Factcheck: uitspraak van Zelensky over Amerikaanse soldaten aan Oekraïens front uit context getrokken

Online circuleert een video waarin de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zou zeggen dat de VS ‘zonen en dochters moeten sturen om te vechten’ in Oekraïne. Maar de quote van Zelensky werd uit zijn context gehaald. In de volledige video waarschuwt Zelensky voor de gevolgen van een Russische invasie in een van de Baltische staten.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 3 maart deelt een Nederlandstalige X-gebruiker een video waarin de Oekraïense president Volodymyr Zelensky te zien is. In het bijschrift lezen we het volgende: ‘Zelensky: “De VS zullen hun zonen en dochters moeten sturen om te vechten, en ze zullen sterven.” Moge dit het einde van de NAVO bespoedigen! Achterlijke clown…’.

In de video horen we Zelensky Oekraïens spreken, maar zijn stem wordt overstemd door een voice-over, die hem vertaalt. Die zegt het volgende: ‘De Verenigde Staten moeten hun zonen en dochters sturen, precies zoals wij onze zonen en dochters naar de oorlog hebben gestuurd, en ze zullen moeten vechten, want het gaat hier over de NAVO, en ze zullen sterven’. 

‘Hoppa, nog maar wat meer olie op het vuur’, reageert een X-gebruiker. 

Een andere X-gebruiker reageert:‘Ja, dat is precies waarom het gesprek in het Witte Huis escaleerde.’

Daarmee verwijst die laatste persoon naar de ontmoeting tussen Zelensky, Amerikaans president Donald Trump en diens vicepresident J.D. Vance van 28 februari. De ontmoeting kaderde binnen de mineralendeal tussen Oekraïne en de VS. De ondertekening van die overeenkomst zou na de persconferentie plaatsvinden, ware het niet dat de persconferentie ontaardde in een ruzie tussen de drie heren. Die ontstond nadat Zelensky een kritische vraag stelde aan Vance over de betrouwbaarheid van de Russische president Vladimir Poetin, waarna Vance Zelensky een gebrek aan dankbaarheid had verweten. Dat lezen we bij The New York Times. 

Is de uitspraak van Zelensky in de video volledig?

We nemen enkele screenshots en laden de beelden op bij Google Lens. Zo komen we terecht bij een YouTube-video van de Britse krant The Telegraph, gepubliceerd op 24 februari 2023. Het fragment is afkomstig uit een persconferentie van Zelensky.

Op 1:37:18 stelt een journalist Zelensky de volgende vraag: ‘Opiniepeilingen in de VS suggereren dat een groeiend deel van de Amerikanen denkt dat de VS te veel steun aan Oekraïne geeft. Wat zou uw boodschap zijn aan die Amerikanen?’ 

Daarop reageert Zelensky als volgt: ‘De VS zullen nooit de NAVO-lidstaten opgeven. Als het zo gebeurt dat Oekraïne, door verschillende meningen en verzwakking en uitputting van steun, verliest, dan zal Rusland de Baltische staten binnenvallen – die NAVO-lidstaten zijn – en dan zullen de VS hun zonen en dochters moeten sturen, exact op dezelfde manier als wij onze zonen en dochters naar de oorlog sturen, en dan zullen ze moeten vechten want het gaat om de NAVO, en ze zullen sterven. God verhoede, want dat is iets vreselijks.’

Zelensky schetst dus een hypothetisch scenario voor als Oekraïne valt en Rusland een van de Baltische staten binnenvalt.