4 februari
Begin van de Conferentie van Jalta. Churchill, Stalin en Roosevelt hertekenen de kaart van het naoorlogse Europa. De kiemen worden gezaaid voor de Koude Oorlog nadien.
14 februari
Het legendarische bombardement van Dresden.
7 maart
De Ludendorff-brug bij Remagen over de Rijn valt ongeschonden in handen van de Amerikanen. Met Operatie Plunder veroveren de Amerikanen op 24 maart bij Wesel een volgende brug over de Rijn. Ook de Britten steken dan met 300.000 manschappen de Rijn over. Nazi-Duitsland ligt binnen bereik van de geallieerden. Desondanks zet Hitler nog diezelfde maand zijn laatste reserves in op het oostfront, richting Balatonmeer in Hongarije. Een vergeefse poging om zijn laatste oliebronnen te redden. Wenen en Praag vallen die maand in handen van de Russen.
12 april
De Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt sterft. Hij wordt opgevolgd door Harry Truman, die niet afwijkt van de eerder in Jalta gemaakte afspraken met Churchill en Stalin. Truman houdt ook vast aan de eis van een ‘onvoorwaardelijke Duitse overgave’, die werd vastgelegd op de Conferentie van Casablanca van januari ’43.
16 april
Het Rode Leger begint aan de Slag om Berlijn. Diezelfde dag veroveren de Amerikanen Neurenberg.
25 april
Amerikanen en Russen schudden elkaar de hand in Torgau aan de Elbe, in Duitsland.
30 april
Adolf Hitler pleegt zelfmoord in zijn bunker onder de Rijkskanselarij. De dag voordien trouwt hij met Eva Braun, die samen met hem zelfmoord pleegt. De lijken worden verbrand. “Hij sneuvelt aan het hoofd van zijn troepen bij de verdediging van Berlijn”, verbloemt de Rundfunk de volgende ochtend nog maar eens de waarheid.
1 mei
Ook Joseph Goebbels, de nieuwe Duitse rijkskanselier, pleegt zelfmoord in de Führer-bunker, samen met zijn vrouw Magda. Eerst vergiftigen ze hun zes kinderen. Nog andere nazi-getrouwen plegen zelfmoord. Admiraal Karl Dönitz volgt Hitler op als rijkspresident. De dag nadien wordt Berlijn overgeleverd aan de Russen.
7 mei
De Duitsers capituleren onvoorwaardelijk. De overgave wordt getekend door hun chef operaties, Alfred Jodl, op het hoofdkwartier in Reims van de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower. Aanvankelijk probeert Jodl, in opdracht van Dönitz, de overgave nog te beperken tot het westelijk front maar Eisenhower dreigt ermee de Duitsers in de armen van de Russen te drijven.
8 mei
V-day, of beter VE-day: Victora in Europe. De onvoorwaardelijke capitulatie wordt opnieuw getekend in Berlijn, ditmaal door de Duitse opperbevelhebber Wilhelm Keitel, de Russische generaal Georgi Zjoekov, de Amerikaanse generaal Carl Spaatz, de Britse luchtmachtcommandant Arthur Tedder en de Franse generaal Jean de Lattre de Tassigny. Daarmee komt er een formeel einde aan de Tweede Wereldoorlog in Europa.
26 juni
Vijftig landen ondertekenen het handvest van de Verenigde Naties. Polen wordt meteen de 51ste originele lidstaat. In oktober wordt het handvest geratificeerd door de Grote Vijf, de permanente leden van de Veiligheidsraad. Dat zijn dan de VS, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, de Sovjet-Unie en de Republiek China – dat dan nog niet in handen is van de communist Mao.
5 juni
De Amerikaanse generaal Douglas MacArthur meldt de complete bevrijding van de Filipijnen. Op zijn gezag wordt de voormalige Amerikaanse kolonie meteen de onafhankelijkheid verleend. De voorbode van de dekolonisatie in Azië, die vooral de Britten en de Fransen onaangenaam verrast.
17 juni
De Conferentie van Potsdam. Het laatste triootje van de geallieerden. VS-president Harry Truman maakt zijn debuut in dit gezelschap. Winston Churchill wordt tijdens deze top, op 26 juli, weggestemd door de Britse kiezers en vervangen door Labourleider Clement Attlee. Zij spreken onder elkaar af dat ze van Japan niets minder dan de onvoorwaardelijke overgave eisen, op straf van de “onmiddellijke en totale verwoesting”. Truman meldt in Potsdam aan Stalin het bestaan van de atoombom, en zijn voornemen om eerstdaags ervan gebruik te maken. Stalin heeft er weet van, door zijn spionnen binnen Project Manhattan en hij ontmoedigt Truman allerminst. Hij is namelijk even benieuwd als Truman naar het belang van dit nieuwe wapen in de naoorlogse machtsverhoudingen.
6-9 augustus
De Amerikanen gooien twee atoombommen op achtereenvolgens Hiroshima en Nagasaki. Pas na de eerste bom verklaart Stalin de oorlog aan Japan. Hij valt onmiddellijk Mantsjoerije binnen, de Japanse kolonie in China. Bovenop de twee atoombommen wordt dit de doodsklap voor Japan.
14 augustus
Keizer Hirohito kondigt omfloerst de capitulatie aan, met een vooraf opgenomen radioboodschap. De eerste keer dat hij zijn volk toespreekt. De oorlog “verloopt eigenlijk niet in ons voordeel”, legt hij laconiek uit, “vooral vanwege een nieuwe en ontzettend wrede bom”.
2 september
De Japanners tekenen de capitulatie aan boord van het Amerikaanse slagschip Missouri dat in de baai van Tokio voor anker ligt. Het orgelpunt van deze wereldoorlog.
Knack Historia
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
