Factcheck: nee, vrouw krijgt geen elektroshocks ‘omdat ze geen mondmasker draagt’

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op Instagram en Facebook circuleert een video van politieagenten die een vrouw elektroshocks geven met een stroomstootwapen. Ze zouden dit doen ‘omdat ze geen mondmasker had’. In werkelijkheid gaat het over een uit de hand gelopen arrestatie van iemand met psychische problemen.

Op 2 december plaatst een Nederlandse vrouw een video online. De video bevat de tekst: ‘vrouw wordt getaserd en hard aangepakt omdat ze geen mondkapje had’. De beelden zouden uit Spanje afkomstig zijn. We zien politieagenten die een vrouw hardhandig aanpakken. Hoewel ze het uitschreeuwt en op de grond ligt, krijgt ze elektrische shocks met een stroomstootwapen. De video wordt 330 keer gedeeld en 13.000 keer bekeken.

De video wordt ook gedeeld in de Facebookgroep ‘De waarheid voorbij het nieuws’ met meer dan 10.900 leden. In die groep werden eerder al berichten gedeeld die niet bleken te kloppen.

Linksboven op de video zien we dat deze afkomstig is van de sociale netwerkapp TikTok, meer bepaald van de account @ziyech_fan_acc. Op die account vinden we de video echter niet terug. Wellicht werd hij verwijderd.

Onderaan de video zien we de tekst ‘Ig: allochtonenbijeen_’. Dat blijkt te verwijzen naar de Instagrampagina allochtonenbijeen met meer dan 54.000 volgers. Daar vinden we dezelfde video wel terug met meer dan 5000 likes.

Meer informatie bevat deze post echter niet. Om de oorsprong van de video te achterhalen, maken we een screenshot van de video en laden we die op in Google Afbeeldingen.

Zo komen we uit bij de Twitteraccount van de Spaanse radiojournaliste Núria García. Zij deelde een bericht van het radiostation Sabadell waarvoor ze werkt. Radio Sabadell is het lokale radiostation van de Catalaanse stad Sabadell, 20 kilometer ten noorden van Barcelona.

Volgens het radiostation is er opschudding ontstaan over een arrestatie van een vrouw in Sabadell met gebruik van een taserpistool. De hardhandige arrestatie zou hebben plaatsgevonden ‘voor de poort van het gezondheidscentrum Creu de Barberà op de Plaça Castelao, waar de vrouw voor medisch onderzoek was’.

Het gezondheidscentrum Creu de Barberà blijkt inderdaad op die locatie gelegen te zijn. Wanneer we deze locatie opzoeken in Google Maps, blijken er elementen overeen te stemmen met het decor van de video. Zo herkennen we een stuk van de gevel van het gezondheidscentrum (gele kaders) en de fietsparking voor het gebouw (paarse kaders).

De locatie van de video is dus correct weergegeven: we zien inderdaad beelden uit Spanje. Maar de specifieke locatie, voor een gezondheidscentrum, vertelt ook meer over de context van het politiegeweld.

Werd de vrouw hardhandig opgepakt omdat ze geen mondmasker droeg?

We vinden in Spaanse en Catalaanse nieuwsmedia meerdere berichten over de beelden. De vrouw op de video heet Paula Parra en is 26 jaar. Op 25 november rond de middag ging ze samen met haar moeder naar het gezondheidscentrum voor een afspraak met haar psychiater. Volgens de geldende coronamaatregelen moest Paula echter alleen op consultatie gaan en mocht haar moeder haar niet vergezellen.

Volgens de Mossos d’Esquadra, de Catalaanse politiemacht, werden ze opgeroepen door medewerkers van het gezondheidscentrum. Paula zou ‘in een woedeaanval op een meubel geslagen hebben en medewerkers van het centrum aangevallen hebben’.

Paula Parra ontkent dat in een interview aan TV3: ‘Ik was overstuur omdat ik wilde dat mijn moeder aanwezig kon zijn, want ik denk dat zij nuttige info had om een accurate diagnose te stellen.’ Ze ontkent dat ze iemand zou hebben aangevallen voor de politie aankwam. Ze geeft toe dat ze een agent geslagen heeft, weliswaar nadat ze elektroshocks had gekregen met het stroomstootwapen. De drie wonden die ze daaraan overhield, liet ze zien aan de Catalaanse televisie.

Enric Arqués, voorzitter van het Forum voor Mentale Gezondheid en Verslavingen, reageerde op het voorval bij Diari di Barcelona: ‘Een persoon in een dergelijke crisis moet niet als een gevaar voor de openbare orde worden behandeld. Die vrouw vormde geen gevaar voor zichzelf of voor iemand anders. Het gebruik van een taser was dan ook niet aan de orde. Wat ik in die video zie, is onacceptabel.’

‘We vreesden dat de taser zou gebruikt worden bij mensen met psychotische aanvallen of zware psychische crisissen. We zijn boos dat de protocollen niet zijn gevolgd. Agenten zouden moeten getraind worden om deze situaties beter aan te pakken.’

Paula Saffer: ‘Een agent die de politieacademie heeft doorlopen zou moeten weten hoe een persoon te arresteren zonder geweld. Ik ben kleiner dan 1,60 meter en weeg 44 kilo, je kan me makkelijk immobiliseren. Dit was niet nodig geweest.’

Paula werd gearresteerd en werd overgebracht naar een lokaal ziekenhuis waar ze werd verdoofd. Daarna werd ze meegenomen naar het politiekantoor waar ze de nacht in een cel doorbracht.

Ondertussen heeft de actiegroep Alerta Solidària de agent aangeklaagd, die drie schoten met het stroomstootwapen loste. De Spaanse mensenrechtenorganisatie Irida noemt de actie van de Catalaanse politie ‘zorgwekkend en buiten proportie’.

https://twitter.com/centre_IRIDIA/status/1332009109760184320IRIDIAhttps://twitter.com/centre_IRIDIA

Atenció‼️

Aquesta actuació amb pistoles elèctriques taser de @mossos és molt preocupant i desproporcionada.

Si teniu informació de la situació podeu posar-vos en contacte amb nosaltres 📲 saidavi@iridia.cat#StopTaser pic.twitter.com/lLkWqnichW

— IRIDIA (@centre_IRIDIA) November 26, 2020

In alle berichtgeving die we over de zaak lezen, vinden we nergens een woord terug over het al dan niet dragen van een mondmasker. We bellen tv-reporter Aitor Álvarez García, die over het incident een reportage maakte en zowel met Paula als de Catalaanse politie sprak.

Hij bevestigt dat de kwestie niet om een mondmasker draaide: ‘Ook in Catalonië is het dragen van een mondmasker dragen momenteel verplicht in het openbaar, maar daar heeft deze video niets mee te maken.’

‘Op de beelden zien we dat Paula geen mondmasker draagt’, zegt Alvarez Garcia, ‘maar misschien droeg ze voordien wel een masker en viel dat af. Dat weten we niet. In elk geval heeft de Catalaanse politie nooit gezegd dat haar arrestatie verband hield met het niet dragen van een mondmasker. Zowel de politie als Paula zeggen dat de oorzaak is dat haar moeder niet bij de consultatie mocht zijn. Over wat er daarna exact gebeurde, is er onenigheid.’