Factcheck Factcheck Factcheck: nee, berichten van Theo Francken (N-VA) over 'nieuwe hongerstaking' kloppen niet Volgens de site redactie24.be zouden 250 mensen zonder papieren, waaronder kinderen, een nieuwe hongerstaking begonnen zijn in Molenbeek. Dat klopt niet. Er is een bezetting van een gebouw, maar géén hongerstaking.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, de stad Charleroi hield geen campagne tegen vaccins Een foto op Facebook geeft de indruk dat de stad Charleroi affiches ophing met antivaccinatieboodschappen. Het blijkt echter te gaan om digitaal bewerkte beelden van een bestaande campagne om coronavaccinatie net te stimuleren.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het is niet bewezen dat botox slecht is voor je seksleven 'Botox blijkt slecht voor je seksleven.' Dat lazen we onlangs in Metro. Maar er zijn onvoldoende wetenschappelijke bewijzen.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Frans restaurant niet exclusief voor niet-gevaccineerden Een video op Facebook toont hoe een Franse restaurantuitbater op gejuich wordt onthaald omdat zijn restaurant een 'vrije zone' zou zijn voor 'ongevaccineerden'. Dat klopt niet: de man liet weten de wet te volgen en dus naar de - in Frankrijk verplichte - gezondheidspas te vragen.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, kinderen van rokers hebben tot drie keer meer kans om later te roken 'Kinderen van rokende ouders hebben tot drie keer meer kans om later ook te roken.' Dat lazen we in Goed Gevoel. En het klopt.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, commentatoren zeiden dat 'aids uitgestorven is' tijdens olympische podiumceremonie Een video van een olympische podiumceremonie bevat opvallende audio. Duitse commentatoren zeggen dat 'corona de enige ziekte is' en dat er '130 miljoen hongerdoden vielen door coronamaatregelen'. De video is echt en toont een fragment van een Eurosportuitzending. De uitspraken kloppen niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het Franse protest tegen de coronapas wordt in België niet verzwegen Op Facebook post een man een foto met het bijschrift 'Frankrijk, massale protesten. Hier verzwegen!'. De foto blijkt gemaakt tijdens een Parijse betoging van de gele hesjes in 2018. Over de recente protesten in Frankrijk, tegen de invoering van de 'pass sanitaire', wordt in de Belgische media wel degelijk bericht.
Factcheck Factcheck Factcheck: het klopt dat er geen algemeen recht op immigratie bestaat 'Er bestaat niet zoiets als een recht op immigratie.' Dat zei Tom Van Grieken (Vlaams Belang) in De Krant van West-Vlaanderen. En het klopt, met enkele nuances.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, quote over 'angst voor liefde' komt niet uit 1984 van George Orwell 'Ze hebben angst voor liefde, want het creëert een wereld die ze niet kunnen controleren.' Die quote zou volgens online afbeeldingen afkomstig zijn uit de roman 1984 van George Orwell. Dat klopt niet. Het citaat komt niet voor in Orwells dystopische boek.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, mammografie veroorzaakt geen borstkanker In een artikel van de Nederlandse website 'Leef Bewust', dat de voorbije weken circuleerde op Facebook, wordt gesteld dat mammografieën borstkanker veroorzaken. Dat klopt niet. Radiologische straling verhoogt de kans op kanker, maar mammografieën worden in ons land vooral uitgevoerd vanaf 50 jaar. Vanaf die leeftijd wegen de nadelen van een mammografie niet meer op tegen de voordelen. Bovendien zijn de stralingsdosissen streng gecontroleerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, deze video toont een protest in het Italiaanse parlement tegen de invoering van een coronapas In een video die online circuleert, zou een protest in het Italiaanse parlement tegen de invoering van een coronapas te zien zijn. Het filmpje is authentiek. Op 29 juli protesteerden parlementsleden van de conservatieve partij Fratelli D'Italia tegen de invoering van een coronapas.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze foto toont geen Frans protest tegen invoering coronapas Online circuleert een foto van een enorm massaprotest. Daarbij wordt geschreven dat het om een Franse betoging tegen de invoering van een coronapas zou gaan. Dat klopt niet. De foto werd genomen in 1991 op het Moskovitische Manezhnayaplein en toont een protest tegen de toenmalige regering van de Sovjet-Russische leider Mikhail Gorbatsjov.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, België zal tegen 2040 geen 540.000 werknemers tekort hebben 'In 2030 zal België 540.000 werknemers tekort hebben.' Dat lazen we in Humo. Maar die cijfers kloppen niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, de Amerikaanse overheid stopt niet met de PCR-test vanwege onbetrouwbaarheid Een screenshot van een tweet, die zowel op Facebook als Twitter wordt verspreid, stelt dat de Amerikaanse overheidsdienst Center for Disease Control and Prevention zou stoppen met PCR-tests als middel om coronabesmettingen vast te stellen. Het instituut zou die beslissing hebben genomen omdat de tests onbetrouwbaar zouden zijn. Dat klopt niet. Het CDC trekt inderdaad één PCR-test in, maar die beslissing heeft te maken met de opkomst van andere, meer performante PCR-tests.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen boerenprotest tegen de Franse coronamaatregelen Online circuleert een filmpje van wat een protest van Franse boeren tegen de coronamaatregelen zou zijn. Het filmpje dateert echter al van 2014. Franse wijnboeren protesteerden toen tegen strengere regelgeving in hun sector.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, deze foto werd genomen in de luchthaven van Vancouver Online wordt een foto gedeeld van een luchthavenhal met een wachtrij voor gevaccineerden en één voor niet-gevaccineerden. De foto is authentiek en werd genomen in de luchthaven van Vancouver, Canada. De opsplitsing werd ingevoerd om de douanecontrole van de passagiers vlotter te laten verlopen maar werd intussen weer afgevoerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: dat weinig vakantie nemen hart- en vaatziekten veroorzaakt, is onbewezen In Goed Gevoel lezen we dat mensen die weinig vakantie nemen meer risico lopen op hart- en vaatziekten. Maar een causaal verband is moeilijk vast te stellen.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, dit is geen Frans kerkhof voor elektrische auto's Op sociale media wordt een foto gedeeld van wat een autokerkhof in de buurt van Parijs zou zijn. Het zou gaan om elektrische auto's, die werden afgedankt omdat het vervangen van de batterij te duur zou uitvallen. Dat klopt niet: de foto werd in China gemaakt en de auto's zijn van een Chinese autodeelfirma.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, de boerkini is op sommige plaatsen verboden in Marokko Een foto van een verbodsbord voor een boerkini aan een Marokkaans zwembad wordt uitgebreid gedeeld en becommentarieerd op sociale media. Foto's van het bord circuleren al sinds 2014 en tonen hygiëneregels voor een privaat zwembadcomplex. De foto is authentiek en werd in het Oasiria-zwembad in Marrakech genomen. Sommige commentaren doen vermoeden dat het boerkiniverbod algemeen zou zijn in Marokko. Dat klopt niet: in openbare zwembaden en op publieke stranden zijn boerkini's in Marokko wel toegelaten.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, deze foto is bewerkt Op sociale media circuleert een foto van een half gezonken auto in een ondergelopen straat. Op de achterruit lijkt een sticker te hangen met daarop de woorden 'Fuck you Greta', een verwijzing naar de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg. Het beeld blijkt gefotoshopt: de 'sticker' werd achteraf pas toegevoegd.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, de ceo van Pfizer werd zelf ook gevaccineerd In een interviewfragment dat op Facebook circuleert, zegt Pfizer-ceo Albert Bourla dat hij niet tegen corona werd gevaccineerd en dat ook niet nodig vindt. Het fragment lokt meewarige reacties uit. Het gaat echter om een oud interview, dat plaatsvond in december 2020, toen de eerste coronavaccins nog voorbehouden werden voor ouderen en risicogroepen. Ondertussen is Bourla volledig gevaccineerd met het Pfizer-BioNTech-vaccin.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze Franse zorgverleners protesteren niet tegen verplichte vaccinatie Op sociale media circuleert een foto waarop Franse artsen zouden protesteren tegen de verplichte coronavaccinatie die de Franse overheid heeft opgelegd aan het zorgpersoneel. Dat klopt niet. De foto werd in mei vorig jaar gepost door een Franse Facebookgroep die zich verzet tegen bezuinigingen in de zorgsector.
Factcheck Factcheck Factcheck: besmettingen in eerste twee weken na vaccinatie zeggen niets over effectiviteit vaccins In een video-interview zegt professor psychologie Mattias Desmet (UGent) dat een studie zou aantonen dat bij gevaccineerde ouderen 40 procent meer coronabesmettingen worden vastgesteld dan bij niet-gevaccineerde ouderen. Die uitspraak blijkt misleidend: de cijfers slaan op de eerste twee weken na vaccinatie, wanneer patiënten nog niet beschermd zijn.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Robert Malone is niet de uitvinder van de mRNA-vaccins Een interview van de website Doorbraak met Robert Malone wordt gedeeld op Facebook. In het interview toont Malone zich bezorgd over de veiligheid van de coronavaccins. De tekst bevat enkele feitelijke onjuistheden. Zo is Malone niet de uitvinder van de mRNA-vaccins en zitten de in ons land gebruikte vaccins tegen het coronavirus niet meer in testfase 3.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het Martinelli-virus bestaat niet Op sociale media blijft al sinds 2017 een bericht opduiken dat waarschuwt voor een "video op WhatsApp genaamd Martinelli". Als u die video opent, zou uw telefoon worden gehackt. Daar is niets van aan.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, dit zijn Britse voetbalfans die naar het EK kijken Een Nederlandse blogsite post een foto van 'Britse voetbalfans die in kooien feest vieren vanwege corona'. De foto doet veel mensen de wenkbrauwen fronsen maar blijkt authentiek. Hij werd gemaakt tijdens de match Engeland-Kroatië op 13 juni. De supporters zitten in bubbels van 6, zoals de Britse coronaregels voorschrijven.
Factcheck Factcheck Factcheck: door te wiebelen kun je wat extra calorieën verbranden, maar je valt er niet van af 'Van wiebelen val je af.' Dat lazen we in Het Laatste Nieuws. Maar het is overdreven.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, onze coronavaccins zitten niet meer in experimentele 'fase 3' Alle coronavaccins die in België in Nederland worden gebruikt, zitten in fase 4 van het vaccinonderzoek. Dat wil zeggen dat ze zijn goedgekeurd voor gebruik en dat de gegevens over de vaccinatie van de bevolking worden bijgehouden en opgevolgd. Een op sociale media vaak gedeelde afbeelding stelt dat de vaccins nog steeds 'in fase 3' zitten. Dat klopt niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het is niet bewezen dat vaccins de vruchtbaarheid en menstruatiecyclus beïnvloeden Een Vlaamse vrouw postte op 26 juni een foto van een krantenknipsel dat stelt dat de coronavaccins een negatieve invloed zouden hebben op zwangere vrouwen en dat de vaccins de menstruatiecyclus zouden veranderen. Dat klopt niet. Er is geen bewijs dat de vaccins invloed hebben op de vruchtbaarheid of menstruatiecyclus.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, autopsie toont geen verspreiding van spike-eiwitten in alle organen Volgens posts en artikels die circuleren op Facebook en Twitter zouden bij een eerste autopsie van een tegen corona gevaccineerd persoon spike-eiwitten in alle organen teruggevonden zijn. Dat zou wijzen op een coronabesmetting. Het coronavaccin zou de verspreiding van het coronavirus zelfs in de hand werken. Dat klopt niet. Uit de autopsiestudie worden foutieve conclusies getrokken.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat ziekenhuisopname 12-jarige te wijten is aan vaccinatie Volgens een bericht op Twitter zou een 12-jarige ineengeklapt zijn na een coronavaccinatie. De foto's bij dat bericht blijken afkomstig uit Canada. De persoon die de foto's als eerste online plaatste, stelt zelf dat er geen bewijs is voor een verband met de vaccinatie.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, stress tijdens de zwangerschap bepaalt het geslacht van de baby niet 'Stress tijdens de zwangerschap bepaalt het geslacht van de baby.' Dat lazen we in Goed Gevoel. Maar dat moet ernstig genuanceerd worden.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen verband tussen vaccinatie en overlijden van vier British Airways-piloten Volgens berichten op sociale media zijn vier piloten van British Airways overleden als gevolg van hun coronavaccin. Daarvoor bestaat geen bewijs. Het is niet zeker dat de vier piloten gevaccineerd waren, en voor drie van hen is een andere doodsoorzaak bekend.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Greta Thunberg ontkent de klimaatcrisis niet in deze clip De Nederlandse Instagrampagina Foute Boel NL verspreidt een clip waarin klimaatactiviste Greta Thunberg zou ontkennen dat er een klimaatcrisis aan de gang is. Dat klopt niet. Het gaat om een gemanipuleerde video, waarin cruciale zinnen van Thunberg werden weggeknipt.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het klopt niet dat drie mensen een 'aanval' kregen in het Genkse vaccinatiecentrum Volgens berichten op Facebook kregen drie mensen op 17 juni een 'aanval' na hun coronaprik in het vaccinatiecentrum Limburghal in Genk. Dat klopt niet. Niemand kreeg een 'aanval'. Er vielen die dag wel kort na elkaar drie mensen flauw. Volgens de dokter van het vaccinatiecentrum was dat vooral te wijten aan de hitte.
Factcheck Factcheck Factcheck: weinig bewijs voor stelling dat 'wie veel alcohol drinkt, vaker gestoken wordt door muggen' Volgens een op sociale media veelgelezen artikel wordt 'wie veel alcohol drinkt, vaker gestoken door muggen'. Het (schaarse) wetenschappelijke onderzoek naar het fenomeen lijkt een verband aan te tonen tussen alcoholgebruik en muggenbeten. Maar om te stellen dat het ook geldt voor muggensoorten in België, is meer onderzoek nodig.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze cijfers tonen geen lage vaccinwerkzaamheid Een afbeelding die op Facebook en Twitter circuleert, stelt aan de hand van percentages dat de coronavaccins veel minder effectief zijn dan algemeen wordt aangenomen. De geciteerde cijfers zijn overgenomen uit een commentaarstuk in het wetenschappelijke magazine The Lancet, maar ze worden verkeerd geïnterpreteerd en kloppen daardoor niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, vrouwen slapen niet beter naast een hond dan naast een man of kat 'Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen beter zouden slapen met een hond dan met een man of kat aan de zijde.' Dat beweerde Chris Dusauchoit op Radio 1. Maar het is niet wetenschappelijk bewezen.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat Schotense school leerlingen verplicht om halal te eten Op Twitter en Facebook doet het gerucht de ronde dat een school in Schoten leerlingen verplicht om halal te eten. De aanleiding daarvoor is wellicht een kookles waarbij halalburgers werden gebakken. Volgens de directrice van de school waren leerlingen niet verplicht die op te eten.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, Brusselse politie gebruikte luidsprekers om mensen te informeren over vliegtickets naar Marokko In een Brusselse straat roept de politie via haar luidsprekers om dat er geen vliegtickets meer beschikbaar zijn van Royal Air Maroc, zo zien we in een video op Facebook. De video is echt. De politie wilde zo naar eigen zeggen vermijden dat 'mensen onnodig moesten wachten in een rij waarin ze dicht bij elkaar stonden'.
Factcheck Factcheck Factcheck: massaal bekeken filmpje van 'bezorgde' West-Vlaamse vader bevat meerdere onwaarheden over coronavaccins In een filmpje dat viraal gaat op sociale media uit een West-Vlaming zijn bezorgdheid over het coronabeleid en de vaccinatiecampagne. Zijn betoog bevat een aantal feitelijke onwaarheden over de coronavaccins.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, niet enkel gevaccineerden mogen op deze bankjes zitten Een foto die gedeeld wordt in de Nederlandse Facebookgroep Bullet News toont een sticker die op een bankje in de Nederlandse stad Utrecht kleeft, en waarop staat dat enkel gevaccineerden op het bankje mogen zitten. Dat laatste klopt niet. De stickers zijn vals.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het klopt niet dat meer dan de helft van de nieuwe covidpatiënten gevaccineerd is Volgens een Facebookbericht zou meer dan de helft van de nieuwe covidpatiënten gevaccineerd zijn. Dat klopt niet. Doorbraakinfecties - besmettingen bij mensen die volledig gevaccineerd zijn - vertegenwoordigen in ons land slechts 2,33 procent van alle infecties. In de VS is dat niet meer dan 1,4 procent. Bovendien veroorzaakt de grote meerderheid van de doorbraakinfecties geen symptomen.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, het Europees Parlement stemde niet voor een verbod op Zwarte Piet Een opnieuw opgedoken tweet van 't Scheldt beweert dat verschillende Belgische Europarlementsleden voor een verbod op Zwarte Piet stemden. Dat klopt niet. Het Europees Parlement keurde vorig jaar een niet-bindende resolutie goed, waarin het gebruik van 'blackface' - de praktijk waarbij het gezicht zwart wordt geschminkt als karikatuur van een Afro-Amerikaanse slaaf - wordt veroordeeld, maar van een verbod is daarin geen sprake. Bovendien stemde Hilde Vautmans (OpenVLD) tegen het amendement over blackface.
Factcheck Factcheck Factcheck: dat 13 procent van de mannen ooit verkracht werd, is een overschatting '13 procent van de mannen wordt in zijn leven ooit verkracht.' Dat beweerde N-VA-parlementslid Valerie Van Peel in het federaal parlement. Maar het is een overschatting.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Ihsane Haouach organiseerde geen 'toneel waar man en vrouw gescheiden zitten' Ihsane Haouach, de vrouw die werd voorgedragen als regeringscommissaris voor het Instituut voor de Gelijkheid van vrouwen en mannen, zou een toneelstuk hebben georganiseerd waarbij het publiek gescheiden zat volgens sekse. Dat klopt niet. Ze speelde wel mee als actrice in een productie van theatergezelschap Ras El Hanout waarvan in 2014 één benefietvoorstelling gespeeld werd met een balkon gereserveerd voor vrouwen.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, er zijn geen '483 procent meer' miskramen in Israël Op Facebook en Twitter wordt een Israëlisch krantenartikel gedeeld waaruit zou blijken dat het aantal miskramen in het land met 483 procent gestegen is. Er wordt een link gesuggereerd met de coronavaccinaties. Beide beweringen kloppen niet. Het artikel van de Israëlische krant is bovendien zelf een factcheck, die een claim van een Britse antivaxerswebsite weerlegde.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat Ivermectine aantal coronadoden in India en Mexico spectaculair deed dalen Volgens een artikel op de Nederlandse website Xandernieuws zou het aantal coronadoden in India en Mexico spectaculair zijn gedaald door het toedienen van het medicijn Ivermectine aan covidpatiënten. Daarvoor bestaat echter geen bewijs.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze trucks rijden niet naar een biomassacentrale Een foto van trucks die grote wolken met zwarte rook de lucht in blazen en die geladen zijn met boomstammen wordt veelvuldig gedeeld op sociale media. Volgens het commentaar bij de foto zijn ze 'onderweg naar een biomassacentrale'. Dat is onjuist, de trucks nemen deel aan een race in Canada. Dat er bomen worden gekapt om energie op te wekken klopt, maar daar heeft deze foto niets mee te maken.
Factcheck Factcheck Factcheck: waarschuwing in mondmasker is gevolg van strenge Amerikaanse consumentenwet Een foto op Facebook toont een label in een mondmasker dat waarschuwt voor kanker en voortplantingsschade. De foto is echt, maar blijkt een gevolg van een erg strenge Californische consumentenbeschermingswet, die elk risico wil uitsluiten. Volgens toxicoloog Jan Tytgat wegen de mogelijke nadelen van enkele uurtjes zo'n masker te dragen vermoedelijk niet op tegen de voordelen ervan.
