Factcheck: nee, Vlaams Belang zegt niet dat het 4 miljard euro minder wil investeren in gezondheidszorg

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Volgens Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zou Vlaams Belang 4 miljard euro minder willen investeren in gezondheidszorg. Hij baseert die uitspraak op een passage in het partijprogramma van Vlaams Belang. Maar een sluitend bewijs voor zijn stelling vinden we in dat partijprogramma niet. 

Tijdens zijn 1-mei-toespraak in Sint-Niklaas stelde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau dat Vlaams Belang 4 miljard minder zou willen investeren in gezondheidszorg. Op 9 mei herhaalt hij die claim in onderstaand Facebookbericht, dat bijna 300.000 mensen bereikt.  

Volgens het bericht zou Vooruit 4 miljard meer investeren in gezondheidszorg, terwijl Vlaams Belang 4 miljard minder in gezondheidszorg zou willen investeren. 

Nogal wat leden van Vlaams Belang uiten hun ongenoegen over de uitspraak van de Vooruit-voorzitter (bijvoorbeeld hier, hier en hier), die een ‘leugenaar’ zou zijn. 

Annemans

Of de claim die Rousseau over zijn eigen partij maakt klopt, laten we hier buiten beschouwing. We concentreren ons in deze factcheck op de claim waarover meer stennis is ontstaan. Klopt het dat Vlaams Belang 4 miljard minder wil investeren in de gezondheidszorg, zoals Rousseau zegt?

We nemen contact op met Niels Pattyn, de woordvoerder van Conner Rousseau, en vragen hem naar de bron waarop de Vooruit-voorzitter zich baseert. Pattyn stuurt ons de link naar het partijprogramma van Vlaams Belang van 2019. 

In een e-mail schrijft Pattyn: ‘Op pagina 67 zie je in het kadertje “concreet” bij het vierde v’tje dat Vlaams Belang volgens de theorie van Lieven Annemans 4 miljard euro wil besparen op gezondheidszorg. Aangezien het onder de noemer “concreet” staat, geeft dit wel degelijk aan dat de partij 4 miljard euro zou besparen. Voor de rest wordt in het programma nergens nog verwezen naar professor Annemans. Dus hoe Vlaams Belang die 4 miljard zal besparen, wordt niet meegegeven. De enige mogelijke manier waarop je dat kunt doen, is door terugbetalingen te verminderen of af te schaffen. Dat betekent dus door te besparen op terugbetalingen die we vandaag kennen.’

De passage waarnaar Pattyn verwijst, leest letterlijk als volgt: ‘We moeten meer inzetten op de controle in de ziekteverzekering. Volgens gezondheidseconoom Lieven Annemans zou een besparing van 15% of ongeveer 4 miljard euro mogelijk zijn.’

De formulering is vrij vaag, maar er staat in ieder geval niet dat de partij 4 miljard euro minder zou willen investeren in gezondheidszorg. Het klopt, zoals de woordvoerder van Rousseau zegt, dat verder in de programmatekst niet meer naar professor Annemans wordt verwezen. We probeerden Annemans te bereiken voor meer toelichting, maar hij reageerde tot nu toe niet op onze vraag.

Verkeerde interpretatie

Aan de telefoon legt woordvoerder Jonas Naeyaert van Vlaams Belang uit waar het cijfer van 4 miljard in het partijprogramma vandaan komt: ‘Volgens de schattingen van Lieven Annemans in zijn boek ‘De prijs van uw gezondheid’ uit 2014 is er 15 procent verspilling in de gezondheidszorg.’ Naeyaert stuurt ons de link door naar een VRT-artikel uit 2014 waarin Annemans het heeft over de ‘overconsumptie’ in de gezondheidszorg, die volgens hem te wijten is aan het systeem van betaling per prestatie.

Het federale gezondheidsbudget bedraagt 26 miljard euro. 15 procent daarvan komt inderdaad neer op ongeveer 4 miljard euro. ‘Daarom staat dat cijfer ook in ons programma’, zegt Naeyaert. ‘Maar het is een moedwillig verkeerde interpretatie van Vooruit om daaruit te concluderen dat wij 4 miljard euro minder zouden willen investeren in gezondheidszorg, want die 4 miljard euro die volgens professor Annemans wordt verspild, willen wij herinvesteren in betere zorg en betere lonen voor het zorgpersoneel.’ 

Dat laatste staat niet met zoveel woorden in het VB-programma, en al zeker niet met cijfers. Wanneer we de hoofdstukken onder de titels ‘Reorganisatie gezondheidszorg’ en ‘Investeren in geestelijke gezondheidszorg’ (pagina 66 tot en met pagina 68) doornemen, dan blijkt wel dat er in de tekst wordt gepleit voor minder ‘verspilling’, maar inderdaad ook voor meer en betere zorg.  

Concreet zegt de partij dat ze een algemene derdebetalersregeling wil, een verplichting voor dokters en apothekers om het goedkoopste medicijn af te leveren zolang het dezelfde werking heeft, en een wettelijke maximumprijs voor geneesmiddelen. Onder de titel ‘Investeren in geestelijke gezondheidszorg’ lezen we dat Vlaams Belang pleit voor meer investeringen in de geestelijke gezondheid, want ‘die betalen zichzelf terug’.