Geschiedenis Geschiedenis De tijd in kleur Omdat het kan? Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850-1960
Geschiedenis Geschiedenis Hymans' missie Het artikel van Mark De Geest (ook bekend van tv-documentaires) over het droevige lot van België aan de onderhandelingstafels na WO I maakt schrijnend duidelijk dat de werkelijkheid van de Britten en Fransen die van hun eigenbelang was. De nieuwe Midden-Europese staten en staatjes moesten het zelf maar uitvinden, het heldhaftige en brave België dat …
Geschiedenis Geschiedenis Ridders in de middeleeuwen Het romantische ideaal en de rauwe werkelijkheid
Geschiedenis Geschiedenis Zeerovers De intro van de Piraten-editie was er eentje van dik-hout-zaagt-men-planken: verstotenen, plunderaars, goudjagers, gespuis. Gelukkig kwam in de artikelen de nuance. Met name de bijdragen over de watergeuzen en de Duinkerkers spraken mij aan, ook omdat dit onze eigen contreien betreft. En verderop werd duidelijk gemaakt dat er soms geen verschil was te zien tussen …
Boeken Boeken Vergeten volksverteller John Flanders: de man die de Vlaamse jeugd bang maakte Hij entertainde de Vlaamse jeugd met meer dan honderd verhalen in de reeks Vlaamse Filmpjes en veroverde Frankrijk met een rist politieromans en het magisch-realistische Malpertuis. Toch is Raymond De Kremer, alias John Flanders, alias Jean Ray, in eigen land zo goed als vergeten. Met zijn biografie Soms overtreft de werkelijkheid de fantasie brengt Geert Vandamme een gepast eerbetoon aan 'de Belgische Edgar Alan Poe'.
Geschiedenis Geschiedenis Landbouw ligt aan de basis van de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen De sociale relaties van onze verre voorouders steunden op gelijkheid en solidariteit.
Geschiedenis Geschiedenis De showman Hij is de meest gevreesde piraat van de Cariben. Zijn duivelse tronie is al genoeg om zeelui de rillingen te geven - en dat terwijl hij behalve in zijn laatste gevecht niemand gedood heeft. Blackbeard vertrouwt op intimidatie.
Geschiedenis Geschiedenis De Belgische ijskoningin Yvonne Geurts Schandalen in het kunstschaatsen zijn van alle tijden. I, Tonya, de film over het complot rond de Amerikaanse kunstschaatsster Tonya Harding om haar concurrente Nancy Kerrigan uit te schakelen voor de Amerikaanse kampioenschappen van 1994, trok wereldwijd volle zalen. Ook in het leven van Charles en Yvonne de Ligne, een Belgisch schaatskoppel uit het Interbellum, schuilt een veelbelovend filmscript.
Geschiedenis Geschiedenis Antwerpse vernieuwer Gilbert van Schoonbeke (1519-1556) wordt dit jaar herdacht voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling van Antwerpen. Het beleg in 1542 door Maarten van Rossem had aangetoond dat de militaire versterkingen rond de stad dringend gemoderniseerd dienden te worden. Ondernemer Van Schoonbeke kreeg de opdracht om het aanslepend bouwproject in orde te maken. Om dat te …
Geschiedenis Geschiedenis De piraat en de kangoeroe Maar liefst drie keer omzeilt Dampier de wereld - als piraat, kapitein en vrijbuiter. Zijn buit? Wetenschappelijk onderzoek.
Geschiedenis Geschiedenis Grenzen dicht Op 15 november 1956 arriveren 670 Hongaarse vluchtelingen in Utrecht. Na het neerslaan van de Hongaarse Opstand door de Sovjet Unie komt een grote vluchtelingenstroom op gang. Op 10 november hebben al 16.000 Hongaren hun vaderland verlaten, uiteindelijk nemen zo'n 200.000 mensen de benen. Het is Koude Oorlog en Nederland opent ruimhartig zijn grenzen. De …
Geschiedenis Geschiedenis Zeeroverbestaan Om in één klap rijk te worden laten in de 18de eeuw veel zeelui zich op een piratenschip lokken. Helaas, hun wacht dikwijls een triest en wreed lot. Menigeen eindigt aan de galg.
Geschiedenis Geschiedenis Oradour-sur-Glane Omstreeks 13.30 uur zien de inwoners van Oradour-sur-Glane, een dorpje nabij Limoges, een grote colonne naderen. Het zijn manschappen van het Eerste Bataljon van het Eerste Regiment Der Führer van de 2de SS-Panzer-Division Das Reich. Zij omsingelen het slaperige dorp en dwingen de dorpelingen bijeen te komen op het Champ de Foire, het marktplein. Daar …
Geschiedenis Geschiedenis Wat betekent de uitdrukking 'naar Vianen gaan'? Camille Hermsen vraagt de redactie:
Geschiedenis Geschiedenis Piraten van de sultan Eeuwenlang zijn zij de schrik van de Middellandse Zee: de Barbarijse maar van een geopolitiek confl ict. In strikte zin zeerovers uit Noord-Afrika. Hun overvallen zijn geen uiting van een cultureel, zijn ze dan ook geen zeerovers, maar kapers.
Geschiedenis Geschiedenis Duinkerker kapers tijdens de Tachtigjarige Oorlog Piraterij is nog steeds een hot item. In de media keert ze geregeld terug als nieuws. Onlangs nog verlengde de Europese Unie 'Operatie Atalanta', de piraterijbestrijding langs de Somalische kust, tot 31 december 2020. Ruim vierhonderd jaar geleden behoorden piraterij en de toen juridisch geaccepteerde kaapvaart tot de 'normale' bedrijfsrisico's. Zij waren een plaag voor reders, zeevarenden en hun thuisfront, een zegen voor de Vlaamse havensteden, maar zeker geen voorpaginanieuws.
Geschiedenis Geschiedenis Poetins vuile was Onderzoekers naar Sovjet-geschiedenis gaan het een stuk lastiger krijgen dan hun grote voorbeelden Anne Applebaum ( Goelag, 2003), Daniel Beer ( Het huis van de dood, 2016) en Yuri Slezkine ( Het Huis van de Regering, 2017). Zij profiteerden van de openheid die de Russische autoriteiten hun archiefinstellingen toestonden. Historici kregen dossiers in handen waarmee …
Geschiedenis Geschiedenis Feiten verdraaien Wie zich verbaast over Trumps alternative facts, kan zich vergapen aan de grootmeester in zulke feitengoochelarij, keizer Augustus. In 19 v.Chr. haalde hij een huzarenstukje uit door een kleine 35 jaar oude schandvlek weg te poetsen. Generaal Crassus werd toen door de Parthen in de Slag bij Carrhae vernietigend verslagen. Traumatisch was het kwijtraken van …
Geschiedenis Geschiedenis Kijken in de wereld van Bruegel Dit jaar is het 450 jaar geleden dat Pieter Bruegel de Oude (±1525/1530-1569) in Brussel overleed. Zijn nalatenschap is groots: als geen ander wist hij het aardse leven in verstilde taferelen en miniaturen vast te leggen. Bruegels toon is lieflijk, humoristisch, realistisch en gruwelijk en getuigt van een groot inlevingsvermogen. Bruegel werd beïnvloed door het humanisme, dat in zijn tijd opgang maakte in de Vlaamse steden. De geest van de meester wordt opgeroepen met tal van grote en kleine tentoonstellingen, kunstmanifestaties en wandelingen in België - en ook een beetje in Frankrijk.
Geschiedenis Geschiedenis Trinitariërs verlossen christenslaven 'Op 14 december kwamen hier elf slaven aan, vooral Oostendenaars. Het waren de laatsten vanop het schip van kapitein Geselle, die in 1724 door twee Algerijnse zeerovers gevangen genomen werden en sedertdien in slavernij geweest waren. Velen van hun metgezellen waren al in 1731 verlost geworden en naar huis gekomen. Ze zijn allen afgekocht door het Broederschap van de Allerheiligste Drievuldigheid,' noteerde de Oostendse kroniekschrijver Jacob Bowens in 1735.
Geschiedenis Geschiedenis Piraten of vrijheidsstrijders? De watergeuzen Iedereen weet hoe vreselijk IS-strijders in Syrië en Irak huishielden. Of hoe wetteloos en gevaarlijk het optreden van Somalische piraten is, die tot op de huidige dag de handelsvaart ernstige schade toebrengen. Zijn de geuzen uit de Tachtigjarige Oorlog met hen te vergelijken? In ieder geval waren zij betrokken bij een bloedige burgeroorlog die door de Nederlanden raasde in het begin van de Tachtigjarige Oorlog.
Geschiedenis Geschiedenis De VOC in India In de Zuid-Indiase deelstaat Kerala weet ieder schoolkind wie de roemruchte VOC-bevelhebber Eustache de Lannoy was. Er staat niet voor niks een gedenkzuil voor hem. In zijn moederland kent niemand hem. De zuil is een van de vele 'aandenkens' aan de VOC, die eeuwenlang talrijke handelsvestigingen in India bezat.
Geschiedenis Geschiedenis Militaire stadsplattegronden Lodewijk XIV (1638-1715) was een Franse vorst die met het adagium 'l'Etat, c'est Moi' het verlicht despotisme als politiek systeem vorm gaf. De Zonnekoning tekende niet alleen een strak centralistisch beleid in Frankrijk uit maar was ook quasi permanent betrokken in internationale diplomatieke activiteiten. Dat mondde uit in talrijke militaire campagnes tegenover al zijn buurlanden, met een grote voorkeur voor de Nederlanden.
Geschiedenis Geschiedenis Het bruidsboeket Bloemen houden van mensen, zo willen de fleuristen ons graag doen geloven. Naar de letter onzin natuurlijk, maar het omgekeerde is zeker waar. Bloemen zijn in alle tijden gewaardeerd en gekoesterd en vervullen een rol bij alle belangrijke rituelen en ceremoniën van de mens. De koningin onder de boeketten is ongetwijfeld het bruidsboeket. Hoe is dat zo gekomen?
Geschiedenis Geschiedenis Piratenzenders Het deed me goed om te lezen over Radio Veronica. Het is nu moeilijk voor te stellen hoe populair de 'piratenzenders' toen waren. Dat zal ook te maken met de omstandigheid dat er maar weinig radiozenders waren, en dat de 'officiële' zenders geen of nauwelijks popmuziek draaiden. En waar geen vlotte dj's bij hoorden, maar …
Geschiedenis Geschiedenis Slaven Het zal u zijn opgevallen dat het slavernijverleden, meer algemeen onze 'koloniale erfenis' in steeds kritischer daglicht komt te staan. Ik was daarom blij met het artikel over Tula, in G/Geschiedenis editie 3, zeker omdat de bron van dat verhaal het Nationaal Archief van Nederland is. Betrouwbare bron dus. Maar de discussie rond de bijschriften …
Geschiedenis Geschiedenis Eeuwenoud Eigentijds; begijnhoven Het bezoek aan grootjuffrouw Marcella van Hoecke op het Klein Begijnhof in Gent dateert van 1998. Het complex met barokke kerk, kapellen, huizen en conventen lag er verwaarloosd bij.
Geschiedenis Geschiedenis Riddertoernooien Begonnen als training voor de slag, werden riddertoernooien meer en meer een dagenlang spektakel waarbij geregeld ernstige ongelukken gebeurden. Geen wonder dat de kerk er mordicus tegen was. Later kwamen er regels en rituelen. Maar de kans op grote roem was vaak even groot als het risico van een smadelijke dood.
Geschiedenis Geschiedenis Jaren zestig De Maagdenhuisbezetting ( G/Geschiedenis mei) is inderdaad, zoals u schrijft, symbolisch voor de breuk met de dorre na-oorlogse jaren. Het was een tijd waarin je wel brutaal moest zijn, met bezettingen en zo, om de vastgeroeste maatschappij wakker te schudden. Ik deed daar enthousiast aan mee, al ging het geweld waarmee bijvoorbeeld studenten (en relschoppers …
Geschiedenis Geschiedenis Jo-ho-ho en een fles rum Jack Sparrow, Blackbeard of Long John Silver - piraten zijn cult. Sinds 1883 prikkelt Robert Louis Stevensons roman Schateiland de fantasie van alle generaties lezers. Al decennia zeilen Hollywoodpiraten als Errol Flynn en Johnny Depp met groot succes over het scherm. En geen carnaval of kinderoptocht of er lopen wel piraten mee. Zelfs Lord Byron …
Geschiedenis Geschiedenis België bekaaid bedeeld Het Verdrag van Versailles 1919 Nadat op 11 november 1918 in een treinwagon in Compiègne de wapenstilstand werd getekend, zwegen eindelijk de kanonnen. Maar vrede was het nog lang niet. Die kwam er pas na lange en moeizame onderhandelingen die de kaart van Europa hertekenden en een volledig nieuw politiek landschap creëerden. Hoewel België vol hoop naar de conferentie trok, moest het met vrijwel lege handen weer naar huis keren.
Geschiedenis Geschiedenis Het leven van Griet De Bock: de zangeres die van de aardbol verdween Ze was de eerste rock-'n-rollzangeres van België. Een wilde vrouw, die met talent keet schopte. Tot ze plots wég was. Dit is het verhaal van Kate.
Geschiedenis Geschiedenis Speeches die de wereld hebben veranderd: 'Grote redenaars zijn niet altijd de beste politici' Dat de beroemdste speech van Martin Luther King niet 'A Cancelled Check' heet maar 'I Have a Dream', hebben we te danken aan gospelzangeres Mahalia Jackson. Het is een van de weetjes in When They Go Low, We Go High, een boek over de 25 grootste redevoeringen uit de wereldgeschiedenis.
Geschiedenis Geschiedenis Wat we kunnen leren van de link tussen IS-kinderen en de jongste Vlaamse oostfronters Hoe gevaarlijk is de terugkeer van geradicaliseerde kinderen of kinderen van geradicaliseerde ouders? Een vergelijking tussen de IS-kinderen en het Vlaamse Jeugdbataljon kan ons dichter bij het antwoord brengen.
Geschiedenis Geschiedenis Antwerpse leerlingen nemen schoolboeken uit Israël en Palestina onder de loep: 'Gebrek aan neutraliteit niet verwacht' Drie maanden lang verdiepten Antwerpse leerlingen zich in schoolboeken uit Israël en Palestina. Knack sprak met enkele leerlingen en de begeleidende leerkrachten. 'Het leek wel alsof het ene kamp meer over het onderwerp te zeggen had dan het andere.'
Geschiedenis Geschiedenis Van Russische revolutionairen tot jihadi's: hoe de zelfmoordterrorist de wereld veranderde Het begon met een aanslag op de Russische tsaar in 1881, intussen staat de teller op 71.000 slachtoffers and counting: zelfmoordterreur is een gesel van de moderne tijd. De Britse onderzoeksjournalist en oorlogsreporter Iain Overton schreef er een standaardwerk over, De prijs van het paradijs.
Geschiedenis Geschiedenis Onmogelijk dat Belgische piloot vliegtuig van Hammarskjöld neerhaalde volgens ex-piloten Het is technisch onmogelijk dat een licht vliegtuig als de Fouga Magister, met de Belgische huursoldaat Jan Van Risseghem aan de stuurknuppel, in september 1961 het vliegtuig neerhaalde van toenmalig VN-secretaris-generaal Dag Hammarskjöld, in wat toen Noord-Rhodesië was. Tot die conclusie kwamen, elk afzonderlijk, de gepensioneerde piloten Wilfried De Brouwer en Karel Vervoort.
Boeken Boeken De mythe van D-day als keerpunt van de Tweede Wereldoorlog In De grote mythen van de moderne geschiedenis houdt Jacques Pauwels een reeks hardnekkige opvattingen over de geschiedenis tegen het licht. Knack biedt u graag een passage uit het boek aan, over het belang van de landing in Normandië.
Wereld Wereld In beeld: Nog altijd littekens in het landschap van de landing in Normandië Terwijl we de 75e verjaardag herdenken van de landing van de geallieerde troepen in Normandië, staan de beelden van de stranden zoals ze nu zijn in schril contrast met de foto's die werden genomen op het moment van de invasie.
Europa Europa Hoe soldaten uit China en India meevochten in de loopgraven bij Ieper Meer dan een kwart miljoen Indiërs en Chinezen belandden tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het westelijk front. Historicus Dominiek Dendooven onthult de verborgen geschiedenis van de 'koelies' uit Shandong en de 'sepoys' uit Punjab, de pastoor van Dikkebus en de fotograafsdochter die moest poseren met 'al die donkere' types.
