Factcheck: video toont vechtpartij op coronabetoging in Toulouse, niet in Parijs

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Een video op Facebook zou rellen tonen bij een betoging in Parijs tegen het coronapaspoort. De rellen spelen zich echter in Toulouse af. Daar raakten op 11 september extreemlinkse en extreemrechtse betogers onderling slaags op een coronabetoging, stelt de Franse politie.

Op 11 september plaatst de Facebookpagina ‘Onrechttv 3.0’ (16.000 volgers) een video online. We zien mensen vechten en op elkaar slaan met stokken. Volgens het bijschrift zou de video opgenomen zijn diezelfde dag in Parijs. Ook de context wordt meegegeven: ‘groep mensen valt demonstranten aan tijdens demonstratie tegen het vaccinatiepaspoort’.

Uit de beelden op zich spreekt uiteraard al verdeeldheid. Uit commentaren onder de Facebook-post leiden we af dat de video ook wordt gebruikt om gemoederen verder op te hitsen. Iemand stelt in een reactie op de video dat ‘de elite zijn doel heeft bereikt: de bevolking tegen elkaar uitspelen’. De video werd al 6.900 keer bekeken, en 10.500 mensen zagen hem op hun tijdlijn passeren.

Maar wat is er aan de hand? We gaan na (1) waar en wanneer deze video werd opgenomen; en zoeken uit (2) wat er precies op te zien is.

1) Recente video uit Parijs?

Om de oorspronkelijke bron van de video te achterhalen, maken we een screenshot van de video en voeren een omgekeerde zoekopdracht uit met Google Afbeeldingen. Google suggereert verkeerdelijk dat we een ‘dans’ zien, maar vindt wel een visueel vergelijkbare afbeelding (rood kader).

Zo komen we uit bij een artikel op de site x99news.com: ‘Protest breekt uit in Toulouse over plannen vaccinpaspoort in Frankrijk’. De hoofdingsafbeelding van dat artikel (links) komt overeen met de video op 0:04 (rechts).

Het artikel verwijst als voornaamste bron naar een video op Twitter van @HZ_Press, een Twitteraccount die beelden van rellen verzamelt. Die video werd al 15 miljoen keer bekeken en is bijna identiek aan de Facebookvideo.

Het verschil tussen de video via @HZ_Press en die op Facebook, is dat die op Facebook de opschriften ‘RL’ en ‘Parijs 11-09-2021’ bevat (rode kaders). De Twittervideo situeert de beelden, net als het artikel van x99news.com, evenwel in de Zuid-Franse stad Toulouse en dus niet in de Franse hoofdstad Parijs.

In de video zien we in de achtergrond een winkel met opschrift ‘Produits du Monde’ (00:41) (geel kader).

We googelen ‘produits du monde Toulouse’ en komen uit bij een winkel die zich situeert op de Boulevard d’Arcole in Toulouse (rood kader).

Wanneer we die straat bekijken in Google Streetview (onder) blijken visuele elementen overeen te komen met de onderzochte video (boven): een boom (groene kaders), een reclamepaneel (rode kaders) en de winkel Produits du Monde (gele kaders).

Daarmee bevestigt onze analyse: de video toont een scène in Toulouse, en niet in Parijs.

De oudste versie die we online vinden blijkt bovenstaande Twittervideo. Die werd opgeladen op 11 september om 14u58. De beelden zijn dus mogelijk op 11 september 2021 opgenomen.

2) Wat is er precies te zien in de video?

Met die informatie op zak zoeken we naar de juiste context van de beelden. We googelen naar nieuws uit Toulouse over de ‘pass sanitaire’, het Franse coronapaspoort. Want de tweet en het artikel dat we vonden, brachten de beelden daarmee in verband.

Zo komen we uit bij verschillende artikels in de Franse pers over relletjes en politie-interventies bij een betoging tegen het coronapaspoort in Toulouse. De artikels van France Bleu en 20 Minutes bevatten dezelfde Twittervideo.

Beide media situeren de beelden in Toulouse tijdens een demonstratie tegen het coronapaspoort op zaterdag 11 september. Een half uur na het begin van de manifestatie zouden rellen zijn uitgebroken tussen extreemlinkse en extreemrechtse betogers, melden politiebronnen in de Franse pers. Volgens de lokale krant La Dépêche waren er de voorbije weken al kleinere schermutselingen tussen extreemlinks en -rechts. Op de plek waar de rellen plaatsvonden onder andere de Boulevard d’Arcole, was er geen toestemming voor een protest, omdat eerder betogingen al uit de hand waren gelopen. Volgens de prefectuur van de Haute-Garonne zijn op 11 september vijf personen aangehouden en in hechtenis genomen.