‘De banken profiteren van de hoge rente van de ECB. Hun klanten niet’

De vrees voor een grote bankencrisis flakkerde de voorbije dagen weer op. Credit Suisse moest worden gered door die andere Zwitserse grootbank UBS. En in de VS ging de Silicon Valley Bank ten onder. Talloze middelgrote banken trekken er aan de alarmbel. We weten van de bankencrisis in 2008 welke schade het domino-effect van kapseizende banken wereldwijd kan aanrichten.

Pierre Wunsch, gouverneur van de Nationale Bank, benadrukte in het weekend dat het toezicht op de Europese banken strenger is, zodat calamiteiten als in de VS hier niet kunnen voorkomen. Bovendien ‘zijn de Belgische banken bij de sterkste in Europa’, aldus Wunsch. Op de vraag of ons spaargeld veilig is, antwoordde hij kort en duidelijk: ‘Ja.’

Daarbij verdienen de Europese banken makkelijk geld, sinds de Europese Centrale Bank (ECB) midden vorig jaar begon met het verhogen van de rente om de inflatie te bestrijden.

De banken moeten het geld dat ze niet onmiddellijk nodig hebben in bewaring geven aan de nationale centrale banken. Dat geld stond daar lang op een lopende rekening, waarop de banken geen rente krijgen. In september 2022, nadat de ECB de rente een eerste keer had verhoogd, werd dat geld overgeplaatst naar een zogenaamde depositofaciliteit, waar de banken wél rente krijgen. Het gaat om een bedrag van meer dan 3700 miljard euro, zo bevestigt de ECB. Vorige week trok de ECB de rente op naar 3 procent, dus snel gerekend krijgen de banken nu meer dan 110 miljard euro per jaar rente, dat is 9 miljard euro per maand of 300 miljoen per dag.

Telkens wanneer de ECB de rente optrekt, krijgen de banken dus hogere vergoedingen voor hun bankreserves. En zoals econoom Paul De Grauwe opmerkt: dit is een massale subsidie van de centrale banken aan de commerciële banken. Terwijl dat geld eigenlijk de belastingbetaler toekomt. Het zou dan ook beter gebruikt worden om te investeren in de economie, in plaats van om de winst van de commerciële banken op te pompen.

Terwijl de banken dus 3 procent krijgen van de centrale banken, krijgt u als spaarder op uw spaarboekje iets rond de 1 procent. Met een verwachte jaarinflatie van pakweg 5 procent lijdt u dus 4 procent verlies op een spaarboekje. De banken verdedigen hun beleid door te verwijzen naar een dreigende bankencrisis. De conclusie is dat de renteverhogingen van de ECB fantastisch nieuws zijn voor de banken en dat u als brave spaarder met een kluitje in het riet wordt gestuurd.