Factcheck: vervalst screenshot van Fox News circuleert online

Online circuleert een screenshot van een nieuwsbericht dat stelt dat het Oekraïense Centrum voor Psychologische en Informatieve Oorlogsvoering 140 miljoen dollar per maand kreeg van het Amerikaanse ontwikkelingsagentschap USAID. Het artikel lijkt van de Amerikaanse zender Fox News te zijn. Maar het gaat om een vervalst screenshot, waarin de huisstijl van Fox is nagebootst. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 20 februari deelt een Nederlandstalige X-gebruiker een Engelstalige tweet waarin een screenshot te zien lijkt van een artikel van de Amerikaanse nieuwsorganisatie Fox News. Dat leest als volgt: ‘Het Centrum voor Psychologische en Informatieve Oorlogsvoering van Oekraïne krijgt maandelijks 140 miljoen dollar van USAID.’

De originele tweet wordt ruim 90.000 keer bekeken. 

Het Centrum voor Psychologische en Informatieve Oorlogsvoering is een eenheid van de Oekraïense Special Operations Forces van het Oekraïense leger.

Over USAID, het ontwikkelingsagentschap van de Amerikaanse overheid, is de laatste weken flink wat politieke controverse ontstaan. Onmiddellijk na zijn presidentiële eedaflegging ondertekende Donald Trump een presidentieel decreet dat de Amerikaanse buitenlandse hulp voor 90 dagen bevriest. Ook USAID ondervindt daarvan de gevolgen. Trump en technologie-ondernemer Elon Musk, die de besparingscampagne van DOGE leidt, willen het personeelsbestand van USAID inkrimpen van 10.000 naar 280 werknemers. De organisatie werd in 1961 opgericht en was actief in meer dan 130 landen, schrijft The New York Times. 

Publiceerde Fox News dit artikel?

Het artikel dat we in het screenshot zien zou geschreven zijn door journalist Aubrie Spady. We gaan op zoek naar een overzicht van haar stukken op de site van Fox News. Daarin vinden we geen stuk terug met dezelfde titel. We zien wel dat Spady op 10 februari twee artikels publiceerde, maar geen van beide heeft dezelfde titel als het stuk in het screenshot. 

Een van de twee artikels werd wel op exact hetzelfde tijdstip gepubliceerd als het tijdstip dat op het screenshot staat vermeld.

Op de website van Fox News vinden we geen stuk met die titel terug.

De Amerikaanse factcheckorganisatie Logically Facts en persbureau Reuters namen contact op met Fox News. De persverantwoordelijke bevestigde dat het gaat om een ‘vals artikel dat niet door Fox News werd gepubliceerd’.

Volgens een rapport van de Special Inspector General, die toekijkt op de budgetten van de VS die aan Oekraïne worden gedoneerd, heeft de Amerikaanse overheid tussen 2022 en 2024 174,19 miljard dollar aan hulp uitgetrokken voor Oekraïne. 39,9 miljard dollar daarvan werd aan USAID toegewezen. 37,9 miljard dollar daarvan is toegewezen, en 34,2 miljard betaald. Dat lezen we in een factcheck van het Amerikaanse tijdschrift Newsweek. Het grootste deel van dat geld is naar de betaling van pensioenen, sociale diensten en binnenlandse vluchtelingen gegaan. De rest is naar gezondheidsprogramma’s, gemeenschaps- en democratie-initiatieven gegaan, audits en werkingskosten.

‘Als USAID maandelijks een betaling van 140 miljoen per maand zou hebben uitgevoerd, zou dat het totaal hebben overtroffen dat door het Amerikaanse Congres van $140 miljoen per maand had uitgevoerd, zou dat gelijk staan aan 14 procent van wat de Amerikaanse overheid aan Oekraïne overmaakte’, lezen we nog in Newsweek.

Bovendien staat het Centrum voor Psychologische en Informatie-oorlogsvoering nergens vermeld in het rapport van de Special Inspector General.