Geschiedenis Geschiedenis Boudewijn en de monarchie: 'Zijn koningschap verdient geen navolging' In verkiezingsjaren stijgt het politieke belang van de koning. In 2019 zal Filip nog eens moeten tonen of hij van hetzelfde kaliber is als zijn oom Boudewijn, de meest plichtsbewuste koning uit de geschiedenis, aldus historicus Mark Van den Wijngaert: 'Kardinaal Suenens had hem gezegd: "U moet een heilige worden, en ik zal u zeggen wat u daarvoor moet doen."'
Geschiedenis Geschiedenis Waarom modernen Frans Hals adoreerden: 'Die schoft schilderde net zoals ik' Manet, Monet, Van Gogh, Courbet: stuk voor stuk waren ze grote fan van de Hollandse meester Frans Hals, hoewel 'de losbol van de Gouden Eeuw' in hun tijd bijna vergeten was. De expo 'Frans Hals en de Modernen' onderzoekt het passionele geflirt tussen de negentiende-eeuwse nieuwlichters en hun ooit verguisde idool.
Geschiedenis Geschiedenis Het decennium na Wereldoorlog I: een ware goudmijn voor de Duitse filosofie Het decennium na de Eerste Wereldoorlog was een goudmijn voor de Duitse filosofie. Maar wat hebben Ernst Cassirer, Walter Benjamin, Martin Heidegger en Ludwig Wittgenstein ons vandaag nog te bieden? Veel, zegt Wolfram Eilenberger, auteur van Het tijdperk van de tovenaars. 'Zonder Heidegger was er van Die Grünen geen sprake geweest.'
Geschiedenis Geschiedenis Wereldoorlog I: van Brave Little Belgium naar Poor Little Belgium Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog was het kleine België een economische grootmacht. Vijftig maanden later was ons land geruïneerd. In Een dure vrede reconstrueert Mark De Geest de bruuske overgang van Brave Little Belgium naar Poor Little Belgium. 'We beseften niet wat we te verliezen hadden.'
Europa Europa Parijse parket wil onderzoek naar aanslag op Rwandese president in 1994 laten seponeren Het parket van Parijs vraagt de seponering van het onderzoek naar de aanslag van 6 april 1994 op de Rwandese president Juvénal Habyarimana.
Geschiedenis Geschiedenis EEN NIEUWE WERELD Is 12 november 1918 de eerste dag van een nieuwe wereld? In het licht van de 'lange termijn' lijkt dat een overdrijving. De oorlog heeft van de planeet aarde geen nieuw huis voor het menselijk leven gemaakt. Het oude huis is wel grondig opgeschud.
Geschiedenis Geschiedenis 11 november Uiteindelijk viel de beslissing sneller dan verwacht. Na het vastlopen van de Duitse voorjaarsoffensieven en de massale inzet van Amerikaanse troepen aan het westfront, wisten de geallieerde generaals wel zeker dat ze de oorlog zouden winnen. Toch verwachtten ze pas in 1919 een Duitse ineenstorting. De Duitse legerleiding kon per slot van rekening nog altijd …
Geschiedenis Geschiedenis De tol van meer dan vier jaar oorlog De cijfers over het aantal doden tijdens de Eerste Wereld oorlog zijn fragmentarisch en dikwijls gebrekkig. Ook over de gewonden is de informatie beperkt. Hen wachtte een moeilijke re-inte gratie in de maat schappij. En wat valt er te zeggen over de vier miljoen doden van de Spaanse griep die tot voor kort tussen de plooien van de geschiedenis vielen?
Geschiedenis Geschiedenis Volg de wegen van de herinnering in Wallonië en herdenk de Eerste Wereldoorlog De Eerste Wereldoorlog liet een spoor van vernieling na in Wallonië. Hier werd strijd geleverd tijdens de allereerste veldslag op Belgische bodem en gaf het laatste Belgische fort zich over. Hier viel het eerste en het laatste Britse oorlogsslachtoffer. Hier werd gedroomd over reddende engelen terwijl dorpen compleet van de kaart geveegd werden. De forten van toen bezorgen je vandaag nog steeds kippenvel.
Geschiedenis Geschiedenis Europa hertekende zichzelf na de Eerste Wereldoorlog, maar vrede leverde dat niet op De wapenstilstand van 11 november 1918 doet de wapens op alle fronten zwijgen. Maar de harde vredesverdragen die daarna worden getekend, bieden geen garantie voor een duurzame vrede. Integendeel, ze bevatten de kiemen voor conflicten die zullen uitmonden in een nieuwe wereldoorlog.
Geschiedenis Geschiedenis Wederopbouw, een zware klus De Eerste Wereldoorlog heeft niet alleen een hoge menselijke tol geëist, maar ook veel materieel leed veroorzaakt. De Westhoek is onherkenbaar verwoest maar ook in de andere landsdelen hebben steden en gemeenten schade opgelopen tijdens de Duitse inval en daaropvolgende bezetting.
Geschiedenis Geschiedenis Hoe een radicaal Vlaams-nationalisme ontsproot aan de Eerste Wereldoorlog Kort na de wapenstilstand die een einde bracht aan de Eerste Wereldoorlog raken veel Belgen even in een patriottische roes. Door het gezamenlijk lijden is een duurzame eenheid tussen Vlamingen en Walen ontstaan, beweert koning Albert. Dat is gezichtsbedrog. Tot de erfenis van de oorlog hoort ook een nieuw, radicaal Vlaams-nationalisme.
Geschiedenis Geschiedenis De naweeën van de Eerste Wereldoorlog: alles blijft hetzelfde, en toch verandert alles De strijd die tussen 1914 en 1918 woedde, was anders dan alles wat de mensheid zich over oorlogvoeren herinnerde of ooit geleerd had. We spreken daarom over de 'Groote Oorlog'. Hij verwoestte hele streken en verslond miljoenen levens. Maar wat heeft hij aangericht bij de overlevenden?
Geschiedenis Geschiedenis Loppem en de doorstart van het koninkrijk Loppem is een dorp bezuiden Brugge. In de laatste weken van de oorlog neemt koning Albert er zijn intrek in het kasteel van baron van Caloen. Het wordt het decor voor beslissende gesprekken over de toekomst van België.
Geschiedenis Geschiedenis Een nieuw land 22 november is geen officiële feestdag in België. Toch is dat de verjaardag van het 'nieuwe land' dat op het Belgische grondgebied ontstaat na de Grote 0orlog.
Geschiedenis Geschiedenis Het geallieerde tegenoffensief In juli 1918 liggen de kaarten helemaal anders dan vier maanden eerder. Van een totale Duitse overwinning is geen sprake meer. Toch heerst er twijfel bij de geallieerden. Het Duitse leger biedt nog stevig weerwerk. De honderdduizenden Amerikaanse soldaten worden slechts mondjesmaat in de strijd geworpen. Niets wijst erop dat de oorlog in 1918 beslecht zal worden.
Geschiedenis Geschiedenis Hoe België omging met de herinnering aan de Eerste Wereldoorlog Na de oorlog worden tal van initiatieven genomen om de gebeurtenissen en de slachtoffers te herdenken. Er ontstaat debat over het al dan niet bewaren van de oorlogsruïnes en er rijzen vragen over de repatriëring van de soldatenlichamen.
Geschiedenis Geschiedenis De belofte van een beter leven 1919 is het jaar van de Grote Vredeskater. Na de uitbundige vreugde om de wapenstilstand vallen veel Belgen weer terug in de doffe ellende van werkloosheid en armoede. Maar aan de einder gloort wat licht.
Geschiedenis Geschiedenis Duitsland valt aan Zowel vriend als vijand beseft dat Duitsland aan zet zal zijn in 1918. Aan het oostelijk front heeft het communistische Rusland de handdoek in de ring gegooid. Aan het westelijk front happen de Britten naar adem na hun campagne bij Ieper, likt het Franse leger zijn wonden na grootschalige muiterijen en zijn de Amerikanen nog te weinig talrijk en onvoldoende getraind om beslissend te zijn.
Geschiedenis Geschiedenis Met vallen en opstaan: de Belgische economie na 1918 Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog liggen bijna alle sectoren van de Belgische economie lam. Een terugkeer naar de vooroorlogse situatie lijkt onmogelijk, een snelle relance utopie. Zeker wanneer de verhoopte en aanzienlijke Duitse herstelbetalingen uitblijven.
Geschiedenis Geschiedenis Bruno De Wever: 'Nooit meer oorlog? Ik denk dat oorlog soms noodzakelijk is' Droeg de Eerste Wereldoorlog de kiemen van een volgende wereldbrand in zich? Begon de Tweede Wereldoorlog eigenlijk met de vrede van Versailles? En hoe zat het ook alweer met die dolkstootlegende? Op hoorcollege bij de Gentse professor Bruno De Wever.
Geschiedenis Geschiedenis 11 november 1918: vrede in Europa? In het najaar van 1918 dringen geallieerde offensieven Duitsland en zijn bondgenoten in het defensief. Een voor een werpen ze de wapens neer. Ook Duitsland vraagt een wapenstilstand aan. Zo komt er na 1.567 dagen van bittere strijd een einde aan de oorlog, althans in het westen...
Belle Epoque Belle Epoque Historicus Antoon Vrints: 'Eind jaren 20 zakte de belangstelling voor WOI ineens in elkaar' Wordt het na alle herdenkingsgedruis van de voorbije vier jaar nu opnieuw stil rond de Groote Oorlog? Heeft het eeuwfeest ook nieuwe inzichten opgeleverd? Historicus Antoon Vrints maakt de balans op.
Geschiedenis Geschiedenis 100 jaar geleden werd België bevrijd, laatste woorden: 'En avant!' Fotograaf Tom Bruelemans herdenkt het Bevrijdingsoffensief. 'Die oorlogsplekken hebben een vreemde aantrekkingskracht.'
Europa Europa Na de gijzeling door de Charlie Hebdo-terroristen: 'Het kan niet dat je verderop een moskee bouwt' In De onfatsoenlijken gaat journalist Jan Antonissen op zoek naar de mensen die door de goegemeente met de nek worden aangekeken. Knack biedt u een passage uit het boek aan, over drukker Michel Catalano, de man die in januari 2015 gegijzeld werd door de broers Saïd en Chérif Kouachi, twee moslimterroristen op de vlucht na hun moorddadige raid op het redactielokaal van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo. De latere bouw van een moskee nabij zijn drukkerij hield Catalano met succes tegen.
Europa Europa Van hondenvlees eten tot executies: zo leefden Belgen tijdens de Eerste Wereldoorlog In Een dure vrede beschrijft auteur Mark De Geest hoe België door de Eerste Wereldoorlog zijn voormalige status als industriële grootmacht voor altijd kwijtspeelde. Knack biedt u een fragment aan uit het boek over het dagelijks leven tijdens de Grote Oorlog.
Geschiedenis Geschiedenis Werkelijkheid of fictie? Het uitzoeken van illustraties voor deze special deed denken aan de montage van een maffia-film: Hollywood en de rauwe werkelijkheid komen soms angstig overeen. Dodelijke slachtoffers op straat, bloedbespetterde autoramen; vooral in Amerika bestond bij de media weinig respect voor slachtoffers of nabestaanden van geweld. Tegenwoordig plaatst de politie snel schermen om zo'n crime scene, …
Geschiedenis Geschiedenis Muziekplekhechting Topofilie, voor menigeen een onbekend begrip. In maart prijkte het woord - dat 'liefde voor een plek' betekent - op het titelblad van een dissertatie die aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam verdedigd werd. De promovenda, Leonieke Bolderman, onderzocht waarom mensen een band opbouwen met een plek waar de muziek gemaakt werd of met de …
Geschiedenis Geschiedenis De tien geboden Het 'eervolle genootschap' heeft ongenadig strenge regels, waar elk lid aan gehouden is - op straffe van de dood. In 2007 kwam de geheime grondwet van de maffia verrassend aan het licht.
Geschiedenis Geschiedenis Rijk land, arme inwoners De kaart toont het landelijke Partinico bij Palermo met zijn velden en tuinen. Ondanks de vruchtbaarheid van de streek kwam het hier telkens weer tot hongeroproeren. Begin 17de eeuw nam de Siciliaanse adel daarom al bandieten in dienst om het eigen grondbezit te beschermen.
Geschiedenis Geschiedenis Het matriarchaat Breekijzer tegen de maffia Het lijkt dat de uitgever er zelf ook niet uit kwam: is de 'Ndrangheta werkelijk 's werelds machtigste misdaadorganisatie of is de iets meer bescheiden benaming maffiaorganisatie beter op zijn plaats? Daarom prijkt de ronkende eerste karakterisering op de omslag van het boek en op de titelpagina in het boek zelf is voor de tweede naam gekozen. Voor beide namen, zo blijkt uit het met vaart geschreven boek, valt het nodige te zeggen.
Geschiedenis Geschiedenis In de greep van de Zwarte Hand Little Italy in New York heeft omstreeks 1900 z'n problemen: woningnood, armoede - en maffiose afpersers. Politieagent Joe Petrosino pakt hen aan.
Geschiedenis Geschiedenis De Japanse Dodenspoorlijn Tijdens de Japanse bezetting van Zuidoost-Azië in de Tweede Wereldoorlog bouwden tienduizenden geallieerde krijgsgevangenen een spoorlijn dwars door Siam en Birma, ruim 400 kilometer lang. Uitsluitend handenarbeid met primitief materieel, onder onmenselijke omstandigheden en in een moordend tempo.
Geschiedenis Geschiedenis Vier eeuwen pandjeshuis of lommerd in de Lage Landen Snel geld nodig zonder lening af te sluiten? Dan kan men een waardevol object in pand geven in ruil voor geld. Bedoeling is dat het na enige tijd wordt opgehaald en het geleende bedrag terugbetaald, vermeerderd met een lage interestvoet. Gebeurt dat niet, dan wordt het object geveild. De 'bergen van barmhartigheid' weten zo al eeuwenlang succesvol stand te houden. De berg van barmhartigheid in Brussel, opgericht in 1618, is de oudste nog bestaande openbare leenkas van de Zuidelijke Nederlanden.
Geschiedenis Geschiedenis Siciliaanse toestanden in Midden-Brabant 'Wij hebben de omvang zwaar onderschat. Peter Noordanus, burgemeester van Tilburg, zei "Pas in Tilburg zag ik hoe groot het probleem is". Die noodklok klinkt ook door in de recente studie van Moors en Spapens: een ontluisterend beeld van Siciliaanse toestanden in Midden-Brabant. De criminaliteit is van ongekende proporties en er is echt een parallelle samenleving ontstaan.'
Geschiedenis Geschiedenis Goed-fout in 80 jaar oorlog In 1580 heeft Filips II er schoon genoeg van. Hij doet Willem van Oranje in de ban en looft een bedrag uit van 25.000 gouden kronen voor ieder die het land kan verlossen van 'desen bosen hijpocriet' die met het ophitsen van de bevolking, aanslagen en puur geweld het land tot een staat van verwarring en totale chaos heeft gebracht.
Geschiedenis Geschiedenis De peetvader Op z'n veertiende is Alphonse 'Al' Capone al schoolverlater. Hij was veel geschikter voor de praktijk van de straat. Over hoeveel lijken hij als gangster precies ging, is nog altijd onbekend.
Geschiedenis Geschiedenis Het verhaal van een kaskraker De anekdote wil dat de aardappelchip in 1853 is uitgevonden door George Crum, destijds de nukkige chef-kok van het Moon's Lake House in het mondaine Amerikaanse kuuroord Saratoga Springs. Een lastige klant stuurde zijn bestelling van gebakken aardappelen meerdere keren terug omdat hij ze te dik, te slap of te flauw vond. Crum besloot de criticus eens goed op zijn nummer te zetten. Hij sneed de aardappelen flinterdun, frituurde ze keihard en bestrooide de schijfjes met een overmatige hoeveelheid zout. Tot Crums stomme verbazing vond de klant de gefrituurde wraakschijfjes heerlijk. En voilà, de aardappelchip was geboren.
Geschiedenis Geschiedenis Het maffiadossier Afpersing, moord, wapensmokkel, drugshandel - al meer dan anderhalve eeuw strekt de monsteroctopus van de georganiseerde misdaad zijn begerige tentakels uit. Eerst in Zuid-Italië, toen ook in Noord-Amerika.
Geschiedenis Geschiedenis Frankie en zijn maffiamaatjes Ja, de grote Frank Sinatra verkeerde in maffiakringen. Maar compromitteerde hij zich daar ook?
Geschiedenis Geschiedenis Het land van de Elamieten, Parthen en Seleuciden Al decennia leven Iran en het Westen onder gespannen politieke verhoudingen, hetgeen bijdraagt aan een relatief grote onbekendheid met de Iraanse oude cultuur. De expositie Iran, bakermat van de beschaving in het Drents Museum belicht in een razend tempo het historisch enorm rijke land.
Geschiedenis Geschiedenis Zwager Albrecht In de uitgave van juli 2018 staat een interessant artikel over de lotgevallen van prinses Marianne als royal outcast. Haar huwelijk met Albrecht van Pruisen is een van de vele verbintenissen tussen de Oranje-Nassaus en de Hohenzollern. Friedrich Wilhelm IV wordt genoemd als schoonvader van Marianne. Dat is natuurlijk onjuist. Friedrich Wilhelm was één van …
Geschiedenis Geschiedenis Rijswijkseplein In het nummer 5 staat op pagina 14/15 bij de foto dat dit de Loosduinseweg in De Haag is. Dat is niet juist. Het moet Rijswijkseplein zijn. Tot op de dag van vandaag een plein waar verkeerskundigen nog niet echt raad mee weten. Het sfeerbeeld van 1957 is wel mooi. Als jongen heb ik er …
Geschiedenis Geschiedenis De islam in Europa Christendom en islam delen ruim duizend jaar geschiedenis, getekend door oorlogen, maar ook door uitwisseling van handelswaar, wetenschappelijke kennis en kunst. Zonder de Arabieren in Europa was er bijvoorbeeld geen Renaissance geweest. Hoe vestigde de islam zich in Europa, wat is zijn blijvende invloed?
Geschiedenis Geschiedenis Plein(tje) voor Lumumba Een ministukje Brussels grondgebied is sinds 30 juni vernoemd naar Patrice Lumumba, de eerste premier van de Democratische Republiek Congo. De Lumumbasquare is niet meer dan een hoek van een bestaand plein op de grens van Brussel en Elsene. Jarenlang hebben twee Congolese verenigingen geijverd voor die erkenning, onder meer met petities en een standbeeld …