Factcheck: nee, ‘steun aan de taliban’ staat niet in het PVDA-programma

In de talkshow De tafel van Gert stelt N-VA-voorzitter en Antwerps burgemeester Bart De Wever dat in het programma van de PVDA ‘steun aan de Taliban’ zou staan. Dat is noch in het nationale, noch in het Antwerpse stadsprogramma van die partij terug te vinden. In een reactie laat De Wever weten dat hij zijn uitspraak baseerde op een passage in het verslag van een PVDA-congres in 2008, maar ook in die tekst vinden we geen sluitend bewijs voor de claim van De Wever.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 9 oktober was N-VA-voorzitter Bart De Wever, Antwerps burgemeester en lijsttrekker voor N-VA in Antwerpen, te gast in de talkshow De tafel van Gert op Play4. Op een bepaald moment (vanaf 21:38 van het einde) gaat het gesprek over de PVDA, de partij die met lijsttrekker Jos D’Haese volgens de peilingen de belangrijkste uitdager voor De Wever levert.

‘U zegt “extremisten”. Wat is is het meest extreme voorstel dat in hun programma staat?’ vraagt presentator Gert Verhulst. De Wever antwoordt: ‘In hun programma staat bijvoorbeeld nog steun aan de taliban. Ze vinden de talibanstrijd tegen Amerika heel belangrijk omdat dan Venezuela en Cuba minder druk krijgen van de Verenigde Staten. Daar staan nog dingen in waarvan je denkt: welke krankzinnige heeft dat geschreven?’ De taliban is de islamistische beweging die sinds 2021 opnieuw aan de macht is in Afghanistan.

Na de uitzending reageert algemeen secretaris van de PVDA en lijstduwer in Antwerpen Peter Mertens op X op de uitspraak van De Wever: ‘Leugens hebben korte benen. Het tegendeel is waar.’

‘Wij hebben altijd aan de kant gestaan van diegenen die door de taliban opgejaagd werden’, zegt Mertens nog in die tweet, waarin hij ook verwijst naar zijn verklaring over de oorlog in Afghanistan uit 2021 en naar een stemming in het Europees Parlement op 19 september 2024. De PVDA-Europarlementsleden steunden toen een resolutie die de afbraak van de vrouwenrechten in Afghanistan veroordeelde.

Op 10 oktober, de ochtend na de uitzending, stuurt de PVDA een persbericht uit waarin de partij excuses eist van N-VA-voorzitter Bart De Wever over zijn talibanuitspraak. ‘Iedereen kan gemakkelijk nagaan dat de beschuldiging van meneer De Wever volledig uit de lucht is gegrepen’, zegt Mertens in dat persbericht. ‘Dat is een feitelijke leugen die gemakkelijk te weerleggen is, gezien zowel het nationaal programma als het Antwerps stadsprogramma van de PVDA door iedereen online te raadplegen is.’

In die programma’s is inderdaad niets terug te vinden over de taliban. We nemen contact op met Johan Vermant, de woordvoerder van burgemeester Bart De Wever. Die laat weten dat hij niet in de mogelijkheid is om te bellen, maar dat hij ons ‘een aantal achtergrondelementen’ zal bezorgen via mail.

Vernieuwingscongres

Aan VRT NWS, dat ook al om verduidelijking had gevraagd, liet de woordvoerder eerder weten dat de N-VA-voorzitter zich voor zijn uitspraak baseerde op een passage in het verslag van het PVDA-Vernieuwingscongres in 2008. ‘Het staat in een congrestekst die mee de fundamenten van de partij-ideologie uitmaakt en waar de partij nooit afstand van deed. Dat is dus erger dan een gewone verkiezingstekst’, laat Vermant weten in een e-mail aan Knack.

Ondertussen heeft N-VA-partijwoordvoerder Philippe Kerckaert ook op X gereageerd.‘Wij excuseren ons niet voor verwijzingen naar ideologische congresteksten die nog steeds gepubliceerd staan op de website van @pvdabelgie zelf’, schrijft Kerckaert, bij een screenshot van de passage in het bewuste congresverslag waarop de uitspraak van De Wever steunde (blz 28).

Uit die passages concludeert de N-VA dus op dat de PVDA ‘het verzet in Afghanistan’ ziet als een ‘positieve ontwikkeling’ en dat de PVDA dus de taliban steunt. ‘Als men in een alinea een aantal zaken opsomt en dan een volgende alinea begint met “deze positieve ontwikkelingEN” (meervoud), is het toch logisch dat het op het geheel van aangehaalde zaken slaat?’, schrijft Vermant nog in zijn mail. De bewuste passage bevat echter geen sluitend bewijs voor de uitspraak dat ‘steun aan de taliban’ in het programma van de PVDA zou staan.

In zijn mail voegt Vermant nog het volgende toe: ‘Wat de resolutie betreft die op 19 september 2024 werd gestemd: Mertens zegt er wel niet bij dat de PVDA-verkozenen in dezelfde sessie hebben gestemd tegen een resolutie voor financiële en militaire steun aan Oekraïne, tegen een resolutie om de mensenrechtenschendingen en verkiezingsfraude in Venezuela te veroordelen, en tegen de veroordeling van mensenrechtenschendingen van het Cubaanse regime.’