hun gouverneur óók tot keizer uit. Een bloedige burgeroorlog volgde, waaruit Severus als overwinnaar tevoorschijn kwam.
Deze nieuwe keizer (die van 193 tot 211 zou regeren) startte meteen met een charmeoffensief dat uit méér bestond dan alleen ‘brood en spelen’ (een van de twee triomfbogen op het Forum Romanum herinnert daar nog aan). Behalve bestuurlijke hervormingen hield hij zich ook nadrukkelijk met de rechtspraak bezig. In zijn opdracht bundelde Julius Paulus een flink aantal rechterlijke uitspraken van de keizer. Hierbij vermeldde hij niet alleen het feitenrelaas en de hierop volgende uitspraak, maar ook de procesgang en soms zelfs het overleg van de keizer met zijn juridische adviseurs.
Eeuwenlang hebben juristen zich het hoofd gebroken over het waarom daarvan. Elsemieke Daalder heeft in haar proefschrift uitsluitsel gegeven. Omdat zij zowel Rechten als Klassieke Talen studeerde, was zij in staat de taalkundige nuances en de juridische subtiliteiten te ontrafelen. Zij toonde aan dat de bundeling van Julius Paulus vooral een pr-doel diende: Severus neerzetten als een krachtdadige en rechtvaardige heerser met gedegen wetskennis, toegankelijk voor al zijn onderdanen. Daalder: ‘het werk van Julius Paulus was een gelegenheidsgeschrift met een politiek doel en pas op de tweede plaats een juridisch naslagwerk’.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
