Geschiedenis Geschiedenis Lockdowncinema: de tien beste biopics van kunstschilders Raakt u ook stilaan uitgekeken op de virtuele tours waarmee de musea ons tijdens deze lockdown light om de oren slaan? Duik dan de filmgeschiedenis in. Van Andrej Roeblev over Caravaggio tot Mr. Turner: 10 biopics die beroemde schilders op weergaloze wijze tot leven wekken.
Geschiedenis Geschiedenis Overlevers getuigen: 'De mensheid heeft niets van de Holocaust geleerd' Anna Erlich Lieberman (92) is een kroongetuige in Kinderen van de Holocaust, een nieuwe documentairereeks die volgende week start op Canvas. Knack sprak haar tijdens een unieke ontmoeting met Robert Kremer (80), een lotgenoot die ze 75 jaar geleden voor het laatst had gezien.
Geschiedenis Geschiedenis Hoe de Poolse Krzysztof Penderecki uitgroeide tot Hollywoods favoriete horrorcomponist Zelfs wie zijn naam amper kan uitspreken, heeft vast weleens de spookachtige muziek van wijlen Krzysztof Penderecki gehoord, met dank aan The Exorcist, The Shining, Wild at Heart en andere filmklassiekers.
Geschiedenis Geschiedenis Wat bedoelt Bob Dylan? Zijn nieuwste nummer Murder Most Foul ontrafeld Murder Most Foul, een song over de moord op J.F. Kennedy in Dallas in 1963, is Bob Dylans eerste eigen lied dat wordt uitgebracht sinds hij in 2016 de Nobelprijs voor Literatuur won. Waarom net nu?
Geschiedenis Geschiedenis Simone de Beauvoir deed zichzelf oneer aan: 'Jean-Paul Sartre was niet de minnaar van haar dromen' Al te vaak wordt filosofe en feministe Simone de Beauvoir afgeschilderd als discipel en zelfs slachtoffer van Jean-Paul Sartre. 'Dat doet haar oneer aan', zegt biografe Kate Kirkpatrick. 'Hij was misschien haar intellectuele liefde, maar emotioneel en seksueel had ze hem niet nodig.'
Geschiedenis Geschiedenis Schilderes Angelica Kauffman: een influencer avant la lettre In de achttiende eeuw was ze een artistieke superster, die als geen ander de pols van haar modebewuste tijd wist op te meten. Nu is de naam Angelica Kauffman enkel nog bij kenners bekend. Een fraaie retrospectieve in Kunstpalast Düsseldorf wil de befaamde schilderes in al haar feminiene glorie herstellen.
Geschiedenis Geschiedenis De vergeten strijders van de Belgische revolutie: 'Natuurlijk waren de onlusten in scène gezet' Vergeet De stomme van Portici nu maar. De Belgische Revolutie van 1830 was heus niet zo spontaan als wordt gedacht. In haar nieuwe boek stelt Els Witte een vraag die zelden gesteld wordt: 'Waarom is België geen republiek?'
Geschiedenis Geschiedenis Evolutie: er zit een neanderthaler in ieder van ons Lange tijd overheerste de gedachte dat de moderne mens de neanderthaler heeft uitgeroeid. In werkelijkheid, zo leert het nieuwste genetisch onderzoek, is de neanderthaler nooit echt uitgestorven. En hij was ook geen aapachtig grommende dommerik.
Boeken Boeken Nachten van de Geschiedenis van Davidsfonds duren voor het eerst een week Het Davidsfonds organiseert van 9 tot 15 maart de Nachten van de Geschiedenis, met verspreid over meer dan honderd lokale Davidsfondsafdelingen tal van historische activiteiten.
Geschiedenis Geschiedenis Expo Leo Spilliaert: de nachtburgemeester van Oostende in Londen en Parijs Met inkt, pen en pastelkrijt creëerde Léon Spilliaert begin twintigste eeuw beklemmende zelfportretten en onpeilbare dijk- en zeegezichten van Oostende bij nacht. Zijn werk krijgt nu eindelijk internationale belangstelling. Met dank aan Luc Tuymans.
Geschiedenis Geschiedenis Mike Hoare (1919-2020): boekhouder, safarigids en omstreden huurlingenleider in Congo Weinigen zullen om het overlijden van Mike Hoare rouwen, en dat is begrijpelijk: 'Mad Mike' was in het net onafhankelijke Congo het gezicht van de blanke huurling. Hij citeerde Shakespeare, redde Belgische priesters en nonnen, en haatte communisten. Zijn troepen richtten bloedbaden aan.
Boeken Boeken 'China's daughters': auteur Jung Chang corrigeert de Chinese geschiedenis Ze hadden de wereld gezien, waren intelligent, onafhankelijk ingesteld en vol zelfvertrouwen. Maar het waren hun ongewone huwelijken die de drie zussen Ei-ling Soong, Ching-ling Soong en May-ling Soong tot de moderne prinsessen van China maakten. Jung Chang tekende hun levensverhaal op in China's dochters.
Geschiedenis Geschiedenis Liefde en lust in de late middeleeuwen: 'Ze gingen enorm tekeer' Eeuwenlang diende seks enkel voor voortplanting. Genot was des duivels. 'De kerk dempte de lusten', zegt neerlandicus Herman Pleij. Tot er eind vijftiende eeuw in de Lage Landen onder impuls van de rederijkersliteratuur een seksuele revolutie uitbrak. 'Seks werd gezond.'
Boeken Boeken Schrijver J.M. Coetzee wordt 80: 'Precies het ongrijpbare maakt hem zo groot' Nobelprijswinnaar John Coetzee, volgens velen de beste nog levende schrijver, wordt deze week tachtig. Bewonderaar Tom Lanoye, kenner Ludo Teeuwen en vriend Nicholas Lens borstelen een portret.
Geschiedenis Geschiedenis De nieuwe blik op Van Eyck: een optische revolutie in het MSK in Gent Vijf eeuwen na zijn dood blijft Jan van Eyck (1390(?)-1441) nieuwe generaties kunstenaars verbazen. De impact op zijn tijdgenoten was zo mogelijk nóg groter. Van zijn nauwelijks te evenaren realisme tot zijn verfijning van de olieverf als medium: portret van een meesterlijk innovator.
Europa Europa Het vrouwenquotum in Noorwegen: wat heeft dat nu opgeleverd? In Noorwegen werd in 2003 een vrouwenquotum ingevoerd voor het bedrijfsleven. Het resultaat is eerder bedroevend: er zijn nu meer vrouwelijke bestuursleden, maar de sekseongelijkheid werd er nauwelijks minder om.
Geschiedenis Geschiedenis De trucjes van extreemrechts: hoe actueel is de cultuurkritiek van filosoof Theodor Adorno? Meer dan 50 jaar geleden gaf de Duitse filosoof Theodor W. Adorno een lezing over het rechts-radicalisme. Zijn analyse blijft bijzonder relevant. 'Hoe deze dingen verdergaan, dat is in laatste instantie aan ons.'
Geschiedenis Geschiedenis Het laatste interview met Auschwitz-overlever Paul Sobol: 'Ik wil geen medelijden. Ik wil dat men luistert' Paul Sobol, een van de laatste Belgische overlevenden van Auschwitz, is op 94-jarige leeftijd overleden. Eerder dit jaar deed in hij in Knack nog zijn verhaal, naar aanleiding van de 75e verjaardag van de bevrijding van de iconische nazimoordfabriek. Herlees het interview hier. 'Eerst fel licht in onze ogen. En dan: 'Raus! Schnell!'
Geschiedenis Geschiedenis Van de schandpaal naar het museum: auteur Ted Gioia herschreef de muziekgeschiedenis Er verschijnt niet elke week een boek dat de ambitie heeft om de volledige muziekgeschiedenis te herschrijven, van de bigbang tot Spotify. Cultuurhistoricus Geert Buelens correspondeerde met de auteur, Ted Gioia.
Geschiedenis Geschiedenis Historicus Nico Wouters: 'De Holocaust is een vorm van religie aan het worden' 'Wij mogen maar naar één richting kijken: die waarnaar de politiek wijst.' Historicus Nico Wouters, hoofd van het exepertisecentrum Cegesoma, reageert voor het eerst op het ontslag van zijn collega Christophe Busch, directeur van Kazerne Dossin. Hij is bijzonder scherp. Voor onze politici, maar ook voor zichzelf en zijn collega's. 'In het academisch onderzoek horen er geen morele a priori's te zijn. '
Geschiedenis Geschiedenis Hoe Amerika de Russische Revolutie redde: 'Het was een pure horrorshow' In De Russische klus reconstrueert Douglas Smith hoe de Verenigde Staten begin 20e eeuw tijdens de hongersnood in de Sovjet-Unie ingrepen. 'Zo behoedden we de communistische dictatuur voor de ondergang.'
Boeken Boeken Bestsellerauteur Bart Van Loo: 'De Bourgondiërs is ons oerverhaal' Met De Bourgondiërs scoorde Bart Van Loo de bestseller van het jaar. En toen moest het debat over de Vlaamse canon nog losbarsten. 'Jan Jambon moet ervan afblijven.'
Geschiedenis Geschiedenis De eerste Vlaamse Playgirls: '#MeToo gaat te ver voor mij' In de herfst van 1969 interviewde Louis Paul Boon de eerste naakte playmates. Vijftig jaar later gaat onze reporter op zoek naar Els, Blonde Peggy, Anita en het Strandmeisje.
Geschiedenis Geschiedenis Vergeten interviews met Hitler: 'Om zo te kunnen liegen moet je wel een doortrapte charmeur zijn' Vlak voor de oorlog lieten belangrijke Amerikaanse, Britse en Franse journalisten zich bedwelmen door de Führer. In zijn boek De vergeten gesprekken met Hitler delft Eric Branca hun interviews op.
Geschiedenis Geschiedenis Kunst in Lissabon: het Calouste Gulbenkian Museum bestaat 50 jaar Het Calouste Gulbenkian Museum in Lissabon viert dit jaar zijn vijftigste verjaardag, precies anderhalve eeuw na de geboorte van zijn steenrijke stichter. Het verhaal van een nomadische oliemagnaat met Armeense roots die zich ontpopte tot een van 's werelds belangrijkste kunstcollectionneurs.
Geschiedenis Geschiedenis Expo: schilder El Greco krijgt zijn eerste grote retrospectieve in Parijs Dik vier eeuwen na zijn dood heeft El Greco eindelijk een grote retrospectieve in Parijs. In het Parijse Grand Palais kunt u zich laten verbluffen en verbazen door het flamboyante oeuvre van de geboren Griek die de profeet van het modernisme werd.
Geschiedenis Geschiedenis Dwarse schilder Henri Matisse: meester van het licht en de kleur De Franse schilder Henri Matisse heeft de kunst van de twintigste eeuw enkele keren op haar kop gezet. Het Musée Matisse in Le Cateau-Cambrésis blikt nu terug op de beginperiode van deze laatbloeier.
Geschiedenis Geschiedenis Van Jacob Van Artevelde tot de brexit: deze Flemings beïnvloedden de Britse geschiedenis Migranten uit de Lage Landen hebben een immense invloed gehad op de Engelse geschiedenis. Dat concludeert Harry De Paepe in zijn nieuwe boek De twee kanten van het Kanaal. Maar de Flemings werden ook vervolgd als de economie slecht draaide. 'Ze werden voorgesteld als mensen die kweekten als konijnen en de Engelsen hun werk afpakten.'
Opinie Opinie 'Het lijkt soms alsof er weer een muur tussen Oost en West staat, opgetrokken uit frustratie en onbegrip' Hubert van Humbeeck merkt op dat de overgang naar een nieuwe wereld niet iedereen even goed bevalt.
Geschiedenis Geschiedenis Expo Auschwitz.camp, bekijk de beklijvende beelden van de moordfabriek van de nazi's Op donderdag 24 oktober opent in Kazerne Dossin de tentoonstelling Auschwitz.camp. Daarin krijgt de bezoeker een nieuwe visie op het iconische concentratiekamp van de nazi's. Ja, het was dé racistische moordfabriek van de nazi's, zeggen curatoren Christophe Busch en Hans Citroen in Knack. Maar ontegenzeggelijk ook een koloniaal en industrieel project. 'De Duitse industrie was de echte motor achter het kamp.'
Geschiedenis Geschiedenis Experts Christophe Busch en Hans Citroen: 'Van Krupp tot Siemens: alle grote bedrijven zaten in Auschwitz' De tentoonstelling Auschwitz.camp in Kazerne Dossin werpt een nieuwe blik op Auschwitz. Ja, het was dé racistische moordfabriek van de nazi's, zeggen curatoren Christophe Busch en Hans Citroen. Maar het was ontegenzeggelijk ook een koloniaal en industrieel project. 'De Duitse industrie was de echte motor achter het kamp.'
Geschiedenis Geschiedenis Luciano Pavarotti: van onfeilbare verleider tot machine voor publieksvermaak Luciano Pavarotti was ongetwijfeld een van de grootste tenoren van de tweede helft van de twintigste eeuw. Maar wat betekent dat precies?
Geschiedenis Geschiedenis Het mysterie Henri De Braekeleer: de missing link in het Belgische modernisme Ooit stond Henri De Braekeleer hoger aangeschreven dan James Ensor. De ten onrechte vergeten kunstenaar krijgt nu eerherstel in Musée Rops in Namen.
Geschiedenis Geschiedenis Verzetskinderen over collaborateurs: 'Men blijft ze als slachtoffers presenteren, onbegrijpelijk' Na de spraakmakende documentairereeks Kinderen van de collaboratie komen nu de Kinderen van het verzet aan bod op Canvas. De tweede reeks is een noodzakelijk antwoord op de eerste, vinden getuigen Bernadette Kiebooms en Henri Heimans. Dat collaborateurs hier nog altijd meer aandacht genieten dan verzetslieden: het stuit hun tegen de borst.
Opinie | Rik Pinxten Opinie | Rik Pinxten 'We moeten beseffen wat we aangericht hebben, en dat ook in de opleidingen vermelden' 'Het is fundamenteel belangrijk om te erkennen dat we vanuit de koloniale houding heel veel leed, vernedering en ook genocidaire gevolgen op het conto van 'onze' traditie hebben staan', schrijft antropoloog Rik Pinxten (UGent) als reactie op een artikel van Walter Pauli dat onlangs in Knack verscheen: 'Moeten wij ons schamen om onze "witte" geschiedenis?'.
Geschiedenis Geschiedenis Jeroen Olyslaegers over het visionaire meesterwerk van Bruegel: wie was de Dulle Griet? Voor zijn roman in wording over het Antwerpen van de Gouden Eeuw nam Jeroen Olyslaegers de Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude als uitgangspunt. 'Dit is geen dijenkletser vol doldwaze toestanden, ontsproten uit een bandeloze verbeelding. Dit is een urgent schilderij. De Dulle Griet wil in mijn ogen overduidelijk - zelfs zeer expliciet - iets zeggen.'
Geschiedenis Geschiedenis De stem van de redelijkheid Het vergt grote moed, maar hier en daar proberen juristen en theologen het vuur van de brandstapel uit te trappen.
Geschiedenis Geschiedenis 350 jaren van angst Heksenwaan komt overal ter wereld in verrassend gelijke vorm voor. Toch is Europa een geval apart: alleen hier leidde dit ontmenselijkende denken 350 jaar lang, van ca. 1430 tot 1780, tot legale en systematische vervolging.
Geschiedenis Geschiedenis Blinde bioloog op Ambon Georg Rumphius 'Het is voor ons als het ontdekken van een nieuwe Rembrandt', zo typeert Museum Boerhaave in Leiden enkele teruggevonden bladen met vier gedroogde plantjes van Georg Rumphius (1627-1701). De losse vellen werden gevonden in een herbarium van Paul Hermann, VOC-arts in Ceylon.
Geschiedenis Geschiedenis Drama Meensel-Kiezegem Naast het kerkhof van het parochiekerkje van Meensel ligt een memoriaal voor de 65 slachtoffers van een dubbele razzia die in augustus 1944 het dorp trof. Een nieuw bezoekerscentrum houdt de herinnering levend. Op 30 juli 1944 werd de Meenselse collaborateur Gaston Merckx door verzetsmannen geliquideerd. Merckx' moeder eiste honderd gijzelaars. Het resultaat was dramatisch: …
Geschiedenis Geschiedenis Fatale verzinsels Complottheorieën, ook volkomen absurde, kunnen grote gevolgen hebben. Ze kunnen tot revoluties en zelfs massamoorden leiden. George Washington was er rotsvast van overtuigd dat de Britse regering de Amerikaanse kolonisten in de slavernij wilden dwingen, reden om een jaar later de Onafhankelijkheidsoorlog te beginnen. Recenter zijn de aantijgingen dat kindervaccinatie wordt afgedwongen door kwaadwillende gifmengers. …
Geschiedenis Geschiedenis Kroniek van verschrikkingen Ruim drie eeuwen vervolging, marteling en brandstapels in Europaen nog altijd kost 'hekserij' vele onschuldigen de kop.
Geschiedenis Geschiedenis Het duivelse veen de witte wieven van bourtange Het uitgestrekte Bourtangermoor in het noordoosten van Nederland werd in vroeger eeuwen zoveel mogelijk gemeden. Het was een duivelsland, waar heksen rondvlogen en witte wieven boven het moeras zweefden. Deze duistere wereld is vastgelegd in talloze volksverhalen.
Geschiedenis Geschiedenis De humane kant van de Inquisitie In 1614 verbood de Spaanse Inquisitie alle heksenprocessen. Dat is de verdienste van een moedige priester: Alonso de Salazar y Frías.
Geschiedenis Geschiedenis Wegbereiders In een serie worden acht 'peetvaders van de mondialisering' behandeld, in deze tijdvakken:
Geschiedenis Geschiedenis Stoned aan de rookstoof Historici hebben lang hun hoofd gebroken of ze een verhaal van Herodotus over de Scythen af moesten doen als 'feit' of als 'fictie'. In boek IV, 75, beschrijft hij hoe leden van dit steppevolk, dat in de buurt van de Kaspische Zee rondtrok, in een tent de zaden van hennep op hete stenen legden. Direct …
Geschiedenis Geschiedenis Vrij en burgerlijk Franz Peter Schubert (1797-1828) leefde in de woelige periode die een einde maakte aan het ancien régime. Schubert weerspiegelt de nieuwe maatschappelijke verhoudingen. Al dan niet (zelf) bewust heeft hij, onafhankelijk van kerkelijke of adellijke opdrachtgevers, steeds muziek gemaakt voor de middenklasse waaruit hij zelf voortkwam. Knockaert noemt hem daarom de eerste vrije, 'burgerlijke' componist.
