Factcheck: video toont beelden uit Poolse stad Wroclav en geen feest in ‘door oorlog verscheurd Kiev’ 

Op sociale media doet een video van een straatfeest met Oekraïense vlaggen de ronde alsof het in Kiev zou zijn gefilmd. Dat klopt niet. De beelden tonen de Poolse stad Wroclaw en illustreren dus niet dat de Oekraïense hoofdstad niet zou lijden onder de oorlog.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 14 september plaatst een Nederlands anoniem Twitteraccount een van TikTok geplukte video online van dansende mensen in een publieke ruimte (hier gearchiveerd). Volgens het bijschrift zou het gaan om ‘inwoners van Kiev die weer een nacht van oorlogshorror meemaken’. Met het ironische bijschrift lijkt de Twittergebruiker hekelend in te haken op de recente toezegging van 80 miljoen euro extra Nederlandse steun aan Oekraïne. 

De tweet heeft een beperkt bereik, maar is geen uniek geval. Dezelfde video zien we ook in een Twitterbericht van een Amerikaans account dat 100.000 keer werd bekeken (hier gearchiveerd). Ook in dat bericht wordt verwezen naar financiële steun aan Oekraïne. Idem voor een Britse upload (hier gearchiveerd). Screenshots van die Twitterberichten circuleren ook op Facebook. De Twittergebruikers contrasteren telkens de video met feestende Oekraïners met de financiële steun ‘from the tax payer’ aan het land in oorlog. 

Met het bijschrift ‘De inwoners van Kiev, Oekraïne, ondergaan weer een nacht van verschrikkingen in oorlogstijd’ circuleert de video ook op Gab, een alternatief sociaal medium met veel ultrarechtse gebruikers (hier gearchiveerd). Mogelijk verspreidde de video zich van daaruit naar andere media.

De video bevat een TikTok-handle (‘@elen.kovd’), dus wellicht werd de video daar voor het eerst opgeladen. Volgens de bio van dat TikTok-account behoort het account toe aan een Oekraïense vluchteling in Polen. 

We vinden er de originele video (hier gearchiveerd). Die werd opgeladen op 3 september met als hashtag #Wroclaw, een stad in het zuidwesten van Polen, en we zien een fastfoodrestaurant.

Met die info vinden we de locatie in Google Streetview (rechts). De video die viraal gaat, blijkt even verderop opgenomen op een plein in het centrum van Wroclaw. We vergelijken die locatie in Google Streetview (rechts) met een screenshot uit de video (links). De opschriften ‘Feniks’ (gele kaders), McDonald’s (groene kaders) en een raam (groene kaders) komen overeen.

De video van dansende mensen werd dus opgenomen in het Poolse Wroclaw en niet in het Oekraïense Kiev. De aanwezigheid van Oekraïense vlaggen kadert wellicht in een solidariteitsactie. Op dat plein werden al vaker solidariteitsacties naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne georganiseerd.