Geschiedenis Geschiedenis Achthonderd jaar bouwen en vernieuwen Sinds eind 2011 kan men in Den Bosch contact opnemen met de hemel. De laatste ingrijpende restauratie van de Sint-Jan kwam ten einde. Bij die gelegenheid werd, vijftien meter hoog aan de zuidkant, het beeld geplaatst van een engel in moderne uitdossing met een mobiele telefoon tegen het linkeroor. Er kan verbinding gemaakt worden naar boven via het aangegeven telefoonnummer, de engel neemt altijd op. Hij - inderdaad een hij - kan informatie geven over de Sint-Jan maar ook de beller, desgewenst, bemoedigend toespreken.
Geschiedenis Geschiedenis Feit of fictie? Wie aan Robin Hood denkt, verbeeldt er zich al gauw de groene bossen van het Engelse Nottingham en omstreken bij. Vanuit Sherwood Forest organiseerde de volksheld moedige acties om de rijken te bestelen en de buit nadien onder de armen te verdelen. Maar Engeland was niet het enige land met een Robin Hood. Ook in de veel drogere Spaanse provincie Sevilla leefde vele jaren geleden een volksheld. Die zou nu ongeveer 260 jaar oud zijn geworden. Maar wat is feit en wat is legende?
Geschiedenis Geschiedenis Engeland tussen oorlog en vrede De Normandiërs waren niet de eerste noordse buurvolken die zich op Engels grondgebied waagden. Grote delen daarvan waren in de 11de eeuw zelfs ingelijfd door de Deense koningen.
Geschiedenis Geschiedenis Op het omslag Op het omslag: Twee delen uit het Tapijt van Bayeux over elkaar gemonteerd: de Normandische vloot koerst naar Engeland, aangevoerd door hertog Willem, centraal in beeld. Het geborduurde wandkleed is als het ware een stripverhaal over de successen van Willem.
Geschiedenis Geschiedenis Hastings en de gevolgen Het was een van abruptste wendingen in de geschiedenis. Eerst versloeg Willem de Veroveraar de oude Angelsaksische elite en daarna vernietigde hij haar. Daarmee legden de Normandiërs de basis voor het Engeland van nu.
Geschiedenis Geschiedenis Troje heropgegraven Eind januari lanceerde de Universiteit van Amsterdam het fundraising project Troy: Archeology of Archeology. In nauwe samenwerking met de Çanakkele Onsekiz Mart University, gaan dr. Gert Jan van Wijngaarden en een groep studenten zich verdiepen in de manier waarop in Troje de opgravingen zijn uitgevoerd.
Geschiedenis Geschiedenis De tweede slag om Heiligerlee In 2018 wordt herdacht dat 450 jaar geleden, op 23 mei 1568, de Slag bij Heiligerlee plaatsvond, een gebeurtenis die algemeen wordt beschouwd als het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Verenigingen die zich bezighouden met krijgshistorie, poetsen de wapens, herstellen hun 'historische' kostuums en maken zich op om de gevechten van 1568 te laten herleven. Er komt een historische markt en een tocht langs belangrijke locaties. Het feestelijke van dit jaar steekt schril af tegen de verwoede strijd die rond de herdenking in 1868 werd geleverd. Waardoor kwam dat?
Geschiedenis Geschiedenis De langste dag Op 14 oktober stuitte Willems invasieleger op de Angelsaksische troepen. Engelands lot lag in de waagschaal.
Geschiedenis Geschiedenis De zesde natie Na de Slag bij Hastings op 14 oktober 1066 en zijn kroningsplechtigheid in Londen op 25 december 1066 begon Willem de Veroveraar met het consolideren van zijn nieuwe rijk en het vernietigen van alle weerstand. Normandische edelen waren de eersten die dankbaar gebruik maakten van de nieuwe mogelijkheden om land te verwerven. Maar ook de anderen die hadden meegevochten, werden niet vergeten, zoals de Vlamingen.
Geschiedenis Geschiedenis Hoe Moederdag werd bedacht Binnenkort, de tweede zondag in mei, vieren we weer massaal Moederdag, een feest vast verankerd in de kalender van jaarlijkse onvermijdelijkheden. Wie heeft als kind niet onhandig morsend zijn moeder het ontbijt gebracht, vergezeld van een goedbedoeld knutselwerkje, op school met alle liefde in elkaar geklodderd?
Geschiedenis Geschiedenis Geboorte van een natie Het Engeland van na 1066 was een verscheurd land: heren en knechten, Normandiërs en Angelsaksen, twee groepen met een eigen taal. Hoe kon in zo'n bodem de natiegedachte wortel schieten?
Geschiedenis Geschiedenis Het tapijt van Bayeux Over een lengte van krap zeventig meter vertelt het tapijt van Bayeux het verhaal van de Slag bij Hastings. Het fascineert niet alleen door zijn schoonheid, maar ook door zijn geheimzinnige herkomst.
Geschiedenis Geschiedenis Archeologie van de Eerste Wereldoorlog Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog waren de steden, dorpen en platteland aan de voormalige slagvelden in Vlaanderen één groot verwoest gewest. Er wachtte de teruggekeerde bevolking de enorme uitdaging om de Westhoek opnieuw op te bouwen. Op dat ogenblik werd de oorlogsinfrastructuur ontmanteld, loopgraven dichtgegooid en de sporen van de oorlog werden een deel van het archeologische bodemarchief.
Geschiedenis Geschiedenis Heer en knecht Onderdrukking, onteigening, achterstelling: de Angelsaksen zuchtten onder het Normandische juk. Toch was er in de taal wél toenadering tussen beide groepen.
Geschiedenis Geschiedenis Een ronde langs de velden Met de tentoonstellingscyclus Schatten uit het Rijks maakt het Rijksmuseum een meerjarige reis langs diverse stadsmusea in Nederland. Doel is het onderzoeken van de Nederlandse identiteit, aan de hand van 17de-, 18de- en vooral 19de-eeuwse schilderkunst. De eerste reeks uit de serie van vier heet Lage Landen en is een verkenning vanuit het element 'aarde'.
Geschiedenis Geschiedenis Een nieuwsgierige prins, pionier van ontdekkingsreizigers In Portugal was de Reconquista - het verdrijven van de Arabieren uit het Iberisch schiereiland - anderhalve eeuw eerder voltooid dan in Spanje. Nadat omstreeks 1350 een einde gemaakt was aan het verblijf van de moren in Portugal, laaide de strijd met die andere rivaal - Castilië - vrijwel meteen weer op. Portugese edellieden hadden dus in de 13de en 14de eeuw geen gebrek aan emplooi.
Geschiedenis Geschiedenis Archeologie herontdekt In een museum liep ik altijd een beetje verveeld langs de vitrines met uitgestalde stukjes vuursteen. Of het hele vuistbijlen, schrapers of pijlpunten waren: het kon me nauwelijks boeien. Na het lezen van Onze vroegste voorouders heb ik daar met terugwerkende kracht enorme spijt van. Ongelooflijk welke conclusies archeologen kunnen trekken uit de op het eerste gezicht - zeker voor een leek - onooglijke stukjes steen.
Geschiedenis Geschiedenis Herdenkingskunst in niemandsland Het is gelukt. Vrijwilligers hebben de afgelopen twee maanden vrieskou, wind en regen getrotseerd om dagelijks 12.000 beeldjes te plaatsen. Samen levert dat een indrukwekkend getal van 600.000 identieke terracotta figuurtjes op. Elk beeld - een voorovergebogen, in zichzelf gekeerde menselijke figuur zonder gelaat - vertegenwoordigt een slachtoffer van de Groote Oorlog die op Belgische …
Geschiedenis Geschiedenis Sarahs ex libris Met belangstelling en genoegen heb ik het artikel gelezen over Sarah Bernhardt. Mag ik als ex-librisverzamelaar enkele kanttekeningen maken? Sarah had een charmant ex libris dat praktisch zeker door Alfons Mucha werd ontworpen. Zonder de woorden 'Ex Libris' deed het ook dienst als briefhoofd. De belettering van die tekst is niet geheel gelijk aan deze …
Geschiedenis Geschiedenis De wereld van de samoerai Meer dan twee eeuwen sloot Japan zich zo goed als hermetisch af van de buitenwereld. Geen buitenlander kwam er in, geen Japanner kwam er uit. Voordat het land een eenheid werd, vocht het bittere oorlogen uit, waaraan de krijgerskaste van de samoerai zijn ontstaan dankt. Nog altijd beïnvloedt hun erecode het eilandenrijk.
Geschiedenis Geschiedenis Ruimtegekte In het overzicht van de Koude Oorlog (G-Geschiedenis-maart) ontbrak een van de toppunten van de wedstrijd 'wie kan het verste pissen?' tussen de VS en de UdSSR, namelijk de race in de ruimte. De lancering van de Spoetnik door de Sovjetunie, in 1957, veroorzaakte een shock bij de Amerikanen, die vervolgens honderden miljarden spendeerden om …
Geschiedenis Geschiedenis Smerige oorlogen Ergens in de jaren zeventig kantelde in het Westen de onbeschroomde steun voor de Amerikanen. Ze maakten er van hun almacht een potje van: in Midden- en Zuid-Amerikaanse landen werden, nauwelijks verholen, onwelgevallige regeringen met brute middelen uit de weg geruimd (Allende) en vervangen door rechtse dictaturen. In ons eigen land meende de voorzitster van …
Boeken Boeken Tekenen op de golven van jazz In Live brengen tekenaars Pieter Fannes en Yann Bagot jazzconcerten tot leven op papier. Knack biedt u een selectie uit het boek aan en het voorwoord van Matthieu Jouan, hoofdredacteur van het online jazzmagazine Citizen Jazz: 'De samenwerking tussen deze twee tekenaars vloeit voort uit een duidelijke geestverwantschap.'
Geschiedenis Geschiedenis 60 jaar na Expo 58: 'Sommigen weten zelfs niet dat het Atomium een overblijfsel is van de Expo' Op 17 april 1958 startte de wereldtentoonstelling in Brussel. Zestig jaar later exporteren de kaartjesmakers van het gezin Plaizier nog altijd de euforie. 'Neil Young was op de Expo.'
Opinie | Pieter Serrien Opinie | Pieter Serrien 'Het bombardement op Mortsel op 5 april 1943 zou overal herdacht moeten worden' Vandaag is het exact 75 jaar geleden dat Amerikaanse bommenwerpers de Duitse Erla-vliegtuigfabriek in Mortsel wilden vernietigen. Van de 600 zware bommen troffen slechts enkelen doel. Er vielen 936 doden, onder wie meer dan 250 kinderen. Schrijver en historicus Pieter Serrien: '5 april kan jaarlijks een dag zijn om stil te staan bij de impact van oorlog.'
Geschiedenis Geschiedenis Het verhaal achter een van de meest aangrijpende foto's van 5 april 1943 In zijn boek Tranen over Mortsel vertelt historicus Pieter Serrien het verhaal van het Amerikaanse bombardement op Mortsel, waarbij 936 doden vielen. Exclusief voor Knack deelt hij de geschiedenis achter een van de meest aangrijpende foto's van de ravage na het dodelijkste bombardement in België tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Geschiedenis Geschiedenis Tranen over Mortsel: 'Zoveel doden dat er haastig doodskisten in elkaar getimmerd moesten worden' Dag op dag 75 jaar na het zwaarste bombardement uit onze geschiedenis blikt auteur Pieter Serrien voor Knack terug op maandag 5 april 1943 en laat hij getuigen aan het woord: 'Een kindje, zo schoon, een jongetje, zo schoon, zo lief. Ik denk dat het drie jaar was en je kon daar niks aan zien. Je pakte dat op en heel de inhoud van zijn buik viel er allemaal uit vanachter.'
Boeken Boeken 1968: 'Dat het tussen de contestatie en de Vlaamse beweging tot een breuk kwam, was onvermijdelijk' In het essay 1968. Het jaar dat niet wil sterven maakt oud-studentenleider Paul Goossens komaf met de karikaturen die conservatief Vlaanderen volgens hem maakt van de erfenis van 1968. Knack biedt u een passage aan.
Geschiedenis Geschiedenis 'De Sherlock Holmes van de Armeense genocide': hoe een Turkse historicus verloren bewijzen opspitte Al honderd jaar wijst Turkije de verantwoordelijkheid af voor de genocide op de Armeense bevolking, aan het einde van het Ottomaanse Rijk. 'Geen enkel historisch document staaft die beschuldiging', zo luidt Ankara's belangrijkste argument. Taner Akçam, een naar de States uitgeweken Turkse historicus, komt nu met de smoking gun.
Geschiedenis Geschiedenis Kubisme: Wat maakt Picasso's Guernica zo tijdloos? Guernica is een van de meest iconische kunstwerken van de twintigste eeuw. Pablo Picasso schilderde het monumentale doek nadat de Baskische stad Gernika tijdens de Spaanse burgeroorlog door de nazi's werd gebombardeerd. Een expo in Parijs legt de bewogen ontstaansgeschiedenis bloot.
Geschiedenis Geschiedenis Een ongelijke liefdesaffaire Pierre Abélard geldt als de grootste filosoof van de 12de eeuw. Hij was een dialecticus, in de zin dat hij door strikt redeneren en argumenteren tot de waarheid wou komen. Zijn grootste vernieuwing was dat hij die methode ook toepaste in de theologie. Als dialecticus had hij dan ook weinig op met Bernardus van Clairvaux, die iedere intellectuele benadering van de geloofsmysteries afwees. Toch bewonderde Abélard de beroemde mysticus voor zijn strijd tegen de misbruiken en uitspattingen in de kloosters van zijn tijd. Maar welke rol speelde Héloise in zijn leven?
Maatschappij Maatschappij 'Voortreffelijk vermaak en betrouwbaar onderricht' Deze woorden van lof sprak Frank Willaert (UAntwerpen) uit voor het afscheidscadeau dat hij kreeg ter gelegenheid van zijn emeritaat. In plaats van een gortdroog liber amicorum trakteerden zijn vakgenoten in de Middelnederlandse literatuur hem namelijk op twaalf online colleges. Zo een Massive Open Online Course (MOOC) wil universitaire kennis op een laagdrempelige wijze toegankelijk …
Geschiedenis Geschiedenis De beroemste (dubbel)spionnen uit de Koude Oorlog Sommigen waren verraders, anderen juist idealisten of patriotten. Maar wat als ze ontdekt werden?
Geschiedenis Geschiedenis HET EINDE - WINNAARS EN VERLIEZERS In 1991 geldt de Koude Oorlog als beëindigd. Maar wie heeft er nu eigenlijk gewonnen? In de VS steken ze dan graag de vinger op.
Geschiedenis Geschiedenis Brandpunt Berlijn In Berlijn stonden Oost en West veertig jaar lang oog in oog met elkaar. Was het misschien aan deze gevaarlijke nabijheid te danken dat ze elkaar uiteindelijk niet te lijf gingen?
Geschiedenis Geschiedenis Weg naar de stad De tentoonstelling Het land van Nehalennia gaat over de eeuwige migratie van goederen en diensten. Welkom in Romeins-Zeeland.
Geschiedenis Geschiedenis Land in zicht In onze razendsnelle en veeleisende samenleving staat Oceanië voor de ongerepte horizon, waar het leven nog puur is. Oceania, reizen in het onmetelijke gaat over de geschiedenis van het ontdekken en biedt daarnaast veel lokale artefacten. Een jongensboek voor iedereen die niet gaat backpacken.