Wat kunt u doen met uw spaargeld nu de rente daalt? En is het verstandig om meer cash in huis te halen?

Ewald Pironet
Ewald Pironet Senior writer

De verwachting is dat de banken de rente op het spaarboekje zullen verlagen en tegelijkertijd is er de oproep om meer cash geld in huis te halen door de oorlogsdreiging. Wat doet u het best? We sommen de mogelijkheden voor u op.

Twee nieuwsfeiten geven aanleiding om na te denken wat u het best doet met uw spaargeld. Ten eerste verlaagde de Europese Centrale Bank (ECB) voor de vierde keer dit jaar de rente. Dit keer pitste ze er 0,25 procent vanaf, zodat haar belangrijkste rentetarief uitkomt op 3 procent.

De ECB suggereert dat ze de rente nog meer zal laten zakken. Verwacht wordt dat de banken de rente op het spaarboekje zullen verlagen. 

Ten tweede was er de opmerkelijke oproep van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) om meer contant geld in huis te halen. Dit advies kwam er nadat de Nederlandse minister van Defensie de Nederlanders had gewaarschuwd om zich voor te bereiden op alle mogelijke oorlogsscenario’s.

Dus ook op het uitvallen van het internet, elektriciteit, water én betalingsverkeer. Dat deed ook bij ons de vraag rijzen: moeten we meer cashgeld in huis halen?

Spaarboekje

Eerst de renteverlaging. Verschillende banken, zoals Santander, Beobank, Keytrade Bank en Deutsche Bank, hebben de voorbije weken de spaarrente al laten zakken. Ze deden dat als reactie op een eerdere renteverlaging van de ECB, die van oktober dit jaar. 

Merk op: dat waren banken die iets meer rente gaven op het spaarboekje dan de grootbanken KBC, BNP Paribas Fortis, Belfius en ING. Voor de banken die al meer rente op een spaarboekje bieden is het wat moeilijker om die hoge rente aan te houden wanneer de ECB de rente verlaagt.

De verwachting is dat na de renteverlaging van eerder deze week meer banken de rente op het spaarboekje zullen verlagen. De klassieke spaarboekjes bij de grootbanken geven vandaag een totale rente van rond de 1 procent (meestal mooi opgedeeld in pakweg 0,50 procent basisrente en 0,50 procent getrouwheidspremie, dus als je het geld één jaar ononderbroken laat staan).

Bijzondere spaarrekeningen

Elke bank heeft ook wel  spaarproducten die meer rente opleveren, maar dikwijls zijn daar voorwaarden aan verbonden. Zo geeft VDK het meest, als je spaart op de Ritme Spaarrekening: 3,15 procent (1,40 basisrente en 1,75 getrouwheidspremie). ING geeft met Tempo Sparen net als de Argenta Groeirekening 3 procent rente (1,20 basisrente, 1,80 getrouwheidspremie).

Maar voor al deze producten geldt dat u er maximaal 500 euro per maand kunt op storten. Een overzicht vindt u op spaargids.be. Maar kijk dus altijd goed na welke voorwaarden aan een spaarrekening verbonden zijn.

U kunt uw geld op elk ogenblik van uw spaarboekje halen, maar let op: als u een bedrag afhaalt vóór het twaalf maanden onafgebroken op de rekening stond, loopt u de getrouwheidspremie mis.  

Verliesboekje

Wat gebeurt er nu met de rente op uw spaarboekje na de renteverlaging van de ECB? De banken kunnen de basisrente met onmiddellijke ingang verlagen, maar een verlaging van de getrouwheidspremie gaat niet meteen in. Die wordt pas toegepast als er een nieuwe getrouwheidsperiode van twaalf maanden begint. 

Het vergt dus enig rekenwerk om te weten te komen wat de exacte gevolgen zijn van een renteverlaging voor uw spaarrekening. Al is één zaak wel zeker: de rente van de spaarboekjes ligt zo goed als altijd lager dan de inflatie, de stijging van de levensduurte. In werkelijkheid zal het geld op een spaarboekje dus geen geld opbrengen, u zult er geld mee verliezen. Het spaarboekje wordt daarom ook wel eens verliesboekje genoemd.

Termijnrekening, kasbon en staatsbon

Welke gevolgen heeft de verlaging van de rente op andere financiële producten, zoals de termijnrekening, kasbon en staatsbon? Geen. Want als u een termijnrekening, kasbon of staatsbon koopt, wordt de rente voor een bepaalde vaste looptijd vastgelegd. U weet dan precies hoeveel rente ze u na verloop van tijd zullen opleveren. Dat is voordelig als de rente ondertussen zakt, zoals nu het geval is. 

Nadeel van die producten is wel dat uw geld in principe voor de afgesproken periode vastligt. U kunt het niet weghalen, wat u wel kunt doen met het spaarboekje. Soms staat de bank u toch toe om uw geld eerder dan afgesproken van een termijnrekening te halen, maar dat zal u dan wel een soort strafpremie kosten. Een kasbon of een staatsbon kunt u proberen te verkopen, maar dat is niet zo makkelijk.  Op spaargids.be worden de tarieven van de kasbons en termijnrekeningen vergeleken.

Tak 21-spaarverzekering

U kunt uw geld ook beleggen in een Tak21-spaarverzekering, een product dat nogal wat gelijkenissen vertoont met een klassieke spaarrekening. Het voornaamste verschil is dat een spaarverzekering geen spaarproduct maar een verzekeringsproduct is: u betaalt premies die u terugbetaald krijgt op het moment dat het contract afloopt.

Wat als de rente daalt? De rente die u ontvangt op een Tak21-spaarverzekering bestaat  uit twee delen: een gewaarborgde rente en een winstdeelname. De rente is dus gegarandeerd, ook als de verzekeraar de rente verlaagt, zal dat geen gevolgen voor u hebben. Dat is dus een verschil met het spaarboekje, waar een verlaging van de spaarrente door de banken onmiddellijk ook een lagere basisrente betekent. 

Toch is er een onzekere factor bij een Tak21-spaarverzekering, namelijk de  winstdeelname. Die hangt af van de jaarresultaten van de verzekeraar en dat kent u dus niet op voorhand.

Als u kiest voor een Tak 21-verzekering, houdt u die het best minstens 8 jaar bij, want dan betaalt u er geen roerende voorheffing op.

Ook belangrijk: als u kiest voor een Tak 21-verzekering, houdt u die het best minstens 8 jaar bij, want dan betaalt u er geen roerende voorheffing op. Als u het kapitaal vroeger opneemt, betaalt u 30 procent roerende voorheffing op een fictief rendement van 4,75 procent. U kunt dus afhalen, maar dat kost u geld.

En nog een aandachtspunt: de verzekeraar kan u kosten aanrekenen, zoals een premietaks (2 procent op de premies die naar de overheid gaat), instapkosten, uitstapkosten en beheerskosten. Dat kan oplopen en gaat van uw rendement af. Op spaargids.be vindt u een vergelijking van wat de verzekeraars te bieden hebben.

Hypothecaire leningen

Als u geld wilt lenen, bijvoorbeeld om een huis te kopen, is een daling van de rente soms interessant. Al treuzelen banken meestal langer om de rente op leningen te verlagen dan om die op het spaarboekje te verlagen.

De rente op woonkredieten noteert momenteel op het laagste niveau in twee jaar.

De rente op woonkredieten noteert momenteel op het laagste niveau in twee jaar. Het concrete tarief is sterk afhankelijk van het bedrag dat u leent en de termijn waarop u wil terugbetalen. Op spaargids.be vindt u ook de rentetarieven die de banken voor hypothecaire leningen aanbieden. 

Als u al een lening hebt en die afgesloten hebt aan een eerder hogere rente, kunt u nagaan of het zin heeft om die te herfinancieren. Dit wil zeggen: u betaalt uw oude lening met een hogere rente vervroegd af door een nieuwe lening met een lagere rente aan te gaan. De bank zal u daar wel wat kosten voor aanrekenen.  De vuistregel luidt dat er een verschil van 1 procentpunt moet zijn tussen het oude en het nieuwe rentetarief vooraleer een herfinanciering rendabel is.

Van aandelen tot crypto

Natuurlijk zijn er nog andere mogelijkheden om uw geld te beleggen, zoals bijvoorbeeld in aandelen, obligaties, goud of cryptomunten. De rente speelt ook bij deze investeringen een zekere rol, maar weegt meestal toch minder zwaar door. Daarom gaan we er nu niet dieper op in. Wie er meer wil over weten, kan terecht in het boek De Geldbijbel (uitgeverij Lannoo), samen geschreven met VRT-journalist Michaël Van Droogenbroeck.

Cash

Maar hoe zit het nu met het in huis halen van meer cash? Het is natuurlijk onduidelijk hoe de geopolitieke spanningen zullen evolueren. Vooral de oorlog in Oekraïne is voor Europa belangrijk en niemand die kan zeggen wat de Russische president Vladimir Poetin zal doen.

‘De geopolitieke situatie is ernstig, maar die kennen we al een aantal jaren. Die situatie is nu niet veranderd.’

Isabel Marchand, Febelfin

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) riep alvast op om meer contant geld in huis te halen. Maar Febelfin, de Belgische federatie van de banksector) volgt de aanbeveling van de NVB niet. ‘We willen geen paniek zaaien’, liet woordvoerster Isabelle Marchand van Febelfin al optekenen. ‘De geopolitieke situatie is ernstig, maar die kennen we al een aantal jaren. Die situatie is nu niet veranderd.’ Bovendien zeggen de banken zeer goed beveiligd te zijn tegen cyberaanvallen.

Matras

Volgens de Nationale Bank hebben Belgische huishoudens in totaal 48,8 miljard euro aan contant geld in huis. Dat komt neer op meer dan 4200 euro per Belg. Dat is een gemiddelde. Allicht hebben heel veel mensen veel minder contant geld in huis en sommigen – om welke reden dan ook – veel meer.

Of het slim is om zo veel geld in huis te hebben, is een ander paar mouwen. Want u moet het cashgeld natuurlijk veilig bewaren: het kan teloorgaan in een brand, u kunt het verliezen, het kan worden gestolen en het brengt natuurlijk helemaal geen rente op als u het thuis on der de spreekwoordelijke matras bewaart. Met de inflatie erbij heeft u gegarandeerd verlies.

Hoeveel cash?

Natuurlijk is het verstandig om wat cash in huis te hebben. Al was het maar omdat u niet naar een bankautomaat zou hoeven te hollen als u dat slecht uitkomt. Maar hoeveel? Daar wordt bij ons geen bedrag op gekleefd.

De Vlaamse overheid zegt wel dat het goed is dat mensen ‘een noodpakket in huis hebben’, vooral met het oog op wateroverlast. Voor dat noodpakket bevelen ze onder meer batterijen en noodverlichting aan, een EHBO-kist en medicijnen, dekens, een opwindbare radio, drinkwater en houdbaar eten, een waarschuwingsfluitje, wc-papier en maandverbanden,  kopieën van identiteitsbewijzen en verzekeringspapieren en ook contant geld. Maar een bedrag wordt niet gespecificeerd.

In Nederland moeten de inwoners jaarlijks hun financiële vermogen aangeven en daar bestaat dan ook een maximumgrens voor de hoeveelheid cash die niet tot dat vermogen wordt gerekend en waar ze dus geen belastingen op hoeven te betalen. Bij onze noorderburen mocht je in 2024 een bedrag van 653 euro belastingvrij aan contant geld in huis bewaren (1306 euro in het geval van fiscale partners). 

Over het algemeen wordt gezegd dat 100 euro cash in huis meer dan voldoende is, zeker om de eerste twee dagen na een ramp of het platleggen van het financiële systeem door te komen.

Over het algemeen wordt gezegd dat 100 euro cash in huis meer dan voldoende is, zeker om de eerste twee dagen na een ramp of het platleggen van het financiële systeem door te komen.

Nog aanstippen dat om fraude tegen te gaan en om zwart geld te bestrijden, onze overheid beslist heeft om het gebruik van cashgeld te beperken. Is de aankoopprijs lager dan 3000 euro, dan mag u de aankoop met cash geld betalen. Ligt de aankoopprijs hoger dan 3000 euro, dan mag u maximaal 3000 euro contant betalen. Bij de aankoop van onroerende goederen zoals een huis of een bouwgrond mag sinds 2014 niets meer cash betaald worden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content