Factcheck: niet enkel Afrikaanse leiders moesten met bus naar begrafenis van de Queen

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Volgens berichten op sociale media moesten Afrikaanse leiders met de bus naar de begrafenis van de Britse koningin Elisabeth, terwijl de andere staatshoofden met hun eigen wagens mochten komen. Dat klopt niet. Aan alle genodigden was gevraagd om niet hun eigen vervoer te gebruiken. Enkel voor de Amerikaanse president werd een uitzondering gemaakt.  

Op Facebook wordt op 21 september onderstaand bericht gepost (hier gearchiveerd). In het bijschrift stelt de auteur dat ‘zwarte en Afrikaanse leiders op de bus zaten voor de begrafenis van de Britse koningin, terwijl Westerse leiders met hun privé-voertuigen in konvooi reden’. ‘Racisme bestaat nog altijd, ze hebben geen respect voor onze zwarte leiders en zwarte mensen’, voegt hij eraan toe.

De Facebookpost bevat een filmpje van iets meer dan 3 minuten. Daarin zien we achtereenvolgens de Amerikaanse president Joe Biden (0:33), de Braziliaanse president Jair Bolsonaro (0:41), de Australische eerste minister Anthony Albanese (0:49) en de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Arden (0: 59) aankomen in een limousine. Daarna komen ‘Afrikaanse leiders’ aan in tourbussen – we zien een shot van enkele zwarte mensen in een bus.

Wat is hier aan de hand? Klopt dat het dat enkel Afrikaanse leiders de bus moesten nemen?

Volgens een artikel op de website van Newsweek met als titel ‘Video of World Leaders Riding Bus to Queen’s Funeral Viewed 500k Times’ (video met wereldleiders die met de bus naar de begrafenis van de koningin rijden 500.000 keer bekeken) is dat niet het geval.

In dat artikel wordt uitgelegd dat videobeelden viraal zijn gegaan waarop Joe Biden met zijn colonne op de begrafenis van Queen Elisabeth aankomt, terwijl andere wereldleiders samen met de bus moesten reizen. In de korte video zien we verschillende auto’s van Biden die, gevolgd door grote bussen, Buckingham Palace binnenrijden. Volgens Newsweek heeft Biden kritiek gekregen omdat hij op deze manier is geëscorteerd naar de begrafenis terwijl andere wereldleiders samen met de bus naar de dienst zijn gereden.

Het artikel verwijst ook naar de claims die circuleren over Afrikaanse leiders en bussen, maar plaatst er een link bij naar een filmpje dat op Twitter wordt gedeeld, waaruit duidelijk blijkt dat ook niet-Afrikaanse leiders met de bus aankwamen op de begrafenis. Op die beelden herkennen we onder meer Europees Commisievoorzitter Ursula von der Leyen (0:10) en de Franse president Emmanuel Macron en zijn vrouw Brigitte (0:18).

Uit een artikel van Politico, dat documenten kon inkijken over de voorbereidingen van de plechtigheid, blijkt dat aan alle staatshoofden was gevraagd om hun eigen voertuigen niet te gebruiken. Op die manier wilden de organisatoren verkeersproblemen in Londen vermijden. Politico meldde in het artikel, dat al op 11 september verscheen, ook dat bussen zouden worden ingezet om de hoogwaardigheidsbekleders op 19 september naar Westminster Abbey te brengen, waar de ceremonie zou plaatsvinden. Enkel de Amerikaanse president Joe Biden had, na onderhandelingen tussen de Britten en de Amerikaanse veiligheidsdiensten, een uitzondering gekregen en mocht in zijn gepantserde limousine “The Beast” door Londen rijden. 

Ook onder meer Het Laatste Nieuws bracht na de begrafenis verslag uit over royals en staatshoofden die samen stonden te wachten op de bus.

We weten nu dat niet alleen Afrikaanse leiders met de bus naar de begrafenis kwamen.  Maar waar komen de beelden van de staatshoofden met de personenwagens in het Facebookfilmpje dan vandaan? 

– De beelden van Joe Biden zijn inderdaad gemaakt op 19 september, de dag van de begrafenis van de Queen. Biden had, zoals eerder uitgelegd, een uitzondering verkregen.  

– De beelden van Jacinda Arden, die uit een auto stapt, zijn gemaakt in New York, tijdens een bezoek aan de Verenigde Staten op 25 mei 2022, zoals blijkt uit de beelden bij een artikel in de Nieuw-Zeelandse pers.

– De beelden van Anthony Albanese die met grote SUV’s aankomt, zijn niet in Londen gemaakt, maar wel aan de West Wing van het Witte Huis in Washington. 

– De beelden van Jair Bolsonaro zijn vermoedelijk in Brazilië gemaakt: we zien mensen gekleed in groen en geel, de kleuren van de Braziliaanse vlag, en we zien een vrouw met een Braziliaanse vlag over haar schouders gedrapeerd.