De moeder aller monumenten

Over het mysterieuze Stonehenge bestaan veel theorieën. Een tentoonstelling over deze beroemde prehistorische locatie in het Gallo-Romeins Museum te Tongeren wil vooral concrete feiten presenteren.

De bouw van Stonehenge begon vanaf ongeveer 3000 v.Chr. met de aanleg van een eerste steencirkel, waarvan de bluestones uit Wales kwamen. De beroemde megalieten, ook wel ‘sarsens’ genoemd, werden omstreeks 2500 v.Chr. opgetrokken. Tot 1600 v.Chr. werd er aan het complex ge- en verbouwd, waarbij de invloed van de nieuwe culturen uit de Brons- en IJzertijd zich deed gelden. Anno 2018 trekt het monument maar liefst 1,5 miljoen bezoekers per jaar.

Stonehenge – voorbij het mysterie is eigenlijk een presentatie van de huidige stand van het moderne wetenschappelijk onderzoek, en dan met name de ‘grand theory’ van de Britse wetenschapper Mike Parker Pearson, die meewerkte aan de tentoonstelling. Pearson meent dat de nabijgelegen en recent gevonden houten archeologische site Durrington Walls de woon- en verblijfplaats van de bouwers moet zijn geweest. Diverse vondsten op de locaties wijzen op een cultuur van feesten, ceremonies en begrafenisrituelen, waarin belangrijke voorouders werden herdacht en aangeroepen. Dit is dan ook vooral een tentoonstelling over de cultuur van de dood, met bijzondere vondsten als houwelen, kostbare grafschatten, crematieresten en aardewerk. Met onder andere schaalmodellen, (animatie)films en levensechte poppen wordt die cultuur zo tastbaar mogelijk.