Geschiedenis Geschiedenis ...100 jaar geleden, 9 september 1918 Ruys de Beerenbrouck, de eerste katholieke premier Koningin Wilhelmina beëdigt een nieuw kabinet onder leiding van jonkheer meester Charles Joseph Marie Ruys de Beerenbrouck (1873-1936), oud-lid van de Tweede Kamer en tot recent Commissaris van de Koningin in Limburg. Voorwaar een historische gebeurtenis, niet alleen omdat Ruys de eerste katholieke premier van Nederland is, maar ook omdat de samenstelling van de nieuwe …
Geschiedenis Geschiedenis Cosa Nostra, Camorra, 'Ndrangheta In criminele energie en wreedheid doen deze drie Italiaanse organisaties niet voor elkaar onder, maar er zijn wel verschillen.
Geschiedenis Geschiedenis De Koloniën van Weldadigheid Armenzorg en kleine criminaliteit zodanig aanpakken dat de hogere sociale klassen zichzelf en hun bezit veilig wanen, is een discussie die al eeuwenlang wordt gevoerd. Strenge bestraffing en beschavingsinitiatieven zijn daarbij twee opties die een eigen ideologische uitleg hebben en als slingerbeweging door het beleid en de publieke opinie worden gepromoot of verguisd.
Geschiedenis Geschiedenis Face to Face met Mahatma Gandi Wat hebben Mata Hari en Monica Lewinsky met elkaar gemeen? En wat verbindt Dries van Agt en Yasser Arafat met elkaar? Vanaf 14 september 2018 ontdekt de bezoeker in de tentoonstelling Face to Face hoe personen die op het eerste gezicht niet veel met elkaar gemeen lijken te hebben, samen een verhaal vertellen. Uit de miljoenen foto's die het Nationaal Archief bewaart is een selectie van ruim honderd portretfoto's gemaakt. Ze worden in duo's getoond en vormen samen met bijzondere archiefstukken onverwachte combinaties.
Geschiedenis Geschiedenis Het criminele genie In de jaren dertig staat er iemand op die de Amerikaanse maffia tot een interstedelijk netwerk uitbouwt. Haar macht reikt nu tot in de hoogste politieke kringen.
Geschiedenis Geschiedenis Stamboomonderzoek in Nederland en België Afgaande op het grote aanbod van verenigingen, websites en cursussen, de vele boeken die over dit onderwerp verschijnen en het succes van televisieprogramma's als Verborgen Verleden en Ben ik familie van?, is de belangstelling voor familiegeschiedenis in Nederland en België groot. Iedereen die hierdoor gestimuleerd wordt om zich te verdiepen in de eigen stamboom, raakt regelmatig verwikkeld in een interessante speurtocht die niet alleen inzicht geeft in de geschiedenis van de betreffende familie, maar de onderzoeker ook in staat stelt om meer algemene historische ontwikkelingen beter te begrijpen aan de hand van concrete voorbeelden uit de eigen stamboom. Hoe kun je dat onderzoek het beste aanpakken, welke bronnen zijn er beschikbaar?
Geschiedenis Geschiedenis Ridders van Allah 'Vocht u voor IS?' Heisa was verzekerd bij dit zoekertje van NTGent voor de casting van een nieuw toneelstuk over De aanbidding van het Lam Gods, het kroonjuweel van de Vlaamse Primitieven in de Gentse kathedraal. Voor de Zwitserse regisseur Milo Rau zijn Syriëgangers hedendaagse kruisvaarders, strijders voor het geloof, en kunnen ze daarom de …
Geschiedenis Geschiedenis Fictie als voorbeeld De maffia in de film en op tv De film heeft zo'n sterk maffia-image gecreëerd, dat echte gangsters zich ernaar gedragen. Hier een selectie.
Geschiedenis Geschiedenis Tuinen van paleis Het Loo Katrien Dijkstra, Renske El en Willem Zieleman. Fotografie Hans Clauzing
Geschiedenis Geschiedenis Samoerai Nog steeds koop ik uw interessante blad elke maand los, en toen ik de aankondiging zag dat er een speciaal nummer over de Samoerai zou uitkomen, had ik een goede reden om dit te kopen. Hoewel het redelijk goede artikelen betrof, zag ik helaas te weinig informatie over het feodale systeem waarop de Samoerai-klasse was …
Geschiedenis Geschiedenis Christenen aan de Nijl In 2016 werd in het Belgische Tongeren het zogeheten Teseum geopend, waar de befaamde Tongerse kerkschat permanent te bewonderen is. Te midden van die Europese dan wel Vlaamse schat is een expositie over de Egyptische kopten te zien.
Geschiedenis Geschiedenis Campo Santo gerestaureerd Voor het eerst is in België een grootschalige restauratie uitgevoerd op een in oorsprong 19de-eeuws kerkhof, met name dat in Sint-Amandsberg, deelgemeente van Gent. Heel wat bekende kunstenaars, wetenschappers, politici, voormannen van de Vlaamse Beweging en adellijke families uit het Gentse zijn er begraven, vaak in imposante graftomben. Op de beschermlijst staan inmiddels 131 namen, …
Geschiedenis Geschiedenis Wat de maffia met de citroenboomgaarden van Palermo te maken heeft Over het ontstaan van de maffia is veel gefabuleerd. Was zij eerst een geheim genootschap van verzetsstrijders? Was er ooit een 'goede' maffia, die de zwakkeren bijstond? Nee, zeggen historici - de maffia heeft haar wortels in de boomgaarden van Palermo.
Geschiedenis Geschiedenis Schilder Adriaen Brouwer krijgt eerherstel in Oudenaarde: 'Hij hoort thuis bij de groten' Bijna was hij helemaal vergeten: Adriaen Brouwer, de op zijn 34e in 1638 gestorven schilder van kroegtaferelen waarin rokende mannen zich tegoed doen aan drank en overspel. In zijn geboortestad Oudenaarde opent op 15 september het eerste overzicht ooit. 'Brouwer hoort thuis tussen de groten: Bruegel, Rubens en Rembrandt', zegt curator Katrien Lichtert. 'Dit overzicht is een eerherstel.'
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Het is tijd dat Vlaanderen zijn eigen omgangstaal leert te omarmen' Het Vermeylenfonds, de sociaal-culturele vereniging van vrijzinnig-humanisten, vindt het 'tijd dat Vlaanderen taalkundig volwassen wordt' en wil dat we stoppen met onze zogenaamde 'tussentaal' stiefmoederlijk te behandelen. 'Het is niet gezond zo aan zelfverloochening te doen.'
Europa Europa De bloedige laatste uren van WO I: 'De wereld was al volop aan het feesten' Op 11 november 1918 om halfzes 's morgens tekenden de Duitsers en de geallieerden de wapenstilstand. Om 11 uur moesten de wapens zwijgen. Diezelfde ochtend sneuvelden nog 2700 soldaten. Historicus Pieter Serrien reconstrueerde het laatste bloedige etmaal van de Grote Oorlog. 'Een onmiddellijke wapenstilstand op 7 november had duizenden levens kunnen redden. De geallieerden weigerden.'
Geschiedenis Geschiedenis Koert Debeuf: 'Wir schaffen das is de grootste morele slag die Europa ooit aan IS heeft toegebracht' 'De geschiedenis staat bol van de we-hadden-het-nooit-verwachtmomenten', zegt Koert Debeuf, historicus en directeur van het Tahrir Institute for Middle East Policy. In zijn nieuwe boek Tribalisation legt hij uit waarom oorlog niet langer ondenkbaar is.
Geschiedenis Geschiedenis 'Jij, lieve lezer, bent een hypocriet, en gelukkig maar' Hypocrisie is overal. En iedereen wordt er boos van. Maar waarom eigenlijk? In Hypocrisie: Waarom je af en toe moet doen alsof schijnt auteur Rik Peters een nieuw licht op het fenomeen hypocrisie. Knack publiceert zijn voorwoord: 'Het is tijd dat we onze hypocrisie accepteren, omarmen en zelfs cultiveren.'
Boeken Boeken 20 jaar Harry Potter: wat heeft de tovenaarsleerling betekend? Een rondje Boterbier: de Harry Potter-reeks wordt 20! Wat heeft De jongen die bleef leven betekend voor 500 miljoen kinderen, pubers én volwassenen? 'Auteur J.K. Rowling heeft kinderen boeken laten lezen die ze amper kunnen dragen.'
Geschiedenis Geschiedenis 'Lezers willen betalen voor betrouwbaar nieuws' 'De media moeten meer aandacht hebben voor de verliezers van de globalisering', vindt John Micklethwait, hoofdredacteur van Bloomberg News.
Geschiedenis Geschiedenis WO II: hoe een iconisch beeld van de bevrijding van de kampen niet is wat het lijkt De legendarische fotograaf Henri Cartier-Bresson maakte in 1945 een beeld dat een icoon van de Bevrijding zou worden: een verklikster die spontaan in een kamp wordt geïdentificeerd. Tenminste, zo ging het de geschiedenis in. Historicus en ethicus Gie van den Berghe ging op onderzoek in de archieven en reconstrueert de feiten.
Geschiedenis Geschiedenis Protestzanger Woody Guthrie verklaart Donald Trumps racisme vanuit het graf Wat gaat er om in het hoofd van Donald Trump? En is hij werkelijk een racist? 50 jaar na zijn dood blijkt folkzanger Woody Guthrie de antwoorden te kennen op de vragen die de wereld bezighouden.
Geschiedenis Geschiedenis Zoutelande heeft meer te bieden dan het 'oude strandhuis' en de 'grijze wolken' uit het liedje Zoutelande, Veere en Domburg zijn niet alleen in trek bij Belgische toeristen. Begin twintigste eeuw trokken Nederlandse kunstenaars zoals Piet Mondriaan en Jan Toorop naar die kustgemeenten om er in alle rust het bejubelde Zeeuwse zilveren licht te schilderen. Het Gemeentemuseum in Den Haag wijdt er nu een verrassende tentoonstelling aan.
Geschiedenis Geschiedenis Filosofen aan het front tijdens de Eerste Wereldoorlog De Eerste Wereldoorlog haalde ook het leven van de belangrijkste Duitse filosofen van hun tijd overhoop. Een nieuw boek laat het hen zelf vertellen.
Geschiedenis Geschiedenis Prehistorie: waren wij oorspronkelijk Afrikanen, Aziaten of een beetje van alles? De stelling dat de moderne mens in Afrika ontstond en van daaruit de wereld veroverde, komt onder druk te staan. Recente ontdekkingen in Azië passen niet in het aloude plaatje.
Opinie | Marjolein Schepers Opinie | Marjolein Schepers 'Bescherming of asiel heb je nodig of niet, dat moet je niet verdienen' 'Onder migranten, vluchtelingen en mensen zonder papieren schuilen ook veel mensen die niet uitblinken in heldendaden, kookkunsten of studievaardigheden. Maar ook zij hebben recht op een humaan leven.' Aldus Marjolein Schepers, lid van denktank Minerva en doctorandus (VUB en UGent).
Geschiedenis Geschiedenis Het onwaarschijnlijke leven van Mathieu Corman: de vagebond die tegen fake news streed Op 16 februari 1975 schiet de Oostendse boekhandelaar Mathieu Corman zichzelf een kogel door het hoofd. De man die heel zijn leven tegen censuur vocht, wordt straks herdacht op Theater Aan Zee. 'Lang geleden was hij al bezig met dingen waar we vandaag nog altijd over discussiëren.'
Geschiedenis Geschiedenis En de boer... hij ploegde voort Het romantische beeld van het plattelandsleven werd in het Interbellum ten top gedreven. De boer was toen het perfecte voorbeeld van een nationalistisch en godsdienstig bloed- en bodemgevoel. In 1935 schreef de Nederlandse dichter J.W.F. Werumeus Buning in zijn gedicht Ballade van den boer het gevleugelde 'en de boer, hij ploegde voort' als ode aan de onverstoorbare werkijver van de boerenbevolking.
Geschiedenis Geschiedenis De Noordzee Zeevaarders, piraten en kooplieden de Noordzee was hard voor sommigen, maar de gelukkigen bracht ze vrijheid en grote winsten.
Geschiedenis Geschiedenis De geboorte van de Noordzee Het verzonken paradijs Daar waar later de Noordzee ontstond, strekte zich ooit het aantrekkelijkste leefgebied van Noord-Europa uit - tot in het Mesolithicum, toen de jager-verzamelaars in het gebied met klimaatverandering en een stijgende zeespiegel te maken kregen.
Geschiedenis Geschiedenis Een oude en vrije natie aan de kust 'Friesland is een provincie op het laagste eind van Germanië, gelegen op de oever of kust van de grote zee met een lang strand. Het begint aan de monding van de Rijn en eindigt in de Deense zee. Het volk dat er woont wordt door degenen die in Germanië wonen "Friezen" genoemd [...] En het is een volk, sterk van leden en kracht, mooi van lichaam, wreed van gemoed en druk bezig in de velden met lansen en ijzeren geschut [...] Het is een vrij volk dat door geen heer is bedwongen. Ze wagen hun lijf zodat ze vrij zullen blijven en sterven liever dan dat ze zouden worden bedwongen.'
Geschiedenis Geschiedenis Relict van een oude oorlog De bouwkundige en landschappelijke overblijfselen van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) zijn allemaal bekend in de Lage Landen. Alleen archeologisch kunnen nog vondsten gedaan worden. Langs de oevers van de Schelde, Durme en Rupel werd tijdens het Beleg van Antwerpen een fortengordel aangelegd door de Spaanse heroveraars. Die diende te verijdelen dat Staatse troepen Antwerpen zouden …
Geschiedenis Geschiedenis Shared space Shared space is een in Nederland ontwikkeld verkeersconcept dat de multifunctionaliteit van de openbare ruimte centraal stelt. Uitgangspunt is dat verkeersruimtes zijn ingericht als verblijfsruimte. Voetgangers, fietsen, scooters en auto's gebruiken dus dezelfde ruimte, met voor- en nadelen. Toch doet de shared space in sommige grote steden al snel denken aan taferelen uit de jaren …
Geschiedenis Geschiedenis Handelsmetropool Brugge De herberg met de koerswijzer Brugge was in de Middeleeuwen de rijkste stad van Noord-Europa - en een proeftuin van het kapitalisme. Hier liggen de wortels van de moderne aandelenhandel.
Geschiedenis Geschiedenis Stalins elite Some pigs are more equal than others Veertig jaar geleden volgde ik tijdens mijn studie een korte (facultatieve) verdiepingscursus over Stalin. De docent begon zijn eerste college met de opmerking: 'Hoe meer ik over Stalin en zijn Sovjet-Unie lees, hoe minder ik er van begrijp.' Aan deze woorden moest ik voortdurend denken toen ik de twee vuistdikke delen las die Yuri Slezkine over dit onderwerp schreef. Ook bij mij nam het onbegrip toe: 'hoe is het mogelijk dat zo veel intelligente en bezielde mensen tot het bittere eind hebben meegedaan aan wat steeds meer een bizar experiment werd?'
Geschiedenis Geschiedenis Polderen in den vreemde Niet ver van Hamburg, aan de Elbe, ligt het Alte Land, een streek die op de Unesco-werelderfgoedlijst wil en bepaald on-Duits oogt.
Geschiedenis Geschiedenis Games en geschiedenisonderwijs Een onmogelijk huwelijk? Een gemiddelde van negentien moorden per uur. Geef toe. Een game als Assassin's Creed: Origins kan bezwaarlijk als een kindvriendelijke leeromgeving bestempeld worden. Nu probeert gameontwikkelaar Ubisoft met een educatieve, geweldloze rondleiding de grandeur van het Oude Egypte in 3D-versie te doen herleven. Een adembenemende ervaring, maar of de conservatieve onderwijswereld het geweer van schouder wil veranderen, is zeer de vraag.