Koningin Victoria als huwelijksmakelaar

Deborah Cadbury

Haar kinderen en kleinkinderen op Europese tronen

Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2018

428 blz., ? 34,99 ISBN 978 90 468 2333 0

(vert. Roelof Posthuma)

Val van de koninklijke bende

In maart 1881 raapten omstaanders in Sint-Petersburg het gruwelijk verminkte lichaam van tsaar Alexander II, ooit een jeugdliefde van Victoria, van de straat op. Deze gebeurtenis leek het gelijk van koningin Victoria te bewijzen. Rusland was nog een barbaars land dat niet paste in haar strategie om via huwelijken het model van een constitutionele, liberale monarchie overal te implementeren. Deborah Cadbury volgt de bemoeienissen van de koppige, scherpzinnige en melancholische weduwe om het juiste huwelijk voor haar kroostrijk nageslacht te arrangeren. ‘De censor en de beoordelaar van al onze levens’, schreef een van hen bitter. Vandaar ook staat dit boek vol menselijke drama’s. Alleen wie even koppig of sluw als Victoria was, kon zich onttrekken aan haar bemoeizucht, zoals haar lievelingskleinkind Alix, die de latere tsaar Nicolaas II huwde. Het huwelijksbureau van Victoria werkte hoe langer, hoe minder efficiënt in een snel veranderende wereld. Dat bezorgde de oude vorstin veel verdriet, zeker in het geval van haar oudste kleinzoon Wilhelm II. De overvloedige correspondentie van de vorstin vormt de basis voor dit boek, aangevuld met fragmenten uit dagboeken en artikelen uit de pers die toen al smulde van de royals. De schrijfster schrijft heel filmisch zodat al die intriges tot leven komen. Ze weet bovendien informatie over relevante gebeurtenissen in de boze buitenwereld, zoals de anarchistische aanslagen, juist gedoseerd in het verhaal te verweven. Een boek dat leest als een trein.