‘In slechts drie maanden tijd heeft Trump de geloofwaardigheid vernietigd die de VS in tachtig jaar had opgebouwd’

Er is iets bijzonders gaande met Amerikaanse staatsobligaties dat specialisten koude rillingen bezorgt en u onvermijdelijk in uw portemonnee zult voelen.

Al decennialang gelden Amerikaanse staatsobligaties, voluit U.S. Treasury Securities, als een van de veiligste beleggingen ter wereld. Deze schuldbewijzen stelt de Amerikaanse federale overheid in staat om geld te lenen voor haar uitgaven. Ze genieten ongeëvenaard vertrouwen omdat ze gedekt worden door de grootste economie, de VS, en de belangrijkste munt ter wereld, de dollar.

Centrale banken en institutionele beleggers houden massaal Amerikaanse staatsobligaties aan. Ze vormen een essentieel onderdeel van goed gebalanceerde beleggingsfondsen. Wanneer aandelenmarkten instorten, stijgen de koersen van deze obligaties doorgaans, wat grote verliezen voor beleggers dempt. Dit patroon bleek tijdens de dotcomcrisis (2000), de financiële crisis (2008) en de coronacrisis (2020). Amerikaanse staatsobligaties waren altijd een rots in de branding. Tot nu.

Na de aankondiging van invoerheffingen door de Amerikaanse president Donald Trump en de Chinese tegenmaatregelen, doken de beurzen omlaag. Opvallend was dat ook Amerikaanse staatsobligaties massaal werden verkocht, wat leidde tot fors dalende koersen en spectaculair stijgende rentes. Dit doorbrak het vertrouwde patroon dat Amerikaanse obligaties een veilige haven vormen in tijden van onrust.

De breuk jaagt financiële experts angst aan. ‘Deze bewegingen waren niet normaal voor een ontwikkeld land als de Verenigde Staten’, concludeerde Nobelprijswinnaar Economie Paul Krugman. ‘Beleggers behandelen de VS steeds meer als een derdewereldeconomie.’

Oud-minister van Financiën Johan Van Overtveldt publiceerde een blog onder de titel ‘Hoe de wereld in een paar dagen veranderde’ waarin hij schreef: ‘Tussen 2 en 7 april voltrok zich een gebeurtenis die amper werd opgemerkt door het grote publiek. Maar op de financiële markten was het een aardbeving met een kracht van 10 op de schaal van Richter.’ Zo’n beving, die totale verwoesting aanricht en voelbaar is over duizenden kilometers, is ongezien.

Iedereen met Amerikaanse obligaties in portefeuille voelt deze schokgolf. Dat raakt onder meer centrale banken, pensioenfondsen en eigenaars van beleggingsfondsen – direct of indirect dus vrijwel iedereen. Erger nog: de huidige verkoopgolven wijzen op een wereldwijd wegsmelten van het vertrouwen in de Amerikaanse economie en de dollar.

Het allerergste is wel dat Trump in slechts drie maanden tijd met zijn cronyisme, maffiastijl en botte-bijlbeleid de geloofwaardigheid vernietigde die de VS in tachtig jaar had opgebouwd. De ongeziene megabeving op de financiële markten begin deze maand is daarvan het onmiskenbare bewijs.