‘Het gedrag van de banken is het voorbije jaar niet echt veranderd, al willen ze u graag het tegendeel laten geloven’

Het grote succes van de staatsbon een jaar geleden zorgde niet voor een echte gedragswijziging van de banken.

Als we de berichten mogen geloven woedt er onder de banken momenteel ‘een oorlog’. Ze zouden ‘stuntrentes’ aanbieden, om zo veel mogelijk geld dat vrijkomt van de succesvolle staatsbon die één jaar geleden werd gelanceerd opnieuw binnen te halen. Is dat ook zo? En nam de concurrentie tussen de banken echt toe, zoals minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) beoogde met de staatsbon?

In de zomer 2023 gaven de grootbanken rond 0,90 procent totale rente op een klassiek spaarboekje. Een jaar later bieden ze nauwelijks meer voor de populairste spaarvorm: Belfius 1,10 procent totale rente, KBC 0,90 procent, BNP Paribas Fortis 0,75 procent, wat dus zelfs minder is. Onder de grootbanken biedt alleen ING meer: 2,25 procent totale rente, vooral omdat ze een getrouwheidspremie van 1,75 procent uitkeert. De rente die de grootbanken geven op het klassieke spaarboekje ligt over het algemeen net als een jaar geleden nog steeds veel te laag.

De grootbanken verhoogden wel de rente op andere financiële producten, vooral op de termijnrekeningen, maar bleven in elkaars voetsporen. Een oorlog kun je dat niet noemen, hoogstens wat schaduwboksen. De hogere tarieven gelden trouwens alleen voor vers geld. Je zult maar trouwe spaarder zijn bij die banken… Bovendien zijn de banken niet transparant over hun tarieven, het komt aan op goed onderhandelen met de bank. Zoals zakenkrant De Tijd kopte: ‘Spaarders hangen nog steeds af van de goodwill van hun bank’.

Ook op andere vlakken werd één jaar na het lanceren van de staatsbon geen vooruitgang geboekt. De Belgische Mededingingsautoriteit (BMA), die toekijkt of er voldoende concurrentie is, stelde voor om een einde te maken aan de getrouwheidspremie, want die bemoeilijkt het overstappen naar een andere bank aangezien je de premie krijgt als het geld 12 maanden onaangeroerd op de rekening blijft staan. Is niet gebeurd.

De BMA pleitte er ook voor om de fiscale vrijstelling te hervormen: nu zijn de opbrengsten op een spaarboekje tot 1020 euro vrijgesteld van belastingen, het voorstel was om dat uit te breiden naar andere financiële producten, zodat de concurrentie toeneemt. Niets daarvan. Van een overdracht van de bankrekeningnummers zodat het veranderen van bank veel makkelijker zou worden, is niets meer vernomen.

De grootbanken bieden op het klassieke spaarboekje nog steeds te weinig rente. Op de alternatieve financiële producten kwam er nauwelijks concurrentie en is het goed uitkijken naar de kleine lettertjes over bijvoorbeeld minimum- en maximuminleg. Het gedrag van de banken is het voorbije jaar niet echt veranderd, al willen ze u graag het tegendeel laten geloven.