Factcheck: nee, Kamala Harris heeft niet gezegd dat ze X zal verbieden als ze president wordt

Online circuleert een videofragment van de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris. Daarin lijkt ze te zeggen dat ze van plan is om het socialemediaplatform X te sluiten als ze president wordt. Maar dat klopt niet. Het fragment werd uit zijn context getrokken. In het interview had Harris het over het offline halen van de X-account van Republikeins politicus Donald Trump.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 1 september retweet een Nederlandstalige Twittergebruiker een videofragment van de Amerikaanse presidentskandidaat Kamala Harris, waarin ze geïnterviewd lijkt te worden door CNN-presentator Jake Tapper.

In het fragment horen we Harris het volgende zeggen: ‘Hij heeft zijn privileges verloren en het zou moeten verwijderd worden. Je kan niet één regel hebben voor Facebook en een andere voor Twitter. Dezelfde regel moet gelden en die zou moeten zijn dat er een bepaalde verantwoordelijkheid moet gelegd worden bij socialemediaplatformen zodat ze hun macht begrijpen. Ze spreken direct tot miljoenen mensen zonder enige controle of regulatie, en dat moet stoppen.’ 

Twitter is de vroegere naam van X. Techondernemer Elon Musk kocht het socialemediaplatform in 2022 en gaf het zijn nieuwe naam. Volgens socialemediagebruikers verwijst Harris met de uitspraak naar Musk. Ze denken dat X volgens Harris ‘verwijderd moet worden.’

‘Beklemmende Kamala wil niet dat mensen zich tot miljoenen mensen kunnen richten “zonder toezicht”’, schrijft de X-gebruiker. In de originele tweet staat: ‘Kamala zal X sluiten als ze wint’. De retweet wordt door 17.000 mensen gezien, de originele tweet door meer dan 22,3 miljoen gebruikers. Ook de Amerikaanse politicus Robert F. Kennedy Jr., die tot voor kort presidentskandidaat was, deelde de video op zijn X-account.

Afgelopen maand ontstond er deining omdat de Braziliaanse rechter Alexandre de Moraes X in Brazilië heeft verboden. Dat verbod kwam er op vrijdag 30 augustus. De Moraes voert momenteel een onderzoek naar verspreiding van fake news op het platform tijdens het presidentschap van de vorige Braziliaanse president Jair Bolsonaro. Als deel van dat onderzoek eiste de Moraes dat X bepaalde accounts die nepnieuws verspreidden, zou verbieden. Elon Musk, de eigenaar van X, wilde niet aan die eis tegemoetkomen. Daarop zou de Moraes gedreigd hebben om een van de vertegenwoordigers van X in Brazilië te laten arresteren. Op 17 augustus verklaarde Musk dat hij de Braziliaanse kantoren van X zou sluiten, wegens censuur. Daarop eiste de Moraes dat X toch een wettelijke vertegenwoordiger in Brazilië zou aanwijzen. Ook dat weigerde Musk, waarna de Moraes op 30 augustus besliste om X in Brazilië offline te halen.

Wil Harris, als ze president wordt, X inderdaad verbieden?

We nemen enkele screenshots van de beelden, laden die op bij Google Lens, maar krijgen geen resultaten. In Google tikken we ‘Kamala Harris ban on X’. Zo komen we terecht bij factchecks van onder meer het persagentschap Reuters en de factcheckorganisatie Poynter.

Uit die factchecks blijkt dat de beelden die op X circuleren, komen uit een interview met CNN-presentator Jake Tapper uit 2019. Het interview vond plaats na een debat tussen de politici die toen dongen naar de Democratische presidentskandidatuur. Tijdens het debat had Harris aan senator en toenmalig kandidate Elizabeth Warren gevraagd of die laatste Harris’ oproep om het X-account van Donald Trump af te sluiten zou steunen. Dat lezen we in een stuk van Reuters.

In het transcript van de video lezen we dat interviewer Tapper de volgende vraag stelt aan Harris:

‘Dus een van de onderwerpen waar je veel over wilde praten, in het bijzonder tijdens de confrontatie met senator Warren, was je oproep aan Twitter om het account van president Trump op te schorten. Waarom was dat belangrijk?’

Daarop geeft Harris het volgende antwoord, waar de quote die circuleert op X ook deel van uitmaakt. 

‘Wat hier belangrijk aan is, Jake, en ik zeg dit als een voormalige openbare aanklager: je moet intimidatie van getuigen zeer serieus nemen. Je moet een poging om justitie te belemmeren serieus nemen. Je moet de bedreiging van een getuige serieus nemen, ook voor hun veiligheid en mogelijk hun leven. En wanneer je het hebt over Donald Trump: hij heeft 65 miljoen volgers op Twitter. Hij heeft al bewezen dat hij justitie wil boycotten. (…) En we hebben het hier over een privébedrijf, Twitter, dat gebruiksvoorwaarden heeft, en wat mij betreft en ik denk dat meer mensen daarover met mij akkoord zullen zijn, inclusief de parlementsleden die hij heeft bedreigd, heeft hij (Trump, nvdr.) zijn privileges verloren en moet het (zijn account, nvdr.) offline worden gehaald.’

Uit het volledige antwoord van Harris blijkt dus dat ze niet vraagt om een verbod op Twitter (X), maar over een opschorting van het account van Donald Trump, omdat die, volgens Harris, mensen zou inspireren om gevaarlijke dingen te doen en hij de gebruiksvoorwaarden van X overtrad. 

In de rest van het interview heeft Harris het evenmin over een verbod op Twitter.

Twitter bande Trump van zijn platform op 8 januari 2021, de dag waarop een woedende groep Trumpsupporters het Amerikaanse Congres binnenviel. Trump had zijn supporters aangemoedigd om zich te verzetten van de verkiezingsuitslag. Zijn account werd opnieuw op X toegelaten op 19 november 2022 door Elon Musk, die het socialemediaplatform kocht in 2022.