Geschiedenis Geschiedenis Historicus Bruno De Wever: ‘Grootschalige landbouw blijft noodzakelijk, maar moet verduurzamen’ ‘Tot tien jaar geleden was ik een groot voorstander van grootschalige, intensieve landbouw. Ik ging daarover graag in discussie met vakgenoten gespecialiseerd in landbouw- en ecologische geschiedenis. Deels "for the sake of argument", maar ook vanuit een diepe overtuiging. Het blijft toch een wonder dat je vandaag een supermarkt kunt binnenstappen en daar een ongelooflijk …
Geschiedenis Geschiedenis Het laatste taboe van WO II: het familiegeheim Los van elkaar speurden politicus Björn Rzoska en journalist Timmie van Diepen naar de oorlogsgeschiedenis van hun eigen familie. Allebei botsten ze op een andere waarheid dan wat hun grootouders hadden verteld. Geloof nooit zomaar familieverhalen.
Wereldoorlog I Wereldoorlog I Roma herdenken de Holocaust in Auschwitz: ‘Volgend jaar nodigen we Conner Rousseau opnieuw uit’ Meer dan een half miljoen Roma werden tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s omgebracht. Naar aanleiding van de European Roma Holocaust Memorial Day brengt het vijfdaagse herdenkingsprogramma Bikh He Na Bister (Kijk en vergeet niet) honderden Romajongeren uit heel Europa samen in het Poolse Krakau, nabij Auschwitz-Birkenau.
Sport Sport Niet zo bekend als haar man, maar ook Claire Guttenstein heeft (olympische) geschiedenis geschreven De eerste Belgische vrouwelijke olympiër was even bekend door haar prestaties als door haar man.
Geschiedenis Geschiedenis 80 jaar na de aanslag op Hitler: ‘We mogen de erfenis niet misbruiken’ 80 jaar geleden, op 20 juli 1944, waren zijn vader en haar grootvader betrokken bij een aanslag op Adolf Hitler: Alfred von Hofacker en Annette von Schlabrendorff getuigen over het belang van die dag voor Duitsland én voor hun familie.
Wereld Wereld Waarom Democraten ezels zijn en Republikeinen olifanten De meeste politieke partijen hechten groot belang aan logo’s en symbolen. Ze huren soms dure communicatiebureaus in voor de keuze van een symbool dat aansluit bij hun imago. In de Verenigde Staten wordt zowel de Republikeinse als de Democratische Partij met een bijzonder logo voorgesteld. Het symbool voor de Democraten is een ezel, voor de Republikeinen een olifant. Ontdek hoe beledigingen uitgroeiden tot de gekoesterde symbolen van de twee grootste Amerikaanse politieke partijen.
Koude Oorlog Koude Oorlog Van Sputnik tot maanlanding: de ‘space race’ tussen de VS en de Sovjet-Unie Op 20 juli 1969 zette Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. Zijn beroemde woorden ‘A small step for a man, but a giant leap for mankind’ gingen de geschiedenis in. De drie astronauten van Apollo 11 – Neil Armstrong, Edwin ‘Buzz’ Aldrin en Michael Collins – keerden ook heelhuids terug naar de aarde. De Amerikanen hadden als eersten voet op de maan gezet en zo ‘won’ de VS de ruimtewedloop die tegen de achtergrond van de Koude Oorlog plaatsvond.
Geschiedenis Geschiedenis De laatste zorgeloze verjaardag van Anne Frank: ‘Ze fladderde als een vlinder’ Anne Frank zou dit jaar op 12 juni 95 jaar geworden zijn. Haar laatste verjaardag in vrijheid vierde ze als tiener in 1942, met aardbeientaart, een thuisbioscoop en al haar vrienden en familie.
Geschiedenis Geschiedenis Historica Mary Beard: ‘De Romeinse keizers zaten gevangen in hun job, net als hedendaagse politici’ Natuurlijk moeten onze politici geen voorbeeld nemen aan de oude Romeinen, aldus de populaire historica Mary Beard, want als ze niet maf waren, dan wel laf. Maar ze geven ons wel een duidelijker kijk op onze politiek.
Geschiedenis Geschiedenis D-day: hoe 130.000 geallieerde soldaten het Duitse leger om de tuin leidden in de Landing in Normandië Op 6 juni 1944, precies zestig jaar geleden, landden 130.000 geallieerde soldaten op de stranden van Normandië. Hun komst was voor het Duitse leger een volslagen verrassing. Een blik in de militaire, politieke en strategische agenda's die aan de landing voorafgingen.
Sport Sport 1974: het jaar waarin sportgoden als Merckx, Cruijff en Ali weer mensen werden In 1974 zag radiojournalist Jan Wauters hoe Muhammad Ali de wereldtitel boksen heroverde, hoe Eddy Merckx zijn vijfde Tour won en hoe Johan Cruijff zijn enige kans op een wereldbeker verkeek.
Boeken Boeken Haatradio tegen de nazi’s: dit was de meestertruc van Der Chef in de Tweede Wereldoorlog Oorlogen worden niet alleen op het slagveld maar ook in de media uitgevochten. Adolf Hitler gebruikte de leugen om zijn doel te bereiken, net zoals Vladimir Poetin nu. In Zo win je een propagandaoorlog ziet journalist en onderzoeker Peter Pomerantsev duidelijke parallellen tussen de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Oekraïne. Een voorpublicatie.
Boeken Boeken Van duimschroeven tot dildo's: de geschiedenis van de vrouw in 100 voorwerpen Wat zijn de objecten die het zijn van een vrouw definiëren? Welke voorwerpen beschrijven het leven als vrouw door de eeuwen heen? Er zijn talloze manieren om een verhaal over vrouwen te vertellen. Journaliste en auteur Annabelle Hirsch doet het in 'De geschiedenis van de vrouw in 100 voorwerpen' aan de hand van objecten, waaronder deze zes.
Opinie | Emiliano Acosta Opinie | Emiliano Acosta 'Kant herdenken ‘mag’ niet alleen, het is vandaag meer dan ooit nodig' Filosoof Emiliano Acosta staat stil bij de driehonderste verjaardag van de geboorte van de Duitse filosoof Immanuel Kant. 'Het werk van her-denken hoeft zich niet per se te beperken tot een kritisch revisionisme van de donkere kant van Kant.'
Boeken Boeken 'Zet een kunstwerk op een verboden lijst, en het wint paradoxaal genoeg aan waarde' 'Zet een boek op de zwarte lijst en lezers zullen des te gretiger op jacht gaan naar een exemplaar. Hetzelfde geldt voor muziek', schrijft Roderik Six in dit essay dat verscheen naar aanleiding van een concertreeks in het teken van Entartete Musik. in samenwerking met de stad Mechelen en Kazerne Dossin
Geschiedenis Geschiedenis Wielergeschiedenis: de opkomst en neergang van Flandria De wielerploeg Flandria was tussen 1959 en 1979 een begrip in de internationale sportwereld. Het team won klassiekers, wereldtitels, de Giro en de Vuelta. Filip Osselaer ging voor het boek Het verhaal van Flandria praten met de hoofdrolspelers van toen.
Geschiedenis Geschiedenis Het buurmeisje van Auschwitz zag de rook van de crematoria niet: ‘Als er wolken zijn, zijn er wolken’ Ingebrigitt Höss, dochter van Auschwitz-commandant Rudolf Höss, groeide op op het terrein van het concentratiekamp. Hoe kan het dat ze de rook van de crematoria nooit zag?
Geschiedenis Geschiedenis Holocaust-trauma: ‘De “mopjes” van Schild & Vrienden over de gaskamers raakten me diep’ Toen magistraat op rust Henri Heimans op tv zag hoe leden van Schild & Vrienden de spot dreven met de Holocaust, voelde hij een grote ontreddering. ‘Die reportage was een traumatrigger, begrijp ik nu.’ Een gesprek, samen met trauma-expert Myriam Van Gael, over overlevers van de Holocaust.
Boeken Boeken Na de collaboratie: de haat tegen zwarthemden en cafébazen Van spuug en slaag tot kaalscheren: de repressie na de Eerste en de Tweede Wereldoorlog was een uitbarsting van opgekropte woede. In het boek De afrekening stelt Antoon Vrints, hoofddocent geschiedenis aan de UGent, een ongebruikelijke vraag: wat dreef de daders van het geweld? Een voorpublicatie.
Geschiedenis Geschiedenis 100 jaar na zijn dood: Vladimir Lenin, een vat vol tegenstrijdigheden ‘We moeten toeslaan, genadeloos toeslaan, ook al verwerpen we geweld fundamenteel.’ Het is slechts een van de vele paradoxen in het discours van de communistische leider Vladimir Lenin, die een eeuw geleden ten grave werd gedragen.
Geschiedenis Geschiedenis Van de bijbelse Onan tot Mr. Kellogg: het eeuwenoude taboe rond masturbatie Vandaag wordt masturbatie gezien als iets doodnormaals. Maar in vroegere tijden beschouwde men zelfbevrediging als een doodzonde. Vaak had dat te maken met medische of religieuze misvattingen.
Opinie | Olivier Boehme Opinie | Olivier Boehme 'Europa gaat alleen vooruit als we uit onze monoculturen breken' 'Twijfel over de wenselijkheid en haalbaarheid van globalisering heeft weer de kop opgestoken, net als scepsis over de integratie van zelfs maar een deel van de globe: Europa. Toch is Europese integratie onze enige optie op een leefbare toekomst, maar om vooruit te komen moeten we een stapje terug in de tijd zetten', schrijft Olivier Boehme.
Opinie | Lia van Bekhoven Opinie | Lia van Bekhoven 'De Britse mijnstaking van 1984 was de laatste slag in een slopende, ouderwetse klassenstrijd' Lia van Bekhoven staat stil bij de grote mijnstaking van veertig jaar geleden, die het Verenigd Koninkrijk voorgoed veranderde.
Geschiedenis Geschiedenis Einstein, Gandhi of Churchill: hoe valse citaten niet alleen gênant maar ook vrouwonvriendelijk zijn Hebt u ooit al eens een quote van een van deze drie historische figuren gedeeld op sociale media? Dan bestaat de kans dat u woorden hebt verspreid die deze beroemdheden nooit in de mond hebben genomen. Dat mocht onlangs ook de Amerikaanse politicus Ron DeSantis ondervinden. Citaatexpert Gerald Krieghofer legt uit hoe u zichzelf tegen ‘valse citaten’ kunt beschermen.
Geschiedenis Geschiedenis Biograaf van 'antizioniste' Hannah Arendt: 'Ze was midden jaren 30 een regelrechte heldin' De Duitse filosofe Hannah Arendt werd altijd opnieuw als kroongetuige van de Israëlkritiek beschreven. 'Problematisch', zegt haar biograaf Thomas Meyer. Want Arendt had een complexe relatie met de Joodse staat, ze was tegelijk denker én activiste.
Geschiedenis Geschiedenis Walter Pauli reconstrueert de fatale breuk tussen koning Leopold III en minister Paul-Henri Spaak In het fascinerende theaterstuk Rexit! clashen koning Leopold III en minister Paul-Henri Spaak. Walter Pauli reconstrueert de beginjaren van die fatale breuk.
Geschiedenis Geschiedenis Britse historicus Richard Overy: ‘Hitler was geen meesterbrein’ Strompelde Adolf Hitler lukraak door de geschiedenis, en begon de Tweede Wereldoorlog eigenlijk in 1931? Een gesprek met de Britse historicus Richard Overy.
België België Nico Wouters: ‘Als historicus en pacifist vind ik dat België zich dringend moet bewapenen’ Onlangs onthulde historicus Nico Wouters dat tijdens de Tweede Wereldoorlog de Duitsers miljoenen betaalden aan de NMBS om joden te deporteren: ‘Het was een flagrant gevolg van een gebrek aan voorzienigheid. De NMBS had verzuimd de oorlog degelijk voor te bereiden.’
Opinie | Hans Geybels Opinie | Hans Geybels De revolutie in een kerststal Het is alweer Kerstmis. Dat is nu al tweeduizend jaar het geval en steeds verandert er wat. Elke traditie verandert, zij het langzaam. Ik ben verheugd over het feit dat steeds meer kerstmarkten van naam veranderen: winterfeest, winterweelde, winterland, wintertijd… Eindelijk vertegenwoordigen de namen de dingen waarvoor ze staan, want behalve de periode heeft het met Kerstmis allemaal niet veel meer te maken.
Boeken Boeken ’s Lands Glorie: 400 prenten die het zelfbeeld van de Belgen bepaalden Decennialang bepaalden de 400 prenten van ’s Lands Glorie het zelfbeeld van de Belgen over hun afkomst en hun voorbeeldige vaderlandse geschiedenis. De collectie is voor het eerst heruitgegeven.
België België Minister Gilkinet wil dat 'groep Wijzen' rol van NMBS bij deportaties onderzoekt Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Groen) heeft voorgesteld om een 'groep Wijzen' aan te stellen nadat er vrijdag in de Senaat een onderzoek werd voorgesteld over de rol van de NMBS bij deportaties tijdens de Tweede Wereldoorlog. Die groep moet dan beslissen over mogelijke verdere acties.
Boeken Boeken Een enkel ticket naar Auschwitz: NMBS liet nazi-deportatietreinen tegen betaling rijden In de Senaat heeft historicus Nico Wouters het langverwachte rapport voorgesteld over de rol van de NMBS tijdens de Tweede Wereldoorlog. De nazi’s betaalden de NMBS om Joden, dwangarbeiders, verzetslui en politieke tegenstanders over het spoor te deporteren.
Opinie | Kamiel Vermeylen Opinie | Kamiel Vermeylen 'Het Belgische EU-voorzitterschap begint met een pijnlijke achterstand' Als stichtend lid van de Europese Unie staat België te boek als een uitgesproken pro-Europees land. Toch hollen we steeds meer achter de feiten aan.
Wetenschap Wetenschap Door het oog van de naald: de mens was bijna uitgestorven Uitsterven hoort bij het leven en creëert kansen voor nieuwigheden. Maar sommige soorten zijn ooit door een genetische flessenhals gekropen.
Boeken Boeken Maffia: waarom op Sicilië de familiebanden sterker waren dan elders in Europa De Amerikaanse auteur Louis Ferrante behoorde tot de Gambino-maffiaclan in New York en zat acht jaar in de gevangenis. Een voorpublicatie uit zijn nieuwe boek Borgata: de start van een imperium.
Geschiedenis Geschiedenis Na de collaboratie: waarom de Belgische staat 242 mensen ter dood bracht In De laatste 242 onderzoeken vier historici de feiten die ertoe hebben geleid dat tussen 1944 en 1950 in België 242 mensen werden terechtgesteld. Hun verhaal leert hoe complex het was om ordelijk afscheid te nemen van jaren van oorlog en barbarij.
Opinie | Eric Mehdi van der Ven Opinie | Eric Mehdi van der Ven '11 november herinnert ons eraan dat vrede en democratie niet vanzelfsprekend zijn' 'Oorlogsherdenking is geen eenvoudige daad van verering, maar een complexe en vaak politiek geladen herinnering aan de offers die zijn gebracht voor vrede en vrijheid', schrijft historicus Eric van der Ven naar aanleiding van 11 november, de dag waarop het einde van WOI wordt herdacht.
Opinie | Maartje van der Laak Opinie | Maartje van der Laak 'Waarom ‘heksen’ federaal eerherstel moeten krijgen' In Gent wordt deze week een herdenkingsplaat onthuld voor alle Gentse slachtoffers van heksenvervolging die tot nu nu toe gekend zijn. Historici Maartje van der Laak en Jonas Roelens pleiten voor een federaal eerherstel voor de slachtoffers. 'In onze streken verloopt het nemen van politieke verantwoordelijkheid opvallend stroef.'
Geschiedenis Geschiedenis Pionier David Kirke overleden: afscheid van de allereerste bungeejumper De pas overleden Brit David Kirke bedacht het bungeejumpen. Zijn elitaire kolderbrigade, de Dangerous Sports Club, bewees dat idioten ook mensen zijn.
Opinie | Olivier Boehme Opinie | Olivier Boehme '‘It’s the economy, stupid!’ Is dat zo?' 'Het streven naar welvaart als politiek en maatschappelijk project, zoals nog steeds vele westerlingen dat vandaag evident vinden, is doorheen tijd en ruimte helemaal niet de onbetwiste regel', schrijft historicus Olivier Boehme. Eerder dit jaar verscheen zijn boek 'Scepsis. Over wankelend vooruitgangsgeloof'.
Boeken Boeken Een onafhankelijk België: wie had daar eigenlijk om gevraagd? In 1830 scheurde België zich af van Nederland en werd het onafhankelijk. Niemand had er eigenlijk om gevraagd, niet in het noorden en niet in het zuiden. Toch gebeurde het.
Boeken Boeken 'De nazi’s hebben in Sobibor een bizarre efficiëntie aan de dag gelegd in het ombrengen van mensen' In Het donkerste donker beschrijft onderzoeksjournalist Rosanne Kropman de aangrijpende geschiedenis van Sobibor, een relatief onbekend vernietigingskamp in nazi-Duitsland. In anderhalf jaar tijd werden daar meer dan 170.000 joden vergast, tot een succesvolle gevangenenopstand in oktober 1943, nu 80 jaar geleden. Wij bieden u hier een fragment aan. 'Het zijn aantallen waar je je geen voorstelling meer bij kunt maken. Maar daar, op die open plek in dat desolate Poolse bos, met die zeef in mijn handen, worden de doden langzaam echt.'
Wereld Wereld In kaart: een korte geschiedenis van het Israëlisch-Arabische conflict Hoe zijn de grenzen van Israël in de loop der jaren veranderd? En waarom kwamen de Palestijnse autonome gebieden verspreid te liggen in twee aparte regio's? Een korte geschiedenis van het aanslepende conflict tussen Joden en Arabieren, aan de hand van kaarten.
Opinie | Philippe Destatte Opinie | Philippe Destatte ‘De geschiedenis laat zien dat terrorisme vele vormen kan aannemen' 'De geschiedenis ontkracht het idee dat wat er met onze generaties gebeurt uniek, nieuw of ongekend is', schrijft de Waalse historicus Philippe Destatte. Hij buigt zich in deze bijdrage over de moeilijkheid om tot een sluitende definitie van terrorisme te komen.
Onderwijs Onderwijs Waarom we Bart De Wever moeten bedanken voor de volle geschiedenisaula's Vlaanderen heeft meer aandacht dan ooit voor zijn eigen geschiedenis, en dat is de grote verdienste van de N-VA. Het land en de bevolking kunnen er maar wel bij varen.
Opinie | Bram De Ridder Opinie | Bram De Ridder 'Soepelere taalregels aan universiteit? Waarom net historici internationalisering vrezen' 'Elke voorzet richting meer internationalisering is dus, ironisch genoeg, tegelijk een voorzet richting meer ‘woke’ in de geschiedenisopleidingen' schrijft Bram De Ridder naar aanleiding van de discussie over de internationalisering van opleidingen aan de Vlaamse universiteiten.
Opinie | Dany Neudt Opinie | Dany Neudt 'Tegen 2030 moet elke Belg de naam kennen van minstens één verzetsheld' Vandaag wordt in het Fort van Breendonk het einde van de gruwel van de nazi-bezetting herdacht. Historicus Dany Neudt hield er deze toespraak, waarin hij uitlegt waarom we de publieke herinnering aan het verzet levend moeten houden. 'De verzetsverhalen zijn geen oude anekdotes uit een ver vervlogen tijd. Ze resoneren perfect met de tijden van vandaag.'
Geschiedenis Geschiedenis Conrad Detrez in Brazilië: seminarist, guerillastrijder en schrijver tegen wil en dank Een priester in spe die de kerk de rug toekeerde, een revolutionair die het socialisme afviel en een bekroonde auteur die ongelukkig werd van het schrijven: de eeuwig zoekende Conrad Detrez was het allemaal.
Opinie | Lia van Bekhoven Opinie | Lia van Bekhoven 'Gestolen werken uit het British Museum? Gênant, maar niet verrassend' Lia Van Bekhoven staat stil bij de problemen waar het British Museum de afgelopen maanden en jaren mee te maken kreeg.
Boeken Boeken ‘Ook Hitler was een romanticus’: dichters Jeroen Messely en Benno Barnard in gesprek In zijn verbluffende dichtbundel Nieuwe zwanenzangen filosofeert Jeroen Messely over de romantische obsessies van Hitler, de gevaren van naïeve natuurverheerlijking en de noodzaak van een intellectueel burgerdom.
