Factcheck: video met boodschap ‘Glory to Urine’ is vervalst

Op het internet circuleren beelden die een videoprojectie in New York zouden tonen waarin de woorden ‘Glory to Urine’ te zien zijn. Het gaat om een bewerkte video.  

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 21 september plaatst een man een video op Facebook met als bijschrift ‘Glorie aan Urine! New York City verwelkomt Zelensky.’

De video, die 9 seconden duurt, toont een groot digitaal reclamescherm op een druk kruispunt in Manhattan, in de buurt van Times Square, op de hoek van West 42nd Street en Eighth Avenue. In de video zien we de tekst ‘Glory to Urine’. Het filmpje toont ook de kleuren van de Oekraïense vlag, en een foto van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Ook op X  (voorheen Twitter) wordt de video op grote schaal gedeeld, met de claim erbij dat hij in New York zou zijn geprojecteerd.

Uit de reacties blijkt dat nogal wat socialemediagebruikers denken dat het om een grap gaat, al zijn er ook die geloven dat de video echt is vertoond in New York. Sommigen vermoeden dat het om een typfout gaat.

Is de video authentiek?

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky was op 19 september 2023 in New York voor een toespraak tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Maar op het reclamescherm op de hoek van West 42nd Street en Eighth Avenue is nooit een boodschap geprojecteerd die iets met Oekraïne te maken had, en de beelden die iets anders tonen, zijn gefabriceerd, zo liet het bedrijf dat het reclamescherm beheert, weten aan de Amerikaanse factcheckers van The Associated Press. 

Een aantal elementen toont aan dat de beelden niet op die locatie kunnen gemaakt zijn  tijdens het bezoek van Zelensky aan New York. Zo is de vestiging van McDonald’s in het gebouw tegenover het reclamescherm niet te zien in de video. Ook de kledij van de mensen die we in de video zien, komt niet overeen met het weer op 19 september in New York. Voorbijgangers dragen sweaters en jassen, terwijl het op 19 september aangenaam zomerweer was in New York. 

Verschillende bronnen bevestigen die conclusie. Ben Collins, verslaggever voor het Amerikaanse NBC News, bezocht op 21 september dezelfde straathoek en plaatste een video op X waarin hij liet zien dat de achtergrondclip van New York City die was gebruikt om de nepvideo ‘Glory to Urine’ te maken, niet recent was. In die video prees Collins, met een knipoog, ‘de vindingrijkheid van Amerikaanse bouwvakkers’ − in de virale video zijn namelijk verschillende elementen te zien die een paar uur later blijkbaar al waren veranderd. ‘Waar vanochtend ‘Glory to Urine’ stond, stonden steigers en allerlei andere dingen’, verklaarde Collins in de video. ‘Nu is dat allemaal weg en staan er nieuwe gebouwen. Dus echt goed werk, Amerika. Ik ben erg trots op ons.’

Op X (voorheen Twitter) berichtte Markian Kuzmowycz, die als ‘Digital Threat Analyst’ werkt voor Microsoft, over een bezoek aan dezelfde straathoek. Ook hij maakte er beelden waaruit blijkt dat de mensen die de nepvideo hebben gemaakt een ouder beeldfragment van New York hebben gebruikt als achtergrond voor de digitaal toegevoegde elementen in de ‘Glory to Urine’-video.

Wie verantwoordelijk is voor de bewerkte beelden, konden we niet achterhalen. De video toont ook het logo van Fox News Digital in de rechterbovenhoek. Via e-mail zei een woordvoerder van Fox News aan de Amerikaanse factcheckers van Snopes dat zijn bedrijf niets met de video te maken had.

Ook de factcheckers van Dpa onderzochten de video en kwamen ook tot de conclusie dat het om gemanipuleerde beelden gaat.