Factcheck: niet bewezen dat mondademhaling leidt tot chronische hoge bloeddruk en hartproblemen

‘Mondademhaling kan leiden tot een verhoogde bloeddruk en hartproblemen’, zo lazen we in Goed Gevoel. Neusademhaling kan de bloeddruk acuut doen dalen. Maar dat mondademhaling zou leiden tot chronische verhoogde bloeddruk en hartproblemen, is niet wetenschappelijk bewezen. We oordelen dat er geen bewijs is voor de stelling.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In Goed Gevoel lazen we een artikel over mondtape, een hulpmiddel om ’s nachts je mond dicht te kleven, zodat je door je neus gaat ademen in plaats van door je mond. Want mondademhaling heeft heel wat nadelen, zo klinkt het. ‘Baby’s ademen ’s nachts door hun neus en profiteren zo van de vele voordelen van een neusademhaling. Maar als we eenmaal ouder zijn, vergeten we om ’s nachts door onze neus adem te halen. Zo komt ons lichaam moeilijker tot rust. Het gaat zelfs verder, want mondademhaling kan leiden tot een verhoogde bloeddruk en hartproblemen.’

We vinden een recent Amerikaans onderzoek waarbij aan 20 gezonde proefpersonen in drie situaties (rust, matige beweging en stevig sporten) gevraagd werd om ofwel alleen door de neus te ademen, ofwel alleen door de mond. Intussen werden verschillende parameters gemeten, zoals hun bloeddruk. Conclusie? Neusademhaling leverde een bescheiden verbetering op bij cardiovasculaire parameters, zoals bloeddruk, maar wel alleen in rust.

Volgens professor bewegings- en revalidatiewetenschappen Daniel Langer (KU Leuven) is het een goed onderzoek, maar is de uitspraak uit Goed Gevoel problematisch. ‘Dit onderzoek toont aan wat we eigenlijk al langer weten: wanneer we in rust door de neus ademen, ademen we automatisch dieper en rustiger. Dat activeert het parasympathische systeem van ons zenuwstelsel, waardoor we ontspannen. En het heeft ook een acuut effect op de bloeddruk, die tijdelijk zal dalen. Maar er is amper of geen wetenschappelijk onderzoek naar de langdurige effecten ervan.

‘Bovendien mag je de stelling niet omdraaien: het klopt dat neusademhaling acuut de bloeddruk kan verlagen, maar dat betekent nog niet dat mondademhaling de bloeddruk verhoogt. De belangrijkste oorzaken van een hoge bloeddruk en cardiovasculaire problemen zijn obesitas, een ongezond dieet, roken, te veel alcohol drinken en te weinig bewegen. Die zaken moet je aanpassen om de bloeddruk te doen dalen. Daar zul je met je ademhaling weinig tot niets aan kunnen veranderen.’

Ook professor Johan Verbraecken, medisch coördinator van het slaapcentrum in het UZA, vindt de wetenschappelijke evidentie eerder zwak. ‘Er zijn wel wat nadelen verbonden aan mondademhaling die je eventueel zou kunnen linken aan een verhoogde bloeddruk. Zo verhoogt mondademhaling de kans op slaapapneu. Daarbij zakt het zuurstofpeil in je bloed, waardoor je kort ontwaakt. Dat gaat gepaard met verhoogde adrenaline, wat ook even de bloeddruk verhoogt. Maar dat betekent nog niet dat je een chronische hoge bloeddruk krijgt. Daarbij zullen altijd meerdere factoren een rol spelen.’

Ook dokter Alexandros Kalkanis, pneumoloog en somnoloog aan het UZ Leuven, vindt het onderzoek interessant, maar experimenteel. ‘Het gaat over een zeer kleine groep gezonde deelnemers en er worden uitsluitend kortetermijneffecten beschreven. Het gebruik van mondtape wordt nu veel gepromoot op sociale media, maar we beschikken momenteel niet over voldoende wetenschappelijke gegevens om er medisch advies over te geven.’