Factcheck: ja, vrouwen hebben het gemiddeld moeilijker om te stoppen met roken

‘Stoppen met roken verloopt bij vrouwen vaak nog moeizamer’, lazen we in Plus Magazine. En dat klopt.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In Plus Magazine lazen we over genderverschillen bij het stoppen met roken. ‘Stoppen met roken verloopt bij vrouwen vaak nog moeizamer omdat hun lichaam anders op nicotine reageert.’ Het artikel somt enkele specifieke risico’s op voor vrouwen die roken. Daarnaast leren we dat de meeste rookstopmiddelen vooral getest zijn op mannen.

Wanneer we contact opnemen met Suzanne Gabriels, expert tabakspreventie bij Stichting tegen Kanker, verwijst ze naar een opiniestuk dat ze schreef naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag. ‘Het is al lang bekend dat de meeste geneesmiddelen vooral uitgebreid getest werden op mannen en minder op vrouwen. Dat geeft vrouwen al een eerste achterstand bij het gebruik van rookstopmedicatie’, zo klinkt het. Over genderongelijkheid bij het testen van medicatie is veel discussie. Een dossier in De Correspondent toont aan dat er sinds de jaren 90 steeds meer vrouwen deelnemen aan zulke onderzoeken, maar bij geneesmiddelenonderzoek naar onder meer kanker en hart- en vaatziekten zijn vrouwelijke testpersonen nog ondervertegenwoordigd. Over onderzoek naar rookstopmedicatie vinden we geen specifieke informatie terug.

‘Daarbij komt dat rookstophulpmiddelen minder snel worden aangeraden tijdens een zwangerschap. Nochtans stijgt het nicotinemetabolisme tijdens een zwangerschap, waardoor ontwenningsverschijnselen heftiger kunnen zijn en de drang naar sigaretten sterker’, aldus nog Gabriels. We vinden een studie terug waarbij het speeksel van zwangere rokers werd onderzocht, tijdens en na de zwangerschap. Het nicotinemetabolisme blijkt effectief te versnellen tijdens de zwangerschap. De auteurs wijzen erop dat nicotinepleisters daardoor minder doeltreffend zouden kunnen zijn tijdens de zwangerschap.

Ten slotte stelt Gabriels dat verschillende studies erop wijzen ‘dat vrouwen minder succesvol zijn bij het stoppen met roken dan mannen. Schrik voor gewichtstoename zou hierbij een rol spelen.’ Uit een reviewstudie uit 2016 blijkt inderdaad dat vrouwen het moeilijker hebben om langdurig te stoppen met roken dan mannen. In andere wetenschappelijke artikelen wordt effectief verwezen naar de angst voor gewichtstoename als mogelijke factor.

Volgens Stefaan Hendrickx, senior stafmedewerker tabak bij het Vlaams Instituut Gezond Leven, blijkt uit de wetenschappelijke literatuur dat nicotineverslaving anders werkt bij mannen dan bij vrouwen. ‘Mannelijke rokers blijken gevoeliger te zijn voor de verslavende chemische effecten van nicotine. Nadat de nicotine uit een sigaret is uitgewerkt in het lichaam, steken ontwenningsverschijnselen de kop op en daardoor ontstaat de drang om opnieuw een sigaret op te steken. Vrouwen zouden daarentegen gevoeliger zijn voor andere effecten van roken, zoals het verminderen van negatieve gevoelens. Ook de angst voor gewichtstoename blijkt een drempel om te stoppen met roken.’

‘Als mannen willen stoppen met roken, kunnen ze dus vooral focussen op dat chemische proces, door bijvoorbeeld nicotinepleisters te gebruiken’, legt Hendrickx uit. ‘Bij vrouwen zouden zulke medisch erkende nicotinevervangers minder goed werken. Zij zouden eerder moeten focussen op de bredere context en externe factoren, met behulp van gedragstherapie bijvoorbeeld. Mede daardoor verloopt het proces vaak moeizamer.’