Grondleggers

Het verhaal van de Nederlandse baggeraars

Uitgeverij Balans, Amsterdam 2018

336 blz., ? 39,95 ISBN 978 94 600 3928 7

Joke Korteweg kan niet beticht worden van chauvinisme, want het ‘wandelend baggerplatform’, een verplaatsbaar baggereiland op poten, dat alleen nog als museummodel bestaat, was een oer-Hollandse mislukking en wordt in dit boek uitgebreid besproken, terwijl de baggerindustrie toch valt in de categorie ‘Hollandsch Glorie’. Het mislukte platform speelde eind jaren zeventig, toen Nederlandse baggeraars malaise-perioden meemaakten en schaalvergroting de Hollandse bedrijven moest redden.

Opvallend is dat tot de 16de eeuw buitenlandse technieken werden overgenomen, Nederlandse baggeraars pas in latere eeuwen zelf innovatieve technieken ontwikkelden en uitgroeiden tot spelers op het wereldtoneel. Daarbij hielp dat in eigen land, onder andere in de 20ste eeuw, veel werd gedaan aan landwinning en bescherming van het lager gelegen westen (Flevopolders, Deltawerken, zandmotor). Recentelijk speelden Nederlandse bedrijven een rol bij landaanwinning door emiraten.

In dit boek zijn tevens zes portretten van leidende figuren uit baggerbedrijven opgenomen. Er wordt relatief veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van (veelal familie)bedrijven, die vooral in de omgeving van Sliedrecht ontstonden (zoals Volker, Van Oord, Bos, Kalis) en (hun) samenwerkingsverbanden, tot er slechts twee ‘grote jongens’ overbleven: Van Oord en Boskalis. Minder aandacht is er voor een goede uitleg van de uiteenlopende technieken en vaartuigen die zijn ingezet – van baggerbeugel en emmerbaggermolen tot jumbosleepzuiger en zelfvarende cutterzuiger – voor het verdiepen en verbreden van kanalen, aanleggen van dijken, dammen, uitgraven van havens, inpolderen van land en installeren van windmolens. Voor insiders een ‘must read’, voor de geïnteresseerde leek te veel gefocust op de zakelijke bedrijfsontwikkeling.