Factcheck: UV-straling veroorzaakt een groot deel van huidveroudering, maar geen 90 procent

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

’90 procent van de huidveroudering wordt veroorzaakt door UV-straling.’ Dat lazen we in Metro. Maar het is overdreven.

In Metro lazen we een artikel met vier tips om rimpels te voorkomen, aangeleverd door cosmeticamerk L’Oréal. Het eerste advies: de huid altijd beschermen tegen daglicht. ‘90% van de huidveroudering wordt veroorzaakt door UV-straling, die niet alleen op een zonnige dag aanwezig is, maar ook op een grijze, winterse dag – zelfs als je binnen zit.’

‘Het klopt dat blootstelling aan zonlicht, en dan vooral UVA-straling, een belangrijke impact heeft op huidveroudering’, zegt professor toxicologie Vera Rogiers (VUB). ‘Maar uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken, onder meer bij tweelingen, weten we dat huidveroudering voor ongeveer 60 procent genetisch bepaald is. De overige 40 procent kun je zelf beïnvloeden, onder andere door niet te roken en gezond te leven. Maar de belangrijkste factor die je zelf in de hand hebt, is toch blootstelling aan zonlicht. Daar een bepaald percentage op kleven, lijkt me niet wetenschappelijk. Maar we weten dat de impact groot kan zijn. Een duidelijk voorbeeld is de foto die in 2012 verscheen in The New England Journal of Medicine: een 69-jarige truckchauffeur die 28 jaar lang met de linkerkant van zijn gezicht aan het raam en dus vaak in het zonlicht had gezeten, terwijl de rechterkant in de schaduw bleef. Dat is heel duidelijk te merken aan zijn gezicht. Want vergis je niet: UVA-stralen dringen ook door glas. Maar als je wilt weten hoeveel rimpels je zult krijgen, zijn je moeder en vader – je genen dus – een betere voorspeller.’

Het klopt dat 90 procent overdreven is, beaamt Samira Baharlou, hoofd dermatologie in het UZ Brussel. ‘Maar we mogen toch niet ontkennen dat de impact van zonlicht – ook gewoon daglicht – op onze huid zeer groot is. De UVA-stralen dringen het diepst in de huid en beschadigen het DNA. Ze produceren ook vrije radicalen, die het goede collageen in de huidcellen doen afnemen. Dat is een van de belangrijkste oorzaken voor rimpels. Die verschijnen niet toevallig vooral in het gezicht, de handen en het decolleté: de lichaamsdelen die doorgaans het meeste zonlicht zien. Vergelijk het gezicht van een 60-jarige maar eens met zijn billen, het verschil is enorm. Om huidveroudering in de vorm van rimpels of ouderdomsvlekjes te vertragen, gebruik je dus het best dagelijks zonnebescherming, of de zon nu schijnt of niet. Maar in de zomermaanden moet je zeker extra smeren, omdat het effect van de zon dan nog veel groter is.’

De belangrijkste oorzaak van huidveroudering is inderdaad genetica, zegt ook dermatoloog Thomas Maselis. ‘Mensen met een heel lichte huid krijgen gemiddeld al vanaf hun dertigste hun eerste rimpels, terwijl die bij mensen met een zwarte huid gemiddeld pas vanaf hun vijftigste opduiken. Maar je hebt ook nog een vrij groot percentage van huidveroudering zelf in de hand, dankzij een zonnefilter en antioxidanten, die beschermen tegen vrije radicalen. Antioxidanten vind je bijvoorbeeld in groenten en fruit, maar ook in dagcrèmes. Al heeft het gebruik van een zonnefilter als er weinig licht is één groot nadeel: zonlicht is de belangrijkste natuurlijke bron van vitamine D. Heel wat mensen die dagelijks een UVA-filter gebruiken, hebben daar een tekort aan. In de winter zou ik dat dus afraden, tenzij je bijvoorbeeld gaat skiën.’

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.