Koning Filip en eerste minister Alexander De Croo hebben woensdag een masker uit het AfricaMuseum overhandigd aan het Nationaal Museum van Congo (MNRDC). Het gaat om een kunstwerk dat zeventig jaar geleden werd gekocht door het museum in Tervuren, maar waarvan werd beslist dat het beter thuishoort in de Congolese hoofdstad.
België heeft zich voorgenomen om alle kunst die in de koloniale periode naar België werd overgebracht, terug te geven aan Congo. ‘We zijn daarmee een unicum in de wereld’, zegt eerste minister Alexander De Croo. ‘Andere landen werken object per object, maar wij komen met een algemene aanpak. We willen op een wetenschappelijke manier de herkomst van alle objecten in handen van de Belgische musea achterhalen.’
Vorige week werd het juridisch kader voor die grootschalige restitutie goedgekeurd in de Kamercommissie. Eenmaal de tekst door de plenaire vergadering is gestemd, kan de operatie van start gaan.
Woensdag werd alvast een ritueel masker in bruikleen van onbeperkte duur gegeven. ‘Het werd meer dan zeventig jaar geleden gekocht door een onderzoeker van het AfricaMuseum’, zegt koning Filip. Het werk van 130 centimeter werd samen met het MNRDC gekozen uit de collectie van het AfricaMuseum omdat het een leemte vult in het aanbod van het museum in Kinshasa. ‘Een symbolische geste, om te tonen dat het ons menens is’, zegt staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine. ‘Het begin van een versterkte culturele samenwerking tussen beide landen’, aldus de koning.
Het is overigens maar de vraag of Congo wel weg weet met een grootschalige schenking van kunstwerken. Het splinternieuwe gebouw van het MNRDC werd gebouwd met Zuid-Koreaanse ontwikkelingssteun – zelfs de brandblussers zijn er Koreaans – maar is te klein om de volledige collectie onderdak te bieden. Het ontbreekt de Congolezen aan budget om de overige stukken in de juiste omstandigheden te conserveren of te restaureren.
