Hoe Vlaanderen worstelt met de bestraffi ng van de collaboratie
Polis, Kalmthout 2018
320 blz., ? 24,99 ISBN 978 94 631 0186 8
Voor vaders zonden
Hoe tekent een fout verleden van een of beide ouders het verdere leven van kinderen en kleinkinderen? Het is een manifest probleem voor IS- en Al Qaidastrijders en hun eega’s die richting kalifaat trokken. De discussie over hun mogelijke terugkeer, met kinderen, wordt overheerst door emoties. Het gaat hier over enkele duizenden mensen uit heel Europa. Een fractie van de honderdduizenden die tijdens de Tweede Wereldoorlog actief de Duitse bezetter assisteerden. Naast opportunisten die werk en gemakkelijk geld zochten, waren er ook idealisten die vanuit een politiek en religieus bewustzijn niet veel nodig hadden om de stap naar collaboratie te zetten. Hulp aan de vijand is uiteraard een zware strafrechtelijke inbreuk. Een plicht van een staatsburger is om – met inachtneming van alle burgerlijke vrijheden – de staat (en zijn inwoners) waar men onderdaan van is, niet te verraden tegenover een land waarmee het in oorlog is. Landverraders bestraffen is een terechte zaak. Alleen is hier de hamvraag of de kinderen hetzelfde stigma moeten krijgen. Sommigen konden zich onttrekken, vooral als de ouders de bladzijde omdraaiden, maar velen werden in de politieke overtuigingen van hun ouderlijke omgeving meegezogen. Hoe tussen 1947 en 2017 dat geëvolueerd is in Vlaanderen – en vooral hoe binnen de oude ‘nazizuil’ de nostalgie, het eigen gelijk en de slachtofferrol binnen alle geledingen werd bewaard – wordt met het begrip ‘nabijheidsstigma’ alomvattend geschetst. Over de nadelige invloed daarvan waarschuwde de gewone magistratuur al in 1947. Maar dat belette vele vooraanstaande collaborateurs niet om carrière te maken. Misschien zelfs beter dan vele verzetslui, over wie veel minder inkt gevloeid is in die zeventig jaar.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
